ΚΑΡΑΪΣΚΟΥ 25: ΑΛΛΟ ΕΝΑ ΧΑΜΕΝΟ ΠΕΙΡΑΪΚΟ ΔΙΑΤΗΡΗΤΕΟ

Το μεσημεράκι - απόγευμα της εβδόμης (7ης) Οκτωβρίου του 2017 κατέρρευσε μερικώς τμήμα του εικονιζόμενου στην παρακάτω φωτογραφία παλαιού εγκαταλειμμένου διατηρητέου κτιρίου επί της οδού Καραΐσκου 25Α προκαλώντας - ευτυχώς - μονάχα ζημιές σε σταθμευμένα οχήματα. Στο σημείο έσπευσαν δυνάμεις της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας, της Ελληνικής Αστυνομίας αλλά και άνδρες των ΕΜΑΚ με ειδικώς εκπαιδευμένο σκύλο προς αναζήτηση τυχόν εγκλωβισμένων - καθώς υπήρξαν κάποιες ενδείξεις ότι ίσως στο εν λόγω κτίριο διέμεναν άστεγοι κατά τις βραδινές ώρες. 

Το επικίνδυνο και ετοιμόρροπο κτίριο, σύμφωνα με την ανορθόγραφη αναφορά που γίνεται πάνω στην προστατευτική λαμαρίνα με την οποία επενδύθηκε η πρόσοψη του οικοδομήματος, πρόκειται να κατεδαφιστεί. 

Άποψη του κτιρίου από την οδό Καραΐσκου:

Όπως είναι αντιληπτό, η πρόσβαση στα ενδότερα του εγκαταλειμμένου υπό κατάρρευση κτιρίου είναι εφικτή από το άδειο οικόπεδο παραπλεύρως:

Φωτογραφική άποψη των ανοιγμάτων και του μοναδικού κεντρικού εξώστη του πρώτου ορόφου: 

Το περίτεχνο χυτοσίδηρο κιγκλίδωμα του προαναφερόμενου έκκεντρου εξώστη:

Λεπτομέρειες από το εσωτερικό του πετρόκτιστου διώροφου κτιρίου (ξύλινη στέγη, εσωτερικά κουφώματα, διακόπτες, ερμάρια, καμινάδα τζακιού κτλ.), όπου κυριαρχούν τα κλασικά σε τέτοιες κατασκευές χρώματα της ώχρας και οι πολλές στρώσεις διαφορετικών χρωμάτων, όπως καταγράφονται από το διπλανό οικόπεδο:

Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός πως στο διπλανό ανοικτό οικόπεδο, ανάμεσα σε πλήθος απορριμμάτων και μπαζών, υπάρχουν σαφείς ενδείξεις ανθρώπινης παρουσίας (αστέγων;) στο παρακάτω παράπηγμα:

Για την ιστορία, το υπό εξέταση αστικό, εκλεκτικιστικό διώροφο κτίριο είχε κηρυχθεί ως παραδοσιακό βάσει του σχετικού προεδρικού διατάγματος που είχε δημοσιευτεί στο ΦΕΚ 410/Δ/82 (27/7-27/8/1982) και αργότερα ως διατηρητέο σύμφωνα με βάση την απόφαση 21745/1214 της 16ης Μαρτίου 1987. Μάλιστα, στη βάση δεδομένων του Αρχείου Παραδοσιακών Οικισμών και Διατηρητέων Κτιρίων του ΥΠΕΚΑ, το υπό εξέτασιν κτίριο το οποίο ήδη παρουσίαζε φθορές σε τμήματα της όψης του αλλά γενικά διατηρούσε τα μορφολογικά χαρακτηριστικά του, καταγραφόταν φωτογραφικά ως εξής:

Στην ως άνω βάση δεδομένων, ιδιαίτερη μνεία γινόταν μεταξύ των άλλων στην έκκεντρη τοποθέτηση εξώστη στον πρώτο όροφο με τα περίτεχνα ζωγραφιστά χυτοσίδηρα και κιλίβαντες, στις οριζόντιες ψευδολιθικές χαράξεις στον κορμό της βάσης, στα απλουστευμένα κορνιζώματα του ισογείου, στην περίτεχνη στέψη με μετώπη, σταγόνες, γεισίποδες, γείσο και ακροκέραμα και στις πήλινες νεοκλασικές γλάστρες στους δύο ακραίους πεσσίσκους.

