CAFÉ LANDTMANN [ΒΙΕΝΝΗ]

Το φημισμένο παραδοσιακό βιεννέζικο καφέ Landtmann πρώτο-λειτούργησε την 1η Οκτωβρίου του μακρινού έτους 1873, υπό την ιδιοκτησία του Franz Landtmann o οποίος με την υποστήριξη του πατέρα του, επεδίωξε να διαμορφώσει το πλέον κομψό και πολυτελές καφέ της Βιέννης εκείνων των καιρών! Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός πως όταν το καφέ Landtmann άνοιξε τις πύλες του, η εικόνα της περιοχής του Ringstraße, στο τότε επονομαζόμενο Franzensring, ελάχιστα ομοίαζε με την σημερινή, καθώς πολλά από τα εμβληματικά κτίρια όπως λ.χ. το Burgtheater δεν είχαν ακόμη κατασκευαστεί, ενώ άλλα, όπως λ.χ. το Δημαρχείο ή και το Πανεπιστήμιο, βρίσκονταν σε φάση ανέγερσης. 

Σχεδόν μια δεκαετία αργότερα (έτος 1881), ο Landtmann, μετά το θάνατο αρχικά της εννιάχρονης κόρης του  και εν συνεχεία του πατέρα του, μετοίκησε με την οικογένειά του εκτός Βιέννης και εν συνεχεία πώλησε την επιχείρησή του στους νεαρούς αδελφούς Wilhelm and Rudolf Kerl, οι οποίοι συνέχισαν να λειτουργούν το καφέ υπό την ίδια επωνυμία. Μετά την απόσυρση του Rudolf, ο Wilhelm διατήρησε την ιδιοκτησία της επιχείρησης μόνος του φροντίζοντας με ιδιαίτερο ζήλο και θέρμη να προσελκύσει νέους πελάτες ενώ ταυτόχρονα πέτυχε να διατηρήσει ακέραια τη βάση των παλαιότερων πελατών. Εν τω μεταξύ, το καφέ Landtmann είχε ήδη εξελιχθεί σε σημείο αναφοράς της Βιέννης, διαθέτοντας γνωστές προσωπικότητες ως θαμώνες όπως ο Gustav Mahler, ο Sigmund Freud και ο Emmerich Kálmán. 

Μετά από 35 χρόνια συνεχούς λειτουργίας, κατά το έτος 1916, ο Wilhelm Kerl, βαθύτατα επηρεασμένος από τις συνέπειες του Α' Παγκοσμίου Πολέμου, πώλησε ξαφνικά την επιχείρησή του στον Karl Anton Kraus, τον υιό ενός κρεοπώλη, αντί 240.000 κορωνών. Για ορισμένα χρόνια, ο Karl Anton Kraus και η σύζυγός του Rosa, συνέχισαν την πετυχημένη πορεία του καφέ Landtmann σε μια χρονική περίοδο ιδιαίτερα δύσκολη και απαιτητική, στα χρόνια των συγκρούσεων μεταξύ κυβερνητικών δυνάμεων και κομμουνιστών (περίοδος 1918/1919) που επέφεραν ζημίες στην επιχείρηση (καταστροφή επίπλων από τους διαδηλωτές κτλ.). Έτσι λοιπόν, το καλοκαίρι του 1921 η επιχείρηση άλλαξε ξανά χέρια περνώντας στην ιδιοκτησία του David Muller, o oποίος είχε ιδρύσει την εταιρία "Hokare GmbH" ("Hotel‐, Kaffee‐ und Restaurations‐Betriebe Ges.m.b.H.") με κεφάλαιο 900.000 κορώνες και συνέταιρο τον Philipp Farber, o οποίος όμως σύντομα αποχώρησε από το εταιρικό σχήμα. Οι οικονομικές δυσχέρειες της μεταπολεμικής περιόδου, οι συνεχείς ανατιμήσεις και κυρίως η εισαγωγή του νέου νομίσματος τον Δεκέμβριο του 1924 σηματοδότησαν το τέλος της "Hokare GmbH"  η οποία λύθηκε τον Μάρτιο του 1925. 

Μέσα σε αυτά τα πλαίσια, τον Σεπτέμβριο του 1926, οι εφημερίδες και τα περιοδικά της εποχής, ανήγγειλαν τα χαρμόσυνα νέα της εξαγοράς του ιστορικού καφέ από τον Konrad Zauner, ένα πρόσωπο το οποίο εγγυάτο την συνέχιση της πορείας της επιχείρησης διατηρώντας ταυτόχρονα την ποιότητα και την εξυπηρέτηση στα επιθυμητά επίπεδα. Υπό την ιδιοκτησία του ζεύγους του Konrad και της Angela Zauner το καφέ Landtmann υπέστη εκτενείς εργασίες ανακαίνισης, οι οποίες διήρκεσαν τρία χρόνια και ολοκληρώθηκαν κατά το έτος 1929, διατηρώντας την θέση του ως ένα εκ των κορυφαίων καφέ της Βιέννης. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός πως το εσωτερικό του καφέ, το οποίο διασώζεται έως τις μέρες μας, επιμελήθηκε ο διάσημος αρχιτέκτονας Ernst Meller. 

Άξιο μνείας είναι επίσης το γεγονός πως κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, ο ιδιοκτήτης του καφέ και οι θαμώνες του, συχνά κατέφευγαν στο υπόγειο κελάρι όταν σήμαιναν οι αντιαεροπορικοί συναγερμοί της πόλης! Μετά το τέλος του Πολέμου, τα ηνία της επιχείρησης πέρασαν στα χέρια του Erwin Zauner, υιού του Konrad (1949), ο οποίος επιστρέφοντας από το μέτωπο, συνέχισε με μεγάλη επιτυχία την ιστορική πορεία του καφέ Landtmann μέσα στο χρόνο μαζί με την σύζυγό του Tamara προσθέτοντας μάλιστα ένα βραδινό γεύμα goulash στον κατάλογο. 

Μετά τον αναπάντεχο χαμό του Erwin Zauner κατά το έτος 1975 και την αδυναμία της συζύγου του, της Tamara, να αναλάβει μόνη της την διεύθυνση της επιχείρησης, το καφέ Landtmann τέθηκε προς πώληση. Ειρήσθω εν παρόδω, εκείνα τα χρόνια ήταν δύσκολα για αρκετά από τα αναγνωρισμένα καφέ της Βιέννης τα οποία ένα μετά το άλλο έκλειναν οριστικά και κατέληγαν να μετατρέπονται είτε σε αντιπροσωπείες αυτοκινήτων, είτε σε υποκαταστήματα τραπεζών. Πλην όμως, στην περίπτωση του καφέ Landtmann, το ζεύγος των Herbert και Anita Querfeld, με την υποστήριξη του πολιτικού και μετέπειτα δημάρχου Βιέννης Helmut Zilk, κατάφεραν να διασώσουν την επιχείρηση (1976) ενώ, σχεδόν ταυτόχρονα, το κτίριο του καφέ χαρακτηρίστηκε ως ιστορικό μνημείο.

Κατά τη διάρκεια των επομένων χρόνων, οι νέοι ιδιοκτήτες, έχοντας γνώση του γεγονότος πως το κτίριο δεν πληρούσε τις νέες απαιτήσεις προδιαγραφών, κατόρθωσαν, με την κατάλληλη χρηματοδότηση, να προχωρήσουν σε μια ριζική ανακαίνιση, οι εργασίες της οποίας ολοκληρώθηκαν κατά το έτος 1982. Λίγα χρόνια αργότερα (1988), ο Berndt Querfeld συνεπικουρούμενος από τους γονείς του τελειοποίησε το λεγόμενο "Landtmann style", το οποίο ενσαρκώνει την απόλυτη εμπειρία ενός κλασικού βιενέζικου καφέ. Με το πέρασμα των χρόνων η επιχείρηση γιγαντώθηκε, λ.χ. το προσωπικό έφτασε να αριθμεί περί τους 100 υπαλλήλους ενώ το 1976 στο καφέ εργάζονταν μόλις 13, ενώ προστέθηκε το φημισμένο πλέον τμήμα ζαχαροπλαστικής στο οποίο παράγονται όλα τα γλυκά που σερβίρονται στο καφέ.

Στις μέρες μας (21ος αιώνας), το καφέ Landtmann λειτουργεί από το 2004 υπό τη διεύθυνση της Anita Querfeld και του υιού της, του Berndt, με την συμμετοχή και άλλων μελών της οικογενείας, οι οποίοι συνεχίζουν να γράφουν την ιστορία της επιχείρησης με απόλυτη αφοσίωση, έχοντας ως κύρια επιδίωξη να διατηρήσουν ζωντανό το φερόμενο ως "το πλέον κομψό καφέ της Βιέννης" για τις μελλοντικές γενιές, όχι ως μουσειακό έκθεμα, αλλά ως έναν ενεργό τόπο συναντήσεων. 

Εισερχόμενοι στο ιστορικό καφέ Landtmann, την παράσταση κλέβει η μεγάλη βιτρίνα με τα προϊόντα ζαχαροπλαστικής όπως επίσης οι παραδοσιακές ξύλινες βάσεις στήριξης των εφημερίδων και των περιοδικών που μπορούν να διαβάσουν οι θαμώνες του καφέ κατά την παραμονή τους στο χώρο.

Στο πάλαι ποτέ αγαπημένο καφέ των Sigmund Freud, Gustav Mahler, Peter Altenberg, Felix Salten και Emmerich Kálmán, ο επισκέπτης - πελάτης μπορεί να απολαύσει όλα τα γεύματα της ημέρας από τις 07.30 το πρωί μέχρι τις 9 το βράδυ (πρωινό, μεσημεριανό, βραδινό), ή απλά να συνοδεύσει μια κούπα καφέ με μια ή περισσότερες εκ των πολλών δημιουργιών ζαχαροπλαστικής που ετοιμάζονται, όπως προαναφέραμε, στο ιδιόκτητο εργαστήριο της επιχείρησης (κέικ, τούρτες, πάστες, strudels κ.α.), καθήμενος στον ίδιο χώρο όπου κατά το παρελθόν σύχναζαν οι κορυφαίοι πολιτικοί, καλλιτέχνες, στοχαστές και επιχειρηματίες της Αυστρίας και όχι μόνον. 

Η δε κουζίνα του καφέ Landtmann προσφέρει μεταξύ των άλλων κλασικά πιάτα της βιενέζικης και αυστριακής γαστρονομίας (όπως λ.χ. παραδοσιακό βιενέζικο σνίτσελ, τοπικές σούπες και κρύα πιάτα, backhendl, tafelspitz και γκούλας) μέσα στο μοναδικά ατμοσφαιρικό εσωτερικό του με την ξεχωριστή διακόσμηση και τους πολυελαίους ή εναλλακτικά στα τραπεζοκαθίσματα που υπάρχουν έμπροσθεν της εισόδου και στο πεζοδρόμιο παραπλεύρως του καφέ, απολαμβάνοντας της προσοχής στη λεπτομέρεια που επιδεικνύουν οι πολυάριθμοι σερβιτόροι.  

Το καφέ Landtmann, επί της οδού Universitätsring 4, όπως καταγράφηκε φωτογραφικά την άνοιξη του έτους 2024:

Αναμνηστικό τεύχος για τα 150 χρόνια λειτουργίας του βιεννέζικου καφέ Landtmann το οποίο διανεμόταν δωρεάν στους ενδιαφερομένους πελάτες, με άκρως ενδιαφέρον περιεχόμενο (άρθρα, συνεντεύξεις κτλ.), στο οποίο βασίστηκε εν πολλοίς η συγγραφή του παρόντος άρθρου. 

Κείμενο - Πηγές:

Το κείμενο είναι πρωτότυπο, προϊόν προσωπικής έρευνας, προσωπικής εργασίας και προσωπικών εκτιμήσεων. Στοιχεία και πληροφορίες ελήφθησαν από: 

https://www.landtmann.at/en/cafe-landtmann.html

Έντυπο Υλικό (περιοδικό) του καφέ Landtmann 

• Απαγορεύεται ρητά η χρήση, προβολή, αντιγραφή ή/και αναδημοσίευση με οποιοδήποτε τρόπο ή μέσο.
• Όσοι παρανομούν διώκονται σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις του νόμου περί πνευματικής ιδιοκτησίας.