ΤΑ "ΨΑΘΑΚΙΑ" ΤΟΥ ΑΡΙΑΝΟΥΤΣΟΥ

Ο Αντώνιος Ι. Αριανούτσος, με καταγωγή από την νήσο της Πάρου, γεννήθηκε στην Κύμη Ευβοίας κατά το έτος 1890, όντας ο υιός ενός πτωχού υπαλλήλου της Εταιρίας Οίνων και Οινοπνευμάτων. Μετά την ολοκλήρωση της Τετάρτης τάξεως του Δημοτικού Σχολείου, ο μικρός Αντώνιος στάλθηκε στην Αθήνα, ως εργάτης στο σιδηρουργείο του Χρήστου Πασσού, όπου λάμβανε 30 λεπτά της δραχμής ως ημερομίσθιο, το οποίο απέστελλε προς ανακούφιση της οικογενείας του. Παρά την φιλότιμη εργασία του στο ως άνω σιδηρουργείο και τις καλές σχέσεις με τον προϊστάμενό του, ο Αντώνιος Αριανούτσος δεν ήταν ευχαριστημένος, διότι ποθούσε να συνεχίσει τις σπουδές του ενώ ταυτόχρονα επιθυμούσε ένα διαφορετικό περιβάλλον εργασίας. 

Κατ'αυτόν τον τρόπο λοιπόν, κατόρθωσε να βρει νέα απασχόληση στο κατάστημα του Αρτέμιου Βλάση με μηνιαίο μισθό 20 δραχμές, το οποίο βρισκόταν στη συμβολή των οδών Αιόλου και Σοφοκλέους, υπό την προϋπόθεση όμως να πηγαίνει στις νυκτερινές σχολές απόρων παίδων του Φιλολογικού Συλλόγου "Παρνασσός". Έτσι λοιπόν, ο Αντώνιος Αριανούτσος, μέσα στην επόμενη διετία, κατόρθωσε εργαζόμενος κατά τις πρωινές ώρες και παρακολουθώντας τα μαθήματα του "Παρνασσού" κατά τις βραδινές ώρες, να ολοκληρώσει το Σχολαρχείο παίρνοντας το ανάλογο απολυτήριο, ενώ έλαβε μάλιστα Βραβείο Αρετής και Επιμέλειας το οποίο συνοδευόταν από Χρηματικό Βραβείο 100 δραχμών, χορηγία του τότε Επιμελητού του Βασιλέως Γεωργίου Α', Νικολάου Θων (1850 - 1906). 

Μη διαθέτοντας τους κατάλληλους οικονομικούς πόρους ώστε να συνεχίσει με τις γυμνασιακές σπουδές, ο Αντώνιος Ι. Αριανούτσος προσελήφθη αρχικά στο κατάστημα των Υιών Τσάτσου με την επωνυμία "Ερμείον" το οποίο βρισκόταν στην οδό Ερμού και αργότερα, κατά το έτος 1906, στο επί της πλατείας Μητροπόλεως Τραπεζιτικό Γραφείο των Περικλέους και Β. Διαμαντόπουλου, κατόπιν σχετικής συστάσεως των αδελφών Μουτσόπουλου. Στο προαναφερθέν Τραπεζιτικό Γραφείο ο Αριανούτσος παρέμεινε μέχρι το έτος 1913, διακρινόμενος για την εργατικότητά του, την τιμιότητά του και την επιμέλειά του. Ο ίδιος φρόντισε να αποκτήσει γνώσεις Λογιστικής - Διπλογραφίας και εν γένει να αποκτήσει εμπειρία όσον αφορούσε τις εργασίες ενός γραφείου, μελετώντας διαρκώς κατά τις βραδινές ώρες. Ο προαναφερθείς Περικλής Διαμαντόπουλος, εκτός από το Τραπεζιτικό Γραφείο, χρηματοδοτούσε τα εγχειρήματα διαφόρων βιομηχάνων και εμπόρων, μεταξύ των οποίων το Εργοστάσιο Πιλοποιίας του Γ. Νικήτα, το οποίο από το έτος 1913 λειτουργούσε υπό την επωνυμία Ν. Τσαούσης και Σία (οδός Ερμού 261). Επειδή η εν λόγω επιχείρηση στην οποία ο Περικλής Διαμαντόπουλος συμμετείχε ως ετερόρρυθμο μέλος δεν πήγαινε ιδιαίτερα καλά, ο ίδιος απέστειλε τον δοκιμασμένο και έμπιστο υπάλληλό του Α. Αριανούτσο στο πιλοποιείο με την αποστολή να ελέγξει τα βιβλία και να υποβάλει μια ακριβή έκθεση της κατάστασης του εργοστασίου. Κατόπιν σχετικού ελέγχου της προαναφερθείσης επιχείρησης, διαπιστώθηκε παθητικό ύψους 55.000 δραχμών, με αποτέλεσμα να προκληθεί η διάλυση της εταιρίας Ν. Τσαούσης και Σία και ο Π. Διαμαντόπουλος, ως κύριος της επιχείρησης, να προσανατολίζεται προς την πώλησή της. Όμως ο Αριανούτσος, βάσει του ελέγχου που είχε πραγματοποιήσει, υπέβαλλε προς τον εργοδότη του άπειρα επιχειρήματα υπέρ της μη πωλήσεως της εταιρίας και εν τέλει έπεισε τον Διαμαντόπουλο να την κρατήσει και να ορίσει τον ίδιο ως οικονομικό διευθυντή αυτής. 

Αντώνιος Ι. Αριανούτσος

Κατ'αυτόν τον τρόπο λοιπόν, ο Αντώνιος Ι. Αριανούτσος βρέθηκε στο "τιμόνι" του Εργοστασίου Πιλοποιίας το οποίο πλέον λειτουργούσε υπό την επωνυμία "Π. Διαμαντόπουλος". Σε αυτό το νέο εταιρικό σχήμα προσελήφθη επίσης ο Ν. Νέμπαρης, ο οποίος είχε πρωτύτερα εργαστεί ως δειγματοφόρος του εργοστασίου. Κατά την περίοδο 1913-1915, υπό τη διεύθυνση του Αριανούτσου, το πιλοποιείο κάλυψε το προηγούμενο παθητικό των 55.000 δραχμών, με τον Περικλή Διαμαντόπουλο να παραχωρεί τόσο στον Αριανούτσο όσο και στον Νέμπαρη το 30% επί των κερδών ως ανταμοιβή για την προσπάθειά τους. 

Περικλής Διαμαντόπουλος

Τον Σεπτέμβριο του 1918, με δεδομένη την θετική πορεία της επιχείρησης, ο Π. Διαμαντόπουλος παραχώρησε την επωνυμία του πιλοποιείου στους Αριανούτσο και Νέμπαρη, παραμένοντας ο ίδιος εκ νέου ως ετερόρρυθμο μέλος στην νέα εταιρία ("Νέμπαρης, Αριανούτσος και Σια") που συστάθηκε έχοντας πλέον κεφάλαια 300.000 δραχμών! Όμως, στις 27 Νοεμβρίου του 1918, μια καταστρεπτική πυρκαγιά αποτέφρωσε ολικά το εργοστάσιο πιλοποιίας του Α. Αριανούτσου και του Ν. Νέμπαρη, ενώ διασώθηκαν μονάχα οι πρώτες ύλες. Ο Αντώνιος Αριανούτσος, ο οποίος αντιμετώπισε μόνος του το ζήτημα της αποτέφρωσης του εργοστασίου της επιχείρησής του (σσ. ο συνέταιρός του, Ν. Νέμπαρης βρισκόταν σε ταξίδι), επαναλειτούργησε την επιχείρηση ενοικιάζοντας αρχικά ένα εργοστάσιο με λίγα βασικά μηχανήματα πιλοποιίας στην Καστέλλα του Πειραιά. 

Ειδοποίησις σχετικά με την μεταφορά των γραφείων και αποθηκών του Εργοστασίου Πιλοποιίας Νέμπαρη - Αριανούτσου και Σια (έτος 1919)

Τον Μάιο του έτους 1919, ο Ν. Νέμπαρης αποχώρησε από το εταιρικό σχήμα λαμβάνοντας εταιρική καταβολή και αμοιβή ύψους 140.000 δραχμών. Έτσι λοιπόν, αρχής γενομένης από τον Μάιο του 1919, ο Α. Αριανούτσος απόμεινε ως μοναδικός ομόρρυθμος εταίρος - με τον Περικλή Β. Διαμαντόπουλο να παραμένει πάντοτε ως ετερόρρυθμος εταίρος - και την εταιρία να συνεχίζει τις εργασίες της πλέον υπό την επωνυμία "Α. Αριανούτσος και Σια", με ιδιόκτητο εργοστάσιο επί της οδού Σαρρή 43.

Η ουσιαστική λοιπόν περίοδος δράσεως του Α. Αριανούτσου, ο οποίος είχε δώσει δείγματα γραφής κατά την περίοδο 1913-1919, ξεκίνησε ουσιαστικά από το καλοκαίρι του 1919, χρονικό σημείο το οποίο υπήρξε η απαρχή της αλματώδους εξέλιξης της επιχείρησης. Αξίζει να σημειώσουμε πως ο Αντώνιος Αριανούτσος, προερχόμενος ο ίδιος από την εργατική τάξη και όντας γνώστης των αναγκών και των δικαιωμάτων των εργατών, έχοντας ως δόγμα το ότι μόνον δια της αμοιβαίας αγάπης και συνεργασίας εργοδοτών και εργατών προοδεύουν και ευημερούν οι επιχειρήσεις, έθεσε ως ακρογωνιαίο λίθο της δικής του εταιρίας την άνοδο της ποιότητας ζωής των συνεργατών και εργατών του. Μέσα σε αυτά τα πρωτοποριακά για την εποχή πλαίσια, εκτός από αυξημένα ημερομίσθια, προσέφερε κατά την περίοδο 1919-1921 στους έμμισθους συνεργάτες του, ήτοι στους διευθυντές, λογιστές και ταξιδιώτες της εταιρίας του το επιπλέον ποσό των 55.000 δραχμών, ενώ ίδρυσε Εργατικό Ταμείο για τους εργάτες το οποίο ενίσχυσε με 20.000 δραχμές κατά την ίδια διετία με σκοπό την παροχή μικροδανείων προς τους εργάτες (επί επιστροφή) και την κάλυψη ιατρικών και φαρμακευτικών αναγκών. Επίσης, κάθε τρία έτη, η εταιρία διένειμε στους επί συνεχή τριετία απασχολούμενους εργάτες τμήμα των κερδών κατ'αναλογία ενώ χρηματικά δώρα δίδοντας κάθε Πρωτοχρονιά. Το δε Πάσχα, οι οικογενειάρχες - εργαζόμενοι λάμβαναν ως δώρο ένα αρνί, ενώ οι νεώτερης ηλικίας εργάτες ανάλογα δώρα. 

Διευθυντές και εργάτες του εργοστασίου επί της οδού Σαρρή 43

Εργάτριες του εργοστασίου επί της οδού Σαρρή 43

Το ανώτερο προσωπικό του λογιστηρίου και των γραφείων παρά τον Σταθμόν του Θησείου

Όσον αφορά τα προϊόντα του Πιλοποιείου του Αριανούτσου, κατά τους θερινούς μήνες παράγονταν τα ψάθινα καπέλλα - τα επονομαζόμενα και "ψαθάκια" - εφάμιλλα των ευρωπαϊκών εργοστασίων, ενώ κατά τους χειμερινούς μήνες, παράγονταν καπέλα μερινός, καστόρινα αλλά και εφάμιλλα των φημισμένων borsalino. 

Τα "Ψαθάκια Αριανούτσου" όπως διαφημίζονταν έξω από το Ξενοδοχείο του Σταθμού στο νέο Φάληρο

Όσον αφορά την παραγωγική δυναμικότητα του εργοστασίου, αυτή είχε εκτιναχθεί από τα 10.000 τεμάχια (κατά το έτος 1913) στα 200.000 τεμάχια στις αρχές της δεκαετίας του 1920, ενώ αντίστοιχα ο κύκλος εργασιών, από 100.000 δραχμές (κατά το έτος 1913) είχε ανέλθει στα 3.000.000 δραχμές στις αρχές της δεκαετίας του '20. Όπως ήταν φυσικό και επόμενο, ο αριθμός του διαθέσιμου ανθρωπίνου / εργατικού δυναμικού επίσης είχε αυξηθεί από τους 20 εργάτες (κατά το έτος 1913) στους περίπου 150 εργάτες στις αρχές της δεκαετίας του '20. Τα ως άνω οικονομικά στοιχεία τα οποία τεκμηριώνουν την αλματώδη θετική εξέλιξη του πιλοποιείου του Αριανούτσου αποκτούν μεγαλύτερη βαρύτητα λαμβάνοντας υπόψη πως ο Α' Παγκόσμιος Πόλεμος είχε δημιουργήσει άκρως δυσμενείς οικονομικές συνθήκες. 