Χρησιμοποιώντας ως βάση την αρχειακή φωτογραφία του ΥΠΕΚΑ, στα πλαίσια του πρωτότυπου προσωπικού project σύνθεσης/αντιπαραβολής παλαιών και νέων φωτογραφιών υπό τον τίτλο Πειραιάς / Piraeus Retronaut, παρουσιάζουμε την κάτωθι φωτογραφική σύγκριση του "χθες" με το "σήμερα":

Φωτογραφίες του αγνώστου ιδιοκτησίας διατηρητέου κτιρίου από τον Ιούλιο του έτους 2014. Μικρή σημείωση, τα ακροκέραμα από την στέγη είχαν ήδη αφαιρεθεί: 

Άλλο ένα πειραϊκό διατηρητέο κτίριο του προηγούμενου αιώνα κατέρρευσε - και οσονούπω μοιραία πλέον θα κατεδαφιστεί - δίχως αυτό το γεγονός βεβαίως να έχει κάποια ιδιαίτερη σημασία για την πλειοψηφία του κόσμου. Άλλωστε ο Πειραιάς, όπως και η Αθήνα αλλά και άλλες πόλεις βρίθουν εγκαταλειμμένων παραδοσιακών κτιρίων, κτιρίων που αφήνονται επί δεκαετίες έρμαια των διαθέσεων του χρόνου αλλά και "απρόσκλητων" επισκεπτών (άστεγοι, ναρκομανείς, λοιπά άτομα με παραβατικές συμπεριφορές κ.α.). Άλλοτε τα ίδια αυτά κτίρια, συχνά χαρακτηρισμένα ως "μνημεία πολιτιστικής κληρονομιάς" και "διατηρητέα" αποχαρακτηρίζονται εν μια νυκτί με υπουργικές αποφάσεις ή απλά καταρρέουν - όχι λόγω σεισμών ή νεροποντών - αλλά υπό τους μεταμεσονύχτιους ήχους βαριοπούλων που "σφυροκοπούν" επί μέρες συστηματικά τα "σωθικά" τους ή από εσκεμμένες πυρκαγιές / εμπρησμούς που αποδίδονται σε σκουπίδια, υψηλές θερμοκρασίες κατά τους θερινούς μήνες κ.ο.κ. Τα παραπάνω δεν αποτελούν προϊόντα σεναρίων επιστημονικής φαντασίας αλλά πραγματικά γεγονότα τα οποία έχουν λάβει χώρα και στον Πειραιά. 

Στον Πειραιά, και - για να μην χαρακτηριστούμε "τοπικιστές" - σε ολόκληρη την Ελλάδα, ουδείς "αγαπά" το νεοκλασικό, το διατηρητέο, το παραδοσιακό κτίριο της γειτονιάς. Οι περίοικοι παρακαλούν "να πέσει το βρωμόσπιτο" ή ζητούν "να το γκρεμίσουν επιτέλους" αφού αποτελεί συνήθως εστία ρύπανσης, οι δε ιδιοκτήτες - όταν υπάρχουν και δεν εμπλέκονται σε κάποιο δαιδαλώδες κληρονομικό σενάριο - αδιαφορούν λόγω των απαγορευτικών ποσών που απαιτούνται για συντήρηση / αποκατάσταση / ανακατασκευή, της υψηλής φορολογίας ακινήτων και της μηδενικής βοήθειας / υποστήριξης / κινήτρων από την Πολιτεία. Για τους παραπάνω λόγους, είναι ελάχιστες και δακτυλοδεικτούμενες οι περιπτώσεις κάποιων "γενναίων" ή / και "τρελών" που αποφασίζουν να διαθέσουν μεγάλα ποσά για την αγορά και αποκατάσταση / ανακατασκευή - επί της ουσίας διάσωση - ενός τέτοιου κτιρίου. Στους δρόμους του Πειραιά υπάρχει ακόμη και σήμερα - τηρουμένων των αναλογιών - ένας αξιοσέβαστος αριθμός κτιρίων κατασκευής του προηγούμενου (20ου) ή ακόμα και του προ-προηγούμενου (19ου) αιώνα, πολλά εκ των οποίων ανήκουν - εκτός από τις περιπτώσεις ιδιοκτητών ιδιωτών - στο κράτος ή σε κρατικούς οργανισμούς και ιδρύματα, στην Εκκλησία αλλά και σε τράπεζες. Ο ήