ΤΟ ΜΕΓΑΡΟ Γ.Σ. ΚΑΤΣΙΝΗ ΣΤΗΝ ΠΛΑΤΕΙΑ ΚΟΡΑΗ

Στην "καρδιά" του Πειραιά, στην πλατεία Κοραή, και πιο συγκεκριμένα στη συμβολή της λεωφόρου Βασιλέως Γεωργίου Α' με την πεζοδρομημένη οδό Καραϊσκου στον αριθμό 115, υψώνεται ένα τριώροφο γωνιαίο κτίριο σχετικά λιτής όψεως, το οποίο ελάχιστοι γνωρίζουν και αποκαλούν με την επίσημη ονομασία του ως Μέγαρο Γ.Σ. Κατσίνη. 

Η κατασκευή του κάτωθι εικονιζόμενου κτιρίου με τις χαρακτηριστικές καμπύλες γωνίες τοποθετείται χρονικά στην περίοδο του Μεσοπολέμου και πιο συγκεκριμένα κατά τη δεκαετία του 1920. Χαρακτηρισμένο ως διατηρητέο από το 1982 (27/7-27/8/1982 Π.Δ/γμα - ΦΕΚ 410/Δ/82) έχει υποστεί αρκετές αλλαγές στο πέρασμα των δεκαετιών με την πλέον πρόσφατη ανακατασκευή του να έχει λάβει χώρα στις αρχές της δεκαετίας του 2000 (Δ-336 α/ 29.04.2002).

Μια φωτογραφική λεπτομέρεια της εισόδου του κτιρίου επί της οδού Καραϊσκου 115 άνωθεν της οποίας διασώζεται η προαναφερόμενη ονομασία του κτιρίου (Μέγαρον Γ.Σ. Κατσίνη).

Παρόλο που η ακριβής ημερομηνία ανεγέρσεως του κτιρίου είναι προς το παρόν άγνωστη, στον Μέγα Οδηγό Πειραιώς του έτους 1929-1930 (Β' Έκδοση Συμπεπληρωμένη) στο υπό εξέταση γωνιακό κτίριο, το οποίο αναγράφεται λανθασμένα ως Μέγαρο Σωτηρίου Κασσίμη (το ορθό είναι Κατσίνη), στην οδό Καραϊσκου 112, επί της πλατείας Κοραή, καταγράφονται κυρίως γραφεία επαγγελματιών από τον νομικό χώρο. Έτσι λοιπόν, στο ισόγειο υπήρχε το συμβολαιογραφικό γραφείο του Καστάνη και το ζαχαροπλαστείο "Εθνικόν" του Αναστάσιου Σαμαρτζή. Στον Α' Όροφο του Μεγάρου είχαν τα δικηγορικά γραφεία τους οι Χ. Χαραλάμπους, Αντ. Γαλάνης, Κλ. Παπανικολάου, Ξ. Θεοδώρου, Ν. Βλάσσης, Α. Φαρδούλης, Δημ. Καλλίνικος, Βασ. Αντωνίου και Παντελής Βασιλείου, ο συμβολαιογράφος Σπ. Λειβαδίτης και ο δικαστικός κλητήρας Αλ. Μπασακίδης. Ομοίως, στον Β' Όροφο του κτιρίου διατηρούσαν γραφεία οι δικηγόροι Δ. Συνοδινός, Γεώργιος Λιγνός, Μιχ. Ξύλας, Αθαν. Αυγερινός και Γρηγόριος Καννάς όπως επίσης και ο δικαστικός κλητήρας Μ. Γαλανάκης.

Το προαναφερόμενο ζαχαροπλαστείο "Εθνικόν", του Αναστασίου Σαμαρτζή, υπήρξε ένα πολύ γνωστό προπολεμικό ζαχαροπλαστείο του Πειραιώς. Στην κάτωθι αρχειακή καταχώρηση μέσα από τις σελίδες του πειραϊκού Τύπου του έτους 1924, το "Εθνικόν" καταγράφεται στην "Πλατεία Δικαστηρίων" - που δεν είναι άλλη από την πλατεία Κοραή - για λόγους που θα εξηγήσουμε παρακάτω:

Ακόμα μια καταχώρηση από τον πειραϊκό Τύπο του έτους 1933 του ζαχαροπλαστείου "Εθνικόν":

Στην επόμενη διαφημιστική καταχώρηση του δικηγόρου Νίκου Βλάση - ο οποίος καταγράφεται και στον ως άνω αναφερόμενο Μέγα Οδηγό Πειραιώς του έτους 1929-1930 (Β' Έκδοση Συμπεπληρωμένη) - από τον Ημερήσιο πειραϊκό Τύπο του έτους 1934, το Μέγαρον Κατσίνη αναφέρεται ως "έναντι Πρωτοδικείου", εν Πειραιεί. Πράγματι, το πρώτο Πρωτοδικείο Πειραιώς συνεστήθη μετά από πολλές προσπάθειες με τον νόμο 1547/03.11.1918 και εγκαταστάθηκε στο κτίριο του παλαιού Γυμνασίου της πλατείας Κοραή (στο οικόπεδο όπου σήμερα βρίσκεται το Δημαρχείο Πειραιώς), αργότερα μεταστεγάστηκε διαγωνίως απέναντι στο Μέγαρο Παπακώστα (Χάι Λάϊφ) ενώ κάποιες υπηρεσίες στεγάστηκαν μεταπολεμικά και στην πολυκατοικία που ευρίσκεται μεταξύ του Μεγάρου Κατσίνη και του Μεγάρου Παπακώστα. Λαμβάνοντας υπόψη πως η παρουσία του Πρωτοδικείου στην πλατεία Κοραή συγκέντρωνε καθημερινώς πλήθος κόσμου από τον νομικό χώρο ενώ πολλοί επαγγελματίες του κλάδου διατηρούσαν γραφεία γύρω από την πλατεία Κοραή, στο σημείο αυτό δημιουργήθηκε η επονομαζόμενη και "πιάτσα των δικηγόρων", εξ'ου και η ονομασία της πλατεία Κοραή ως "πλατεία Δικαστηρίων" στην ως άνω καταχώρηση του έτους 1924.

Έτερο ιστορικό τεκμήριο από τον Τύπο του έτους 1931 με αναφορά στο γραφείο του δικηγόρου Κωνσταντίνου Παναγόπουλου στο Μέγαρο Κατσίνη (οδός Καραϊσκου 112):

Προς τα τέλη της δεκαετίας του 1930, στο ισόγειο του υπό εξέτασιν κτιρίου καταγραφόταν το κατάστημα εμπορίας αγγλικών κασμιριών Ζ. Κανέττη ενώ στον άνω όροφο λειτουργούσαν χημικά και μικροβιολογικά εργαστήρια. 

Ιστορικό τεκμήριο από τις αρχές της δεκαετίας του 1940, με το ιατρείο του χειρούργου - οδοντιάτρου Κώστα Μ. Καλούδη να καταγράφεται στο Μέγαρο Κατσίνη, στη συμβολή της λεωφόρου Βασιλέως Γεωργίου Α' με την οδό Καραΐσκου:

Μετά τον Πόλεμο και την Κατοχή, στα τέλη της δεκαετίας του 1940, το Μέγαρο Γ. Κατσίνη καταγραφόταν στον αριθμό "115" της οδού Καραΐσκου.

Ακολουθούν ορισμένες ενδεικτικές μεταπολεμικές φωτογραφίες του υπό εξέτασιν Μεγάρου Κατσίνη. Στην ακόλουθη φωτογραφία, των αρχών της δεκαετίας του 1950, στην οροφή του κτιρίου διακρίνεται μια μεγάλη διαφημιστική πινακίδα των Κασμιριών Μηναϊδη Φωτιάδη (της γνωστής πάλαι ποτέ φημισμένης εριουργίας Μηναϊδη Φωτιάδη). Στο ισόγειο του κτιρίου, εκτός από την πινακίδα του γνωστού καφέ-ζαχαροπλαστείου "Ακροπόλ" του Ν.Θ. Χαραγκιώνη, ευδιάκριτη είναι και η πινακίδα των Ναυτικών Σχολών "Πρωτεύς" του Ιακώβου Μαρκοζάνη (και μετέπειτα του Σπυρίδωνος Μαρκοζάνη). Τέλος, αξιοσημείωτη είναι η καταγραφή του διώροφου αρχοντικού κτιρίου που βρισκόταν επί της οδού Καραϊσκου και το οποίο διακρίνεται δίπλα στο Μέγαρο Κατσίνη, ένα κτίριο το οποίο κατεδαφίστηκε εντός της δεκαετίας του 1950 παραχωρώντας τη θέση του σε πολυόροφο κτίριο το οποίο υφίσταται μέχρι σήμερα: 

Στην επόμενη ασπρόμαυρη μεταπολεμική μερική απεικόνιση της λεωφόρου Βασιλέως Γεωργίου Α' και τμήματος της πλατείας Κοραή, στα μέσα προς τέλη της δεκαετίας του 1950, παρατηρήστε το υπό εξέταση τριώροφο γωνιαίο Μέγαρο Κατσίνη με το ζαχαροπλαστείο "Ακροπόλ" στο ισόγειο και ακριβώς δίπλα το άδειο οικόπεδο - μετά την κατεδάφιση του αναφερομένου στην προηγούμενη φωτογραφία αρχοντικού - προ της κατασκευής της πολυκατοικίας που υφίσταται μέχρι σήμερα.  

Στην επόμενη έγχρωμη φωτογραφία των αρχών της δεκαετίας του 1970 (περίοδος δημαρχίας Αριστείδη Σκυλίτση - από ένα ευχετήριο διαφημιστικό οκτάπτυχο, εκ προσωπικής συλλογής), καταγράφονται στη σειρά το Μέγαρο Κατσίνη - στο ισόγειο του οποίου λειτουργούσε βεβαίως το περίφημο "Ακροπόλ" - η νέα πολυκατοικία με τη διαφημιστική πινακίδα των συσκευών Ιζόλα στην οροφή της - στο ισόγειο της οποία λειτουργούσε το "νέο Ακροπόλ" - το Μέγαρο Παπακώστα (Χάι Λάιφ) και τέλος το κτίριο στο ισόγειο του οποίου λειτουργούσε το πάλαι ποτέ πασίγνωστο καφενείο "Ρουαγιάλ" - σήμερα κατεδαφισμένο, στη θέση του έχει κατασκευαστεί σύγχρονο κτίριο ιδιοκτησίας του Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου. 

Στην επόμενη μεταγενέστερη έγχρωμη φωτογραφική αποτύπωση του γωνιαίου διατηρητέου Μεγάρου Κατσίνη εκ των αρχείων του ΥΠΕΚΑ, η οποία τοποθετείται χρονικά προς τα τέλη της δεκαετίας του 1980, μπορεί κανείς να παρατηρήσει εκ νέου στο ισόγειο του κτιρίου το καφέ-ζαχαροπλαστείο "Ακροπόλ" κατά τα τελευταία έτη της λειτουργίας του, την πινακίδα των Σχολών Πλοιάρχων, Ασυρματιστών και Μηχανικών του Εμπορικού Ναυτικού του Μαρκοζάνη ενώ στην ταράτσα του κτιρίου ευδιάκριτη ήταν η διαφημιστική πινακίδα των Σχολών "Πυθαγόρας" (επίσης ιδιοκτησίας Μαρκοζάνη).

• Το Μέγαρο Κατσίνη κατά τον 21ο αιώνα: 

Μετά το κλείσιμο του "Ακροπόλ", στο ισόγειο του Μεγάρου Κατσίνη λειτούργησαν διάφορα εμπορικά καταστήματα και καταστήματα εστίασης και ταχυφαγίας. Αργότερα, λειτούργησε ένα από τα καταστήματα ειδών ένδυσης "Γλου", ενώ στις μέρες μας λειτουργεί το καφέ "Το Θέατρον" (από το 1998, στο ισόγειο και στον πρώτο όροφο με είσοδο επί της οδού Καραΐσκου), οι Σχολές Χορού Fred's (στον άνω όροφο του κτιρίου, από τα τέλη της δεκαετίας του 1990), το εστιατόριο "Pizzoteca" (από το 2011 μέχρι το 2017, μετά μετονομάστηκε σε Gilly - ιταλικό μπιστρό - και ξανά Pizzoteca) στο ισόγειο, το υποκατάστημα της επιχείρησης πώλησης εσωρούχων Αεράκη (με είσοδο επί της λεωφόρου Βασιλέως Γεωργίου) και το μικρό ζαχαροπλαστείο πολυτελείας "Bonbon et Chocolat" (από το 2006, επίσης με είσοδο επί της λεωφόρου Βασιλέως Γεωργίου, το οποίο ανήκει στον ίδιο επιχειρηματία με το προαναφερόμενο καφέ "Το Θέατρον").

Το υπό εξέτασιν Μέγαρο Γ. Κατσίνη όπως καταγράφηκε σε μια νυχτερινή λήψη στις αρχές της δεκαετίας του 2010 από την λεωφόρο Βασιλέως Γεωργίου Α'.

Οκτώβριος του έτους 2023 κάτω από το Μέγαρο Γ. Κατσίνη, στη συμβολή της λεωφόρου Βασιλέως Γεωργίου Α' με την οδό Καραϊσκου:

 

Το υπό εξέτασιν διατηρητέο Μέγαρο όπως καταγράφηκε από τη λεωφόρο Βασιλέως Γεωργίου Α' στις αρχές Νοεμβρίου του έτους 2025:

Διαβάστε σχετικά θέματα:

Το "Ακροπόλ" και η οικογένεια Χαραγκιώνη

Κείμενο - Πηγές:

Το κείμενο είναι πρωτότυπο, προϊόν προσωπικής έρευνας, προσωπικής εργασίας και προσωπικών εκτιμήσεων. Στοιχεία και πληροφορίες έχουν ληφθεί από τις κάτωθι πηγές:

• Μεγάλο Πειραϊκό Λεύκωμα, Χρήστου Πατραγά, Εκδόσεις Μυτιληναίος, Πειραιάς, 2004
• ΥΠΕΚΑ
• Τύπος Εποχής - Οδηγοί Πόλεως - Προφορικές Μαρτυρίες

Φωτογραφίες:

• Όλες οι σύγχρονες φωτογραφίες του αφιερώματος ανήκουν στον γράφοντα το ιστολόγιο, διέπονται από κανόνες πνευματικής ιδιοκτησίας και προέρχονται από την προσωπική μου φωτογραφική σελίδα (ALL RIGHTS RESERVED).
• Απαγορεύεται ρητά η χρήση, προβολή, αντιγραφή ή/και αναδημοσίευση με οποιοδήποτε τρόπο ή μέσο.
• Όσοι παρανομούν διώκονται σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις του νόμου περί πνευματικής ιδιοκτησίας.