Τμήμα ραφής της ψάθας

Τμήμα πιεστηρίων (πρεσών)

Σιδέρωμα Πίλων

Γαρνίρισμα Πίλων

Στις αρχές της δεκαετίας του '20, ο Α. Αριανούτσος με το εργοστάσιό του τροφοδοτούσε τα καλύτερα καταστήματα τόσο της Παλαιάς όσο και της Νέας Ελλάδος. Πλην όμως, ευρισκόμενος ο ίδιος σε αναζήτηση διαρκής προόδου και ανάπτυξης, αποφάσισε την άνοιξη του 1921 το άνοιγμα ενός πρώτου πρατηρίου στην Αθήνα, επί των οδών Σταδίου 43 και Αιόλου 166 και λίγο αργότερα, ετέρου πρατηρίου στη Σμύρνη της Μικράς Ασίας, επί της Ευρωπαϊκής Οδού στον αριθμό "132".

Ενδεικτική διαφημιστική καταχώρηση με αναφορά στο νέο πρατήριο του Πιλοποιείου "Α. Αριανούτσου και Σιας" στην οδό Αιόλου 166, από το έτος 1921:

Ενδεικτικές διαφημιστικές καταχωρήσεις του πιλοποιείου του Αριανούτσου μέσα από τις σελίδες του ημερησίου Τύπου του έτους 1921. Άξιο μνείας είναι το γεγονός πως ο Αριανούτσος είχε αντιληφθεί τη σημασία της διαφημίσεως, δραστηριοποιούμενος σε μια άκρως ευμετάβλητη αγορά στην οποία είχε να ανταγωνιστεί τόσο τα εισαγόμενα καπέλα από το εξωτερικό όσο και τους υπόλοιπους εγχώριους κατασκευαστές, όπως λ.χ. ο Πουλόπουλος (Πιλ Πουλ).

Στις κάτωθι διαφημιστικές καταχωρήσεις της εταιρίας Α. Αριανούτσος και Σια, επίσης μέσα από τις σελίδες του ημερησίου Τύπου του έτους 1921, παρατηρήστε μεταξύ των άλλων την αναφορά στο πρατήριο της Ευρωπαϊκής Οδού στη Σμύρνη! 

Ακολουθούν ορισμένες ενδεικτικές καταχωρήσεις της εταιρίας Αριανούτσος και Σια μέσα από τις σελίδες του ημερησίου Τύπου του έτους 1922. Το πρατήριο της Σμύρνης φυσικά καταστράφηκε κατά τις "μαύρες ημέρες" της πυρπόλησης της Σμύρνης την ίδια ώρα που το όνειρο της Μεγάλης Ιδέας έσβηνε οριστικά, ο Αριανούτσος "δεχόταν ολόκληρα χαρτονομίσματα" (σσ. η εν λόγω παρατήρηση συνδέεται με την διχοτόμηση των χαρτονομισμάτων από τον τότε Υπουργό των Οικονομικών Πέτρο Πρωτοπαπαδάκη στις αρχές του 1922) ενώ αργότερα, μετά την Καταστροφή, προσέφερε "ειδικές τιμές για τους πρόσφυγες". 

Ενδεικτική διαφημιστική καταχώρηση του πιλοποιείου του Α. Αριανούτσου με τα περίφημα "ψαθάκια" του, από το έτος 1923 (σσ. με αναφορά στη σταθεροποίηση της λίρας, μετά την υποτίμησή της έναντι της δραχμής επί ημερών Πλαστήρα - Γονατά, τον Απρίλιο του '23):

Ενδεικτικές διαφημιστικές καταχωρήσεις των ψάθινων καπέλων (ψαθάκια) του Αριανούτσου μέσα από τις σελίδες του ημερησίου Τύπου του έτους 1924.

Παρόμοιες διαφημιστικές καταχωρήσεις μέσα από τον Τύπο του έτους 1925:

Τον Νοέμβριο του έτους 1925, ιδρύθηκε βάσει σχετικού διατάγματος, η Ανώνυμος Εμποροβιομηχανική Εταιρία Ελληνική Πιλοποιία "Αριανούτσος", με έδρα στην Αθήνα, διάρκεια 50 έτη, μετοχικό κεφάλαιο 11.000.000 δραχμών διαιρεμένο σε 110.000 μετοχές ονομαστικής αξίας 100 δραχμών η κάθε μια και εταιρικό σκοπό την ενέργεια πάσης εμπορικής και βιομηχανικής επιχειρήσεως, την κατασκευή παντός είδους πίλων (θερινών/χειμερινών), την εμπορία τους καθώς επίσης την εισαγωγή, εμπορία και μεταποίηση διαφόρων ειδών σχετιζόμενων με την πιλοποιία. 

Το πρώτο Διοικητικό Συμβούλιο της νέας εταιρίας η οποία διέθετε ιδιόκτητο εργοστάσιο επί της οδού Σαρρή και σχεδίαζε την ανέγερση νέας εργοστασιακής εγκατάστασης στους Ποδαράδες (Νέα Ιωνία), απαρτιζόταν από τους: Επαμεινώνδα Χαρίλαο (Πρόεδρο), Παυσανία Μακρή (Αντιπρόεδρο), Νικ. Κιρκίνη, Γ. Βακογιάννη, Κ.Ν. Γεωργιάδη, Βασίλειο Π. Διαμαντόπουλο, Αντώνιο Αριανούτσο, Επαμ. Θ. Φακόπουλο, Γεώργιο Πρεζανή. Στη θέση του Γενικού Διευθυντή της εταιρίας παρέμεινε ο Αντώνιος Ι. Αριανούτσος.

Στην κάτωθι ενδεικτική διαφημιστική καταχώρηση της Ανωνύμου Εμποροβιομηχανικής Εταιρίας Ελληνική Πιλοποιία "Αριανούτσος", γίνεται αναφορά στα βραβευμένα με τα μετάλλια Μιλάνου και Βρυξελλών (σσ. και αργότερα και των Παρισίων) "ψαθάκια", τα οποία πωλούνταν στα πρατήρια Αθηνών, Πειραιώς και επαρχιών.

Στις 26 Νοεμβρίου του έτους 1926, έλαβαν χώρα τα επίσημα εγκαίνια του νέου υποκαταστήματος της Ελληνικής Πιλοποιίας του Αριανούτσου στη Θεσσαλονίκη, παρουσία επισήμων και πλήθους κόσμου.

Τον Σεπτέμβριο του έτους 1927, η Ελληνική Πιλοποιία του Αριανούτσου συμμετείχε στη Β' Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης με μια τεράστια φωτεινή επιγραφή και πλήθος δειγμάτων ψάθινων και χειμερινών καπέλων (σσ. επειδή η πώληση απαγορευόταν, οι επισκέπτες της εκθέσεως που επιθυμούσαν να αποκτήσουν κάποιο καπέλο, έπαιρναν σχετικό σημείωμα από τον υιό του Α. Αριανούτσου και κατευθύνονταν προς το πρατήριο της οδού Ε. Βενιζέλου).

Την επόμενη χρονιά (1928), ο Αριανούτσος ανακοίνωνε την κατάκτηση της Θεσσαλονίκης από τα περίφημα 'ψαθάκια" του "δίχως να χυθεί ούτε σταγόνα αίμα", μετά το άνοιγμα του λαϊκού πρατηρίου - υποκαταστήματος, στη συμβολή των οδών Βενιζέλου και Τσιμισκή, στη πλατεία Βαρδαρίου. 

Έτερη ενδεικτική διαφημιστική καταχώρηση των πίλων "Αριανούτσος" με σλόγκαν "όσοι παρακολουθούν την μόδα φορούν μόνο ψαθάκι Αριανούτσος" και αναφορά στα καταστήματα / πρατήρια Αθηνών, Πειραιώς και Θεσσαλονίκης, μέσα από τις σελίδες του Τύπου του έτους 1928:

Οφείλουμε να σημειώσουμε πως εκείνη την εποχή, τα προϊόντα του Αριανούτσου, προβάλλονταν διαφημιστικά μέχρι και στις σελίδες της εφημερίδας "Ριζοσπάστης" με καταχωρήσεις όπως η κάτωθι:

Άξιο μνείας είναι το γεγονός πως τόσο ο Αριανούτσος όσο και ο ανταγωνιστής του Πουλόπουλος (Πιλ-Πουλ), συνέδραμαν στον Πανελλήνιο Έρανο για τους σεισμόπληκτους της Κορίνθου στις αρχές Μάιου του 1928 στέλνοντας από 500 ψαθάκια.

Διαφημιστική καταχώρηση του Αριανούτσου ("τα ελαφρότερα και στερεώτερα ψαθάκια") μέσα από τις σελίδες του ημερησίου Τύπου του έτους 1929:

Από το ίδιο έτος (1929), κοινοποίηση της πρόσκλησης τακτικής συνελεύσεως της Α.Ε.Ε. Ελληνική Πιλοποιία Αριανούτσος, με έδρα επί της οδού Σαρρή 37:

Στις 29 Οκτωβρίου του έτους 1930, μεγάλη πυρκαγιά έπληξε το εργοστάσιο πιλοποιίας του Α. Αριανούτσου επί της οδού Ερεσίχθονος, το οποίο αποτεφρώθηκε. Η πυρκαγιά, η οποία ξεκίνησε από την αίθουσα των μηχανημάτων, λόγω της γειτνίασης με την εγκατάσταση παραγωγής αεριόφωτος, επεκτάθηκε τάχιστα στους υπόλοιπους χώρους του εργοστασίου. Σύμφωνα με τα όσα προέκυψαν από τις ανακρίσεις, η πυρκαγιά προέκυψε από αδέξιο χειρισμό του Δ. Αιγινίτη, εξαδέλφου του Α. Αριανούτσου, ο οποίος χειριζόταν το μηχάνημα αυτόματης παραγωγής αεριόφωτος. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός πως ο Κ. Αριανούτσος, αδελφός του ιδιοκτήτη, κατόρθωσε να απομακρύνει από τις φλεγόμενες εγκαταστάσεις ένα βαρέλι βενζίνης το οποίο είχε πυρακτωθεί, με αποτέλεσμα ο ίδιος να υποστεί εγκαύματα. Παρ'όλες τις προσπάθειες, μεγάλες ποσότητες ψάθινων πίλων που βρίσκονταν εντός του εργοστασίου αποτεφρώθηκαν με τις ζημιές να ανέρχονται στα 2 εκατομμύρια δραχμές. Για την ιστορία, το εργοστάσιο του Αριανούτσου της οδού Ερεσίχθονος βρισκόταν ασφαλισμένο στην εταιρία Royal Exchange. 

Αρχής γενομένης από τις αρχές της δεκαετίας του 1930, καταγράφεται η αρχή της παρακμής της πιλοποιίας Αριανούτσου. Την άνοιξη του 1934, σύμφωνα με τις διαθέσιμες πληροφορίες, τα καταστήματα Αριανούτσου πωλήθηκαν στον βιομήχανο Πλέσσα, εν μέσω καταγγελιών των υφιστάμενων υπαλλήλων για πιέσεις προκειμένου να παραιτηθούν άνευ αποζημιώσεως. 

Ενδεικτική διαφημιστική καταχώρηση του καταστήματος ανδρικών νεωτερισμών Ι. Αντζάκα μέσα από τις σελίδες του πειραϊκού Τύπου του έτους 1937. Το εν λόγω κατάστημα βρισκόταν στη συμβολή των οδών Μιαούλη (νυν οδός Εθνικής Αντιστάσεως) και Ομήρου (νυν οδός Μακράς Στοάς), στο σημείο όπου πρωτύτερα λειτουργούσε το εν Πειραιεί πρατήριο του Αριανούτσου, όπως χαρακτηριστικά τονίζεται στην εν λόγω καταχώρηση ("πρώην Αριανούτσου").

Διαβάστε σχετικά θέματα:

Το πιλοποιείον του Πουλόπουλου [Πιλ Πουλ]

Καταστήματα Δραγώνα

Πιλοποιία Καστέλλα Αφων Βαρβέρη

Κείμενο - Πηγές:

Το κείμενο είναι πρωτότυπο, προϊόν προσωπικής έρευνας, προσωπικής εργασίας και προσωπικών εκτιμήσεων. Στοιχεία και πληροφορίες ελήφθησαν από τις κάτωθι πηγές:

Πανελλήνιο Λεύκωμα Εθνικής Εκατονταετηρίδας, Εκδοτικός Οίκος Χατζηιωάννου.

Τύπος Εποχής

• Απαγορεύεται ρητά η χρήση, προβολή, αντιγραφή ή/και αναδημοσίευση με οποιοδήποτε τρόπο ή μέσο.
• Όσοι παρανομούν διώκονται σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις του νόμου περί πνευματικής ιδιοκτησίας.