Pages

Κυριακή, Απριλίου 26, 2020

Η ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΤΟΥ ΙΤΑΛΟΥ ΒΑΣΙΛΙΑ VITTORIO EMANUELE III ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ [1907]

Ήταν τέλη Μαρτίου του έτους 1907 (σύμφωνα με το παλαιό ημερολόγιο) όταν ο Βασιλιάς της Ιταλίας Βίκτωρ Εμμανουήλ Γ' (στα ιταλικά Vittorio Emanuele Ferdinando Maria Gennaro di Savoia, γεννηθείς στις 11 Νοεμβρίου 1869), έχοντας ανέλθει προ επταετίας στο θρόνο της γείτονος χώρας μετά τη δολοφονία του πατρός του Ουμβέρτου Α' της Ιταλίας (Umberto Rainerio Carlo Emanuele Giovanni Maria Ferdinando Eugenio di Savoia, 14 Μαρτίου 1844 – 29 Ιουλίου 1900), πραγματοποίησε επίσημη επίσκεψη στη χώρα μας, σε μια εποχή που οι σχέσεις του τρίτου κατά σειρά βασιλιά της Ιταλίας - ο οποίος αργότερα κατέλαβε και τους θρόνους της Αιθιοπίας και της Αλβανίας - με την Βασιλική Οικογένεια της Ελλάδος χαρακτηρίζονταν γενικότερα ως θετικές.  

Στην παρακάτω εικόνα, από το εξώφυλλο της ιστορικής ιταλικής εβδομαδιαίας περιοδικής έκδοσης "L'Illustrazione Italiana" με ημερομηνία 14 Απριλίου του 1907 το οποίο αφιερωνόταν στο ταξίδι του Ιταλού μονάρχη στην Ελλάδα ("Il viaggio del Re d'Italia in Grecia), καταγράφεται η άφιξη της επιβλητικής βασιλικής θαλαμηγού του Βίκτωρος Εμμανουήλ "Trinacria" στο λιμάνι του Πειραιά ("Arrivo del yacht reale "Trinacria" al Pireo) στις 8 Απριλίου του 1907 (σσ. σύμφωνα με το νέο ημερολόγιο, η Ελλάδα υπήρξε η τελευταία Ευρωπαϊκή χώρα που υιοθέτησε το νέο ημερολόγιο το 1923). 


Προ της αφίξεως του Ιταλού μονάρχη στην Ελλάδα, η επίσκεψή του συζητείτο θερμά στα κεντρικά αθηναϊκά καφενεία ενώ δεν ήταν λίγοι εκείνοι που υποστήριζαν πως η έλευση του Βίκτωρος Εμμανουήλ Γ' θα κόμιζε "καλές ειδήσεις για το φλέγον μακεδονικό ζήτημα" (σσ. τα σύνορα της Ελλάδας έφθαναν τότε μέχρι τη Θεσσαλία ενώ στην υπό οθωμανική κυριαρχία Μακεδονία μαινόταν ένοπλος αγώνας καθώς διάφοροι γειτονικοί λαοί (Βουλγαρία, Σερβία, Μαυροβούνιο) είχαν στρατηγικές βλέψεις στην περιοχή η οποία αποτελούσε αντικείμενο εντόνων διπλωματικών αντιπαραθέσεων).

Ο ελληνικός Τύπος εκείνης της εποχής, τις ημέρες προ της αφίξεως του Vittorio Emanuele III, αφιέρωνε άρθρα στη ζωή του Ιταλού μονάρχη και της ιταλικής Βασιλικής Οικογενείας, με παράθεση ανέκδοτων περιστατικών από τον βίο του Ιταλικού Βασιλικού Οίκου και εικόνες του ιδίου του Βίκτωρος Εμμανουήλ όπως η κάτωθι:



Μια μόλις ημέρα πριν από την άφιξη του Vittorio Emanuele III στην Ελλάδα, ένας "επικίνδυνος Ιταλός" συνελήφθη στο λιμάνι του Πειραιά μετά από σχετική πληροφορία που έφθασε μέσω του ελληνικού προξενείου στη Νάπολη της Ιταλίας. 


Στον Πειραιά, όπως άλλωστε και στην πρωτεύουσα Αθήνα, οι προετοιμασίες για την υποδοχή του Ιταλού βασιλιά υπήρξαν πυρετώδεις. Η διακόσμηση της πόλεως του Πειραιώς, σύμφωνα με τα αναφερόμενα στις σελίδες του Τύπου της εποχής, περιορίστηκε στη Βασιλική Αποβάθρα και στην προ του Σιδηροδρομικού Σταθμού πλατεία. Την παράσταση βέβαια έκλεψε μια άκρως καλλιτεχνική ολόλευκη αψίδα, με χρυσή τριγωνοειδή μετόπη πάνω από την οποία κυμάτιζε η ιταλική σημαία, σε σχήμα πρόναου ρωμαϊκού ρυθμού με κίονες. Στη βάση του περιστυλίου της κατασκευής δέσποζαν δυο λέοντες και επί των δυο πλευρών 4 καλλιτεχνικές γάστρες ανθέων. Στα φατνώματα της οροφής, κυριαρχούσε τόσο το τρίχρωμο ιταλικό εθνόσημο όσο και το κυανόλευκο ελληνικό. Προ του περιστυλίου και επί των πλευρών της κατασκευής, δυο υπερύψηλοι λευκοί κίονες κορινθιακού ρυθμού στην κορυφή των οποίων δυο αγάλματα της Νίκης με χρυσούς στεφάνους. Στη δίοδο από το περιστύλιο μέχρι τον σιδηροδρομικό σταθμό, ένας βαρύτιμος κυανός τάπητας, εκατέρωθεν του οποίου υπήρχαν διάφορα διακοσμητικά στοιχεία που παρέπεμπαν στο ιταλικό στέμμα και στο τρίχρωμο ιταλικό εθνόσημο. Παρόμοια διακόσμηση έφερε και ο πρώτος σιδηροδρομικός σταθμός του Πειραιά (άνθη, ιταλικά και ελληνικά εθνόσημα) δια μέσω του οποίου ο Ιταλός βασιλιάς θα μετέβαινε στην Αθήνα. Μια μέρα μάλιστα προ της αφίξεως του Vittorio Emanuele, τις εν Πειραιεί προετοιμασίες επιθεώρησε ο ίδιος ο Βασιλιάς Γεώργιος Α' συνοδευόμενος από τον υπασπιστή του, παρουσία του τότε Δημάρχου Πειραιώς Παύλου Δαμαλά αλλά και του υποδιευθυντή της Αστυνομίας του Πειραιά ο οποίος έλαβε οδηγίες για την παράταξη των αγημάτων και των μαθητών. Την ίδια ημέρα μάλιστα διευκρινίστηκαν και οι τελευταίες λεπτομέρειες (φωταγώγηση πλατείας και Βασιλικής Αποβάθρας με πολύχρωμους ηλεκτρικούς λαμπτήρες, βεγγαλικά κ.α.) σχετικά με την αναχώρηση του Ιταλού βασιλέα. 

Στην παρακάτω δίγλωσση καρτ-ποστάλ των πρώτων δεκαετιών του 20ου αιώνα αποτυπώνεται ο πρώτος σιδηροδρομικός σταθμός Πειραιώς - Αθηνών (Gare du chemin de fer Pirée - Athenes) κατά την άφιξη του Vittorio Emanuele III, την άνοιξη του έτους 1907. Χαρακτηριστικό είναι πως επί της προαναφερόμενης αψίδας διακρίνεται η ιταλική λέξη "benvenuto" ενώ στους δυο πρώτους λευκούς κίονες κορινθιακού ρυθμού καταγράφονται τα βασιλικά αρχικά "VE" (ήτοι Vittorio Emanuele). 


Αντίστοιχες προετοιμασίες έλαβαν χώρα και στον λιμένα του Πειραιά όπου ο λιμενάρχης Πειραιώς εξέδωσε οδηγίες προς όλους τους κυβερνήτες των πολεμικών σκαφών που βρίσκονταν εντός του λιμανιού, καθώς και στις λέμβους και στις ατμακάτους. Η Λιμενική Επιτροπή είχε νοικιάσει την θαλαμηγό του Κομνηνού "Αστραπή" για να υποδεχθεί την ιταλική βασιλική θαλαμηγό στον προλιμένα ενώ τα μέλη του Εμπορικού Συλλόγου Πειραιώς θα επέβαιναν σε αντίστοιχη θαλαμηγό του Παπαλεονάρδου. Στο λιμάνι του Πειραιά, εν όψει της επίσημης επισκέψεως του Vittorio Emanuele, κατέφθασαν τα τότε νεότευκτα αντιτορπιλικά "Θύελλα" και "Νίκη", τα οποία "έδεσαν" στην αποβάθρα της Τρούμπας και έναντι του Ωρολογίου αντίστοιχα, προκαλώντας το ενδιαφέρον και τον θαυμασμό πλήθους κόσμου που έσπευσε να τα δει από κοντά. Τέλος, ο Πειραιώτης ζωγράφος και αρχαιοδίφης Αθ. Λέκκας, είχε ετοιμάσει αργυρό αμφορέα ύψους 35 εκατοστών με ανάλογη διακόσμηση, ο οποίος θα προσφερόταν ως δώρο της πόλεως του Πειραιώς στον Ιταλό βασιλέα. Όπως ήδη προαναφέραμε, αντίστοιχες εντατικές προετοιμασίες έγιναν και στην Αθήνα (επίσημο γεύμα προς τιμήν του Ιταλού Βασιλέως στα Ανάκτορα, πρόγραμμα συναυλίας στη μεγάλη αίθουσα των Ανακτόρων, διορισμός ξεναγού για να συνοδεύσει τον Βασιλέα της Ιταλίας κατά τη διαμονή του στην Ελλάδα κ.α.).


Ο Τύπος της 26ης Μαρτίου του έτους 1907 ασχολείτο με την πορεία του θαλασσίου ταξιδιού του Ιταλού μονάρχη κατά την προηγούμενη ημέρα:



Επίσης, στον Τύπο καταγράφονταν λεπτομέρειες που αφορούσαν το πρόγραμμα της επίσημης τελετής υποδοχής του Βίκτωρος Εμμανουήλ Γ' στο υπόγειο του σταθμού του Ηλεκτρικού Σιδηροδρόμου στην Αθήνα παρουσία του Βασιλέα Γεωργίου Α', τις παρουσιάσεις του Υπουργικού Συμβουλίου και του διπλωματικού σώματος, την προσφώνηση του τότε Δημάρχου Αθηναίων Σπυρίδωνος Μερκούρη, τη μετάβαση του Ιταλού Μονάρχη προς τα Ανάκτορα μέσω της οδού Σταδίου, την παρουσία επιφανών εκπροσώπων της εν Ελλάδι ιταλικής παροικίας κ.α. σχετικά.


Η θαλαμηγός "Τρινάκρια" τελικώς εμφανίστηκε λίγα μίλια μακριά από την μπούκα του κεντρικού λιμένος Πειραιώς το μεσημέρι της 26ης Μαρτίου συνοδεία πολλών πολεμικών πλοίων που σχημάτιζαν μια μακρά ουρά η οποία έφθανε μέχρι τη νήσο της Αίγινας! Στα δεξιά της "Τρινάκρια" βρισκόταν η ελληνική μοίρα θωρηκτών ενώ στα αριστερά η αντίστοιχη ιταλική, αποτελούμενη από τα θωρηκτά "Regina Margherita", "Benedetto Brin", "Giuseppe Garibaldi", "Francesco Ferruccio" και "Piemonte" καθώς και από τα αντιτορπιλικά "Neubo", "Zeffiro", "Espero", "Darolo", "Stale" και "Pellicano". Ο βροχερός κατά τις τελευταίες ημέρες αθηναϊκός ουρανός υποδέχθηκε τον Ιταλό άνακτα με λίγα νέφη τα οποία "κατέβαιναν" από τις κορυφές του Υμηττού και ένα βαθύ κυανό χρώμα. Τόσο στον Πειραιά όσο και στην Αθήνα, ο κόσμος όλων των συνοικιών, όλων των επαγγελμάτων, όλων των φύλων και όλων των αμφιέσεων, κατέλαβε από τις μεσημβρινές ώρες πεζοδρόμια, πλατείες, καφενεία, οικίες και ξενοδοχεία αναμένοντας την άφιξη του επίσημου επισκέπτη. Στον γραφικό κεντρικό λιμένα του Πειραιώς, όλα τα πλοία, ξένα και ελληνικά, στολισμένα με σημαίες ελληνικές και ιταλικές δημιουργούσαν ένα αρμονικό σκηνικό. Ο χώρος πέριξ της Βασιλικής Αποβάθρας βρισκόταν τελείως ελεύθερος ενώ τραμ και άμαξες επί της ακτής Μιαούλη έφεραν επίσης μικρές ιταλικές και ελληνικές σημαίες. Η είσοδος της ιταλικής βασιλικής θαλαμηγού στον Πειραιά συνοδεύτηκε από σωρεία επίσημων κανονιοβολισμών και ζητωκραυγών από τα συγκεντρωθέντα πλήθη που είχαν καταλάβει καίριες θέσεις από την ακτή Μιαούλη και την ακτή Τζελέπη μέχρι και τον Άγιο Διονύσιο, με τον λιμενάρχη Μπεράτη να είναι ο πρώτος ο οποίος υποδέχθηκε τον Ιταλό βασιλέα. Στην πλατεία έναντι του σταθμού τον Vittorio Emanuele III ανέμεναν οι επίσημες στρατιωτικές και πολιτικές αρχές του τόπου καθώς και εκπρόσωποι του διπλωματικού κόσμου (πρόξενοι, πρέσβεις κ.α.). Ο Βασιλέας Γεώργιος Α' συνοδεία του Διαδόχου και των βασιλοπαίδων Γεωργίου, Νικολάου και Ανδρέα, "κατήλθε" στον Πειραιά με έκτακτο Βασιλικό Συρμό προκειμένου να υποδεχθεί τον Ιταλό Βασιλιά. Η αποβίβαση του Ιταλού βασιλιά στον Πειραιά έγινε εν μέσω ενθουσιωδών εκδηλώσεων του συγκεντρωμένου πλήθους ("Ζήτω ο Βασιλεύς της Ιταλίας", "Ζήτω οι αδελφοί μας Ιταλοί"), δίχως να λείψουν ευτράπελα (λιποθυμίες, ανατροπή μιας ιταλικής λέμβου κ.α.), υπό τους ήχους ιταλικών ύμνων από τις μπάντες του Δήμου Πειραιώς και του Βασιλικού Ναυτικού και με τους Ιταλούς μυστικούς αστυνομικούς να εποπτεύουν τον κόσμο για να ακολουθήσει η προσφώνηση από τον Δήμαρχο Πειραιώς Παύλο Δαμαλά, η ευχαριστήρια απάντηση του Ιταλού βασιλιά και η παρουσίαση των δώρων. Εν συνεχεία, ο Βίκτωρ Εμμανουήλ Γ' συνοδευόμενος από τον Γεώργιο Α' και τον Δήμαρχο Πειραιώς καθώς και όλους τους υπόλοιπους παρευρισκομένους (βασιλόπαιδες, υπουργοί, επίσημοι κλπ.) κινήθηκαν προς τον σιδηροδρομικό σταθμό του Πειραιώς για την μετάβασή τους στην Αθήνα.

Το θέαμα της αποβάθρας των Αλών και της πλατείας Λουδοβίκου κατά την άφιξη του Βασιλέως της Ιταλίας στον Πειραιά.


Εικόνες από την εν Πειραιεί υποδοχή του Βασιλέως της Ιταλίας όπως παρουσιάστηκαν μέσα από τις σελίδες του ημερησίου πειραϊκού Τύπου:




Η εκ Πειραιώς Βασιλική Αμαξοστοιχία έφθασε στον επίσης αναλόγως στολισμένο και διακοσμημένο υπόγειο σταθμό της Ομονοίας στις 3.00 μ.μ., όπου τον Ιταλό Βασιλιά ανέμεναν ο Δήμαρχος Αθηναίων Σπυρίδων Μερκούρης μετά του Δημοτικού Συμβουλίου, πολλών επισήμων (Πρωθυπουργός, Υπουργοί, Νομάρχης Αττικής κ.α.), των προέδρων των συντεχνιών της πόλεως, εκπροσώπων της ιταλικής παροικίας και σημαιοφόρων διαφόρων συλλόγων και σωματείων κ.α. υπό τους ήχους της μπάντας της Φρουράς. 


Μετά την άφιξη της Αμαξοστοιχίας ακολούθησε μια σύντομη επιθεώρηση του παρατεταγμένου πρώτου λόχου του 1ου Πεζικού Συντάγματος, η παρουσίαση των επίσημων παρευρισκομένων από τον Βασιλέα Γεωργίου Α' και τέλος η προσφώνηση του εκλεκτού επισκέπτη από τον Δήμαρχο Αθηναίων Σπυρίδωνα Μερκούρη (1856 - 3 Απριλίου 1939). Μάλιστα, η συγκεκριμένη σκηνή αποτυπώθηκε στην παρακάτω φωτογραφία, η οποία χρησιμοποιήθηκε αργότερα και σε σχετικό επιστολικό δελτάριο:



Υπό τις ιαχές του ενθουσιώδους πλήθους και τις νότες του Ιταλικού Βασιλικού Ύμνου, η Α.Μ. ο Βασιλεύς της Ιταλίας συνοδευόμενος από την Α.Μ. τον Βασιλέα Γεωργίου Α' και τον Διάδοχο Κωνσταντίνο επιβιβάστηκαν επί τεθρίππου άμαξας με προορισμό τα Ανάκτορα. 


Την πρώτη άμαξα βεβαίως ακολουθούσε κομβόι άλλων αμαξών που τη συνόδευσαν μέσω της οδού Σταδίου μέχρι την Πλατεία Συντάγματος. Σε όλη τη διαδρομή, η προαναφερθείσα βασιλική πομπή μετά της συνοδείας αυτής (μαθητές Σχολής Ευελπίδων και Υπαξιωματικών, αξιωματικοί Φρουράς Αθηνών κλπ.) έτυχε θερμής υποδοχής από τον κόσμο που είχε κατακλύσει δρόμους, πεζοδρόμια καθώς και εξώστες και παράθυρα κτιρίων. 


Αναλόγως πανηγυρική υπήρξε η ατμόσφαιρα και στην πλατεία Συντάγματος στην οποία είχε συγκεντρωθεί μέγα πλήθος. Το κλίμα της υποδοχής του Ιταλού Βασιλέα Vittorio Emanuele III στην πλατεία των Ανακτόρων (Συντάγματος) αποτυπώθηκε στο κάτωθι έγχρωμο πρωτοσέλιδο της ιστορικής εβδομαδιαίας (κυριακάτικης) ιταλικής εφημερίδας "La Domenica del Corriere" της 14ης Απριλίου του 1907.


Η Βασιλική Άμαξα έφθασε στα προπύλαια των Ανακτόρων όπου έγιναν δεκτοί από τους φουστανελοφόρους εύζωνες του Ανακτορικού ουλαμού για να ακολουθήσει η είσοδος στην Αίθουσα των τροπαίων όπου ανέμενε η Βασίλισσα Όλγα μετά των πριγκιπισσών και των μικρών πριγκίπων. Λίγη ώρα μετά την άφιξη του Βίκτωρος Εμμανουήλ Γ' στα Ανάκτορα της πλατείας Συντάγματος ακολούθησε η εμφάνισή του στον εξώστη των Ανακτόρων, συνοδεία του ελληνικού Βασιλικού ζεύγους, απ'όπου χαιρέτισε το ζητοκραυγάζων συγκεντρωθέν πλήθος επί πέντε λεπτά. Όπως ήταν φυσικό, η άφιξη του Ιταλού Μονάρχη στην Ελλάδα και η ενθουσιώδης υποδοχή που του επιφύλαξε ο ελληνικός λαός παρουσιάστηκε, προβλήθηκε και σχολιάστηκε εκτενώς όχι μονάχα από τον Ελληνικό αλλά και τον ξένο Τύπο της εποχής. 

Την ίδια (πρώτη) ημέρα της παρουσίας του Vittorio Emanuele III στην Αθήνα οι δυο Υπουργοί που τον συνόδευαν βγήκαν για έναν σύντομο περίπατο στην Αθήνα, η μπάντα της θαλαμηγού "Τρινάκρια" παιάνισε στην πλατεία Συντάγματος στις 5.00 μ.μ. προς τέρψιν των Αθηναίων (σσ. οι εφημερίδες της επόμενης ημέρας ανέφεραν πως πάνω από 10.000 άνθρωποι βρέθηκαν στο Σύνταγμα για να ακούσουν την ιταλική ορχήστρα), ο Ιταλός βασιλιάς δέχθηκε στα Ανάκτορα τους πρεσβευτές και του επιτετραμμένους διαφόρων κρατών ενώ λίγο αργότερα (8.00 μ.μ.) παρατέθηκε επίσημο γεύμα προς τιμήν του Ιταλού Βασιλέως στη μεγάλη αίθουσα των Ανακτόρων παρουσία πολλών προσκεκλημένων. Ο Τύπος της εποχής, όπως συνέβαινε σε ανάλογες περιπτώσεις, παρουσίασε λεπτομερώς τόσο τους παρευρισκομένους στο επίσημο γεύμα, τον κατάλογο των φαγητών, το μουσικό πρόγραμμα της βραδιάς όσο και τις προπόσεις των δυο Βασιλέων. 


Χαρακτηριστικό πρωτοσέλιδο της 27ης Μαρτίου του 1907 της καθημερινής πειραϊκής εφημερίδας "Χρονογράφος" στο οποίο καταγράφονταν (αριστερά) οι δύο υπουργοί της ιταλικής κυβερνήσεως που συνόδευαν τον Βασιλέα Βίκτωρ Εμμανουήλ κατά την επίσκεψή του στην Ελλάδα, ο τότε Υπουργός των Εξωτερικών της Ιταλίας Tommaso Tittoni (16.11.1855 – 07.02.1931) και ο Υπουργός επί των Ναυτικών της Ιταλίας Ναύαρχος Carlo Mirabello (17.11.1847 – 24.03.1910), στο κέντρο ο Υποστράτηγος και τότε αρχηγός του Στρατιωτικού Οίκου του Βασιλέα Γεωργίου Α' Ιωάννης Δ. Παπαδιαμαντόπουλος και (δεξιά) ο τότε Υπουργός των Εξωτερικών της Ελλάδος Αλέξανδρος Σκουζές (1853 - 1937) και ο Υπουργός επί των Ναυτικών της Ελλάδος Αντισυνταγματάρχης Κωνσταντίνος Τρικούπης (Μεσολόγγι, 1857 - Αθήνα, 1922).


Η δεύτερη ημέρα της επισκέψεως του Ιταλού βασιλιά στην Ελλάδα ξεκίνησε πολύ νωρίς. Στις 7.30 π.μ. μια άμαξα τον περίμενε στα Προπύλαια των Ανακτόρων για να τον μεταφέρει αρχικά μέσω της οδού Ερμού στο Θησείο. Στη συνέχεια ο Vittorio Emanuele μετέβη στην Ακρόπολη των Αθηνών φθάνοντας μέχρι τα Προπύλαια, έχοντας μαζί του την φωτογραφική του μηχανή με την οποία φωτογράφισε τα αρχαία μνημεία. Ο σύντομος πρώτος πρωινός περίπατος της ημέρας του Βίκτωρος Εμμανουήλ τελείωσε περί τις 9.30 π.μ. με την επιστροφή του στα Ανάκτορα.


Αργότερα, κατά τις 10.30 π.μ. ο Vittorio Emanuele III ανέβηκε ξανά στον Ιερό Βράχο της Ακροπόλεως των Αθηνών, αυτή τη φορά συνοδευόμενος από τον Γεώργιο Α', τους Ιταλούς υπουργούς που τον συνόδευαν στο ταξίδι και τους Έλληνες αξιωματικούς που είχαν διοριστεί ως ξεναγοί του. Στην παρέα προστέθηκαν και ο Διάδοχος Κωνσταντίνος, ο οποίος δεξιώθηκε τον Ιταλό βασιλιά επί της Ακροπόλεως, όπως και οι πρίγκιπες Γεώργιος και Ανδρέας. Ο Ιταλός μονάρχης επισκέφθηκε τον Παρθενώνα, ενημερώθηκε για τις εργασίες αναστύλωσης του περικαλλούς αρχαιοελληνικού μνημείου ενώ δεν παρέλειψε να επισκεφθεί το Μουσείο της Ακροπόλεως, το Ερέχθειον και τον ναό της Απτέρου Νίκης, συνομιλώντας με τους εφόρους αρχαιοτήτων που τον συνόδευαν, αποδεικνυόμενος μάλιστα βαθύς γνώστης επί ιστορικών / αρχαιολογικών θεμάτων. 

"Ο Βασιλεύς της Ιταλίας και ο Βασιλεύς της Ελλάδος μόνοι εις την Ακροπολιν", μέσα από τις σελίδες του ελληνικού Τύπου εκείνων των ημερών:


Φωτογραφίες εποχής από την επίσκεψη του Vittorio Emanuele III στην Ακρόπολη:


Από την Ακρόπολη οι δυο Βασιλείς μετέβησαν στο Θησείο, εντός του οποίου εισήλθαν, για να ακολουθήσει ενημέρωση περί βυζαντινών αρχαιοτήτων που είχαν συγκεντρωθεί εκεί από αρχαιολόγους. Η επίσκεψη στο Θησείο υπήρξε ολιγόλεπτη καθώς στο πρόγραμμα του Ιταλού βασιλιά έπρεπε να συμπεριληφθεί και μια επίσκεψη στο (Καλλιμάρμαρο) Στάδιο. Επόμενος σταθμός λοιπόν του Βίκτωρος Εμμανουήλ περί τις 12 το μεσημέρι στο Παναθηναϊκό Στάδιο, όπου ο ίδιος θαύμασε την αρχιτεκτονική αλλά και την ακουστική του.


Στη συνέχεια, η βασιλική άμαξα με τους δυο Βασιλείς και τα αυτοκίνητα που τους συνόδευαν προσέγγισαν το Αρχαιολογικό Μουσείο όπου ο υψηλός προσκεκλημένος θαύμασε τα αρχαία εκθέματα, συνοδευόμενος εκ των άλλων από τον έφορο αρχαιοτήτων καθηγητή και αρχαιολόγο Παναγή Καββαδία (1850 - 20 Ιουλίου 1928) και τον επίσης αρχαιολόγο διευθυντή του Μουσείου Βαλέριο Στάη (Κύθηρα, 1857 - 1923), δείχνοντας ιδιαίτερο ενδιαφέρον για το χάλκινο άγαλμα του Εφήβου των Αντικυθήρων.


Μετά την επίσκεψη του Αρχαιολογικού Μουσείου των Αθηνών από το οποίο αποκόμισε άριστες εντυπώσεις σύμφωνα με τα σχόλιά του, ο Vittorio Emanuele επισκέφθηκε το Νομισματικό Μουσείο το οποίο στεγαζόταν στο κτίριο της Σιναίας Ακαδημίας (σσ. ο Ιταλός βασιλιάς υπήρξε μέγας συλλέκτης νομισμάτων και γραμματοσήμων διαθέτοντας τεράστια συλλογή) όπου τον υποδέχθηκε ο διευθυντής του εν λόγω Μουσείου καθηγητής νομισματολόγος / αρχαιολόγος Ιωάννης Ν. Σβορώνος (27 Απριλίου 1863 – 7 Σεπτεμβρίου 1922).

Αξιοσημείωτο είναι επίσης ότι την ίδια ημέρα έλαβε χώρα πανηγυρική συνεδρίαση της Ελληνικής Βουλής υπέρ της Α.Μ. Βασιλέως της Ιταλίας Βίκτωρος Εμμανουήλ με σχετικό χαιρετισμό του Προέδρου της Βουλής Νικολάου Λεβίδη (σσ. αποκαλούμενος και "αηδόνι της Βουλής" λόγω της ρητορικής του δεινότητας) όπως επίσης και σχετική δεξίωση στην οικία του επιχειρηματία  / βιομηχάνου Φερνάνδου Σερπιέρη, υιού του γνωστού από τις μεταλλευτικές του δραστηριότητες στην Ελλάδα του 19ου αιώνα Ιταλού επιχειρηματία Ιωάννη Βαπτιστή Σερπιέρη (Gianbattista Serpieri, Ρίμινι, 1832 – Αθήνα, 1887) 


Η δεύτερη ημέρα του Vittorio Emanuele στην Ελλάδα ολοκληρώθηκε με γεύμα προς τιμήν του στις 8.00 μ.μ. στο Ανάκτορο του Διαδόχου, παρουσία πολλών προσκεκλημένων. Κατόπιν του γεύματος, ακολούθησε ερασιτεχνική θεατρική παράσταση στη μεγάλη αίθουσα χορού. 



Το πρόγραμμα της τελευταίας ημέρας του Ιταλού βασιλιά στην Αθήνα περιλάμβανε ξανά επίσκεψη σε αρχαιολογικούς χώρους. Στις 9.00 π.μ. ο Vittorio Emanuele συνοδευόμενος από τον υπασπιστή του, με ιδιωτική ενδυμασία, προσέγγισε μέσω των οδών Ερμού και Αιόλου την αρχαία Αγορά. Μετά, δια μέσω της συνοικίας της Πλάκας έφτασε στο Μνημείο του Λυσικράτους και από εκεί μετέβη στους Στύλους του Ναού του Ολυμπίου Διός όπου παρέμεινε για λίγη ώρα βγάζοντας φωτογραφίες. Ακολούθησε μια βόλτα με την Ανακτορική άμαξα προς τη λεωφόρο Κηφισίας φθάνοντας μέχρι την έπαυλη Θών, στην αρχή της λεωφόρου Αλεξάνδρας. Μάλιστα στο σημείο αυτό, ο Ιταλός μονάρχης φωτογράφισε την ευρεία και δενδρόφυτη λεωφόρο προτού αναχωρήσει με προορισμό το Πεδίον του Άρεως, όπου γυμνάζονταν ουλαμοί ιππέων υπό των αξιωματικών τους οι οποίοι αρχικά δεν αναγνώρισαν τον έκτακτο επισκέπτη του χώρου, ο οποίος αργότερα έγινε δεκτός με επίσημα τρόπο και παρουσίαση όπλων. Περί τις 10.00 π.μ., ο Βίκτωρ Εμμανουήλ Γ' επέστρεψε στα Ανάκτορα όπου δέχθηκε αντιπροσώπους των Ιταλικών Παροικιών Αθηνών, Λαυρίου, Πατρών, Κέρκυρας και Ζακύνθου στους οποίους απονεμήθηκαν παράσημα. Μια ώρα αργότερα, τα προεδρεία των Ιταλικών Παροικιών, οι εξέχοντες Ιταλοί μετά των οικογενειών τους καθώς και οι μικροί Ιταλοί μαθητές υποδέχθηκαν τον Ιταλό μονάρχη στην Ιταλική Σχολή. Ακολούθησε επίσκεψη στην Αποθήκη Υλικού Πυροβολικού στην οδό Κηφισίας συνοδεία του Ιταλού στρατηγού Roberto Brusati και του Έλληνα ξεναγού υποστράτηγου Δημόπουλου.

Οι εκδηλώσεις προς τιμήν του Vittorio Emanuele III ολοκληρώθηκαν με τη διεξαγωγή αθλητικών αγώνων στο κατάμεστο Παναθηναϊκό Στάδιο. Στους εν λόγω αγώνες μετείχαν Έλληνες πρωταθλητές στίβου από τους τοπικούς συλλόγους όσο και από τους συλλόγους της ελληνικής διασποράς και της επαρχίας οι οποίοι αποθεώθηκαν από χιλιάδες κόσμου με ιταλικές και ελληνικές σημαίες.


Μια εικόνα του Καλλιμάρμαρου κατά την ημέρα διεξαγωγής των προαναφερόμενων αγώνων προς τιμήν του Vittorio Emanuele III όπως παρουσιάστηκε στο πρωτοσέλιδο της εβδομαδιαίας ιταλικής εφημερίδας του μιλανέζικου εκδοτικού οίκου των αδελφών (Fratelli) Treves με τον τίτλο "Illustrazione popolare. Giornale per le famiglie":


Μετά το τέλος των αθλητικών δρωμένων, ο Ιταλός βασιλεύς επέστρεψε στα Ανάκτορα απ'όπου αναχώρησε περί τις 10.00 μ.μ. προς τον σιδηροδρομικό σταθμό των Αθηνών για να μεταβεί στον Πειραιά. Πλήθος κόσμου αποχαιρέτισε τον Vittorio Emanuele στους φωταγωγημένους δρόμους της πρωτεύουσας ενώ στον σταθμό της Ομονοίας, υπό ισχυρά μέτρα ασφαλείας, ο βασιλέας Γεώργιος Α' μετά του Διαδόχου και των πριγκίπων αποχαιρέτησαν επισήμως τον υψηλό προσκεκλημένο τους ο οποίος εξέφρασε την ευγνωμοσύνη του για την ειλικρινή και θερμή υποδοχή που έλαβε από τον ελληνικό λαό και για τις αλησμόνητες ημέρες που πέρασε στην Ελλάδα. Στον Πειραιά, ο σιδηροδρομικός σταθμός, η πλατεία προ αυτού, η Βασιλική Αποβάθρα με την εξέδρα των επίσημων προσκεκλημένων και το λιμάνι ανέμεναν τον Ιταλό βασιλέα φωταγωγημένα, με πλήθος συγκεντρωμένου κόσμου που έσπευσε να δει για άλλη μια φορά από κοντά και να αποχαιρετίσει τον Βίκτωρ Εμμανουήλ Γ', με όλη την αστυνομική δύναμη του Πειραιώς να βρίσκεται επί ποδός για την τήρηση της τάξεως. Μετά την ανταλλαγή χαιρετισμών με τον Δήμαρχο Πειραιώς, ο Vittorio Emanuele επιβιβάστηκε στη θαλαμηγό "Trinacria" όπου τον επισκέφθηκαν για τελευταία φορά ο Γεώργιος Α' συνοδεία των βασιλόπαιδων. Η "Τρινακρια", μετά της απαραίτητης συνοδείας πολεμικών πλοίων (θωρηκτών και αντιτορπιλικών) αναχώρησε περί τα μεσάνυχτα σηματοδοτώντας το τέλος της επισκέψεως του Vittorio Emanuele III στην Ελλάδα. 


Τις επόμενες ημέρες μετά την αναχώρηση του Βίκτωρος Εμμανουήλ Γ' από την Ελλάδα, ο ελληνικός Τύπος συνέχισε να ασχολείται με τον απόηχο της επισκέψεως παρουσιάζοντας λεπτομέρειες από τις στιγμές του Ιταλού βασιλέως στη χώρα μας και δημοσιεύοντας συχνά ανέκδοτες φωτογραφίες όπως λ.χ. οι παρακάτω: 


Στο ίδιο μήκος κύματος, στις σελίδες του ελληνικού Τύπου παρουσιάζονταν αναφορές σε άρθρα του ξένου Τύπου τα οποία αναφέρονταν στο ταξίδι του Ιταλού μονάρχη στην Ελλάδα. 


Μια ημέρα αργότερα, οι ιταλικές εφημερίδες ανακοίνωναν τον κατάπλου της "Trinacria" στο λιμάνι της Κατάνια ενώ ο βασιλιάς Vittorio Emanuele απέστελλε ευχαριστήριο τηλεγράφημα προς τον βασιλέα Γεώργιο Α'. 



Για την ιστορία, αξίζει να αναφέρουμε έστω και επιγραμματικά πως κατά την περίοδο βασιλείας του Vittorio Emanuele III, η οποία διήρκεσε σχεδόν μισόν αιώνα, το Βασίλειο της Ιταλίας συμμετείχε σε δυο Παγκόσμιους Πολέμους ενώ, μετά τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο, αναπτύχθηκε ο ιταλικός φασισμός με εκφραστή τον Benito Mussolini. Ο Βίκτωρ Εμμανουήλ Γ', μετά την πτώση του καθεστώτος Μουσολίνι στην Ιταλία, αρχικά μετέφερε τις εξουσίες του στον υιό του - διάδοχο πρίγκιπα Ουμβέρτο Β' (έτος 1944) ενώ προ του δημοψηφίσματος του 1946 για την επιλογή πολιτεύματος, παραιτήθηκε πλήρως των καθηκόντων του ως μονάρχης σε μια απέλπιδα προσπάθεια να ενισχύσει το θεσμό της μοναρχίας. Εν τέλει, στο δημοψήφισμα επικράτησε η αβασίλευτη δημοκρατία σηματοδοτώντας το τέλος του θεσμού της βασιλείας στην Ιταλία, με αποτέλεσμα ο διάδοχος Ουμβέρτος Β' της Ιταλίας (Umberto II di Savoia, 15 Σεπτεμβρίου 1904 - 18 Μαρτίου 1983) άσκησε εξουσία μόλις για 35 ημέρες (9 Μαΐου 1946 - 12 Ιουνίου 1946) μένοντας γνωστός ως ο "Βασιλιάς του Μαΐου" (Re di Maggio), προτού κηρυχθεί έκπτωτος και εξοριστεί - όπως άλλωστε και ο πατέρας του Βίκτωρ Εμμανουήλ Γ' ο οποίος αποβίωσε στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου στα τέλη της επόμενης χρονιάς (28 Δεκεμβρίου 1947).

Κείμενο - Πηγές:

Το κείμενο που συνοδεύει τις φωτογραφίες είναι πρωτότυπο, προϊόν προσωπικής έρευνας.
Στοιχεία και πληροφορίες ελήφθησαν από τις κάτωθι πηγές:

Ημερήσιος Τύπος έτους 1907
  • Απαγορεύεται ρητά η χρήση, προβολή, αντιγραφή ή/και αναδημοσίευση με οποιοδήποτε τρόπο ή μέσο.
  • Όσοι παρανομούν διώκονται σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις του νόμου περί πνευματικής ιδιοκτησίας.

1 σχόλιο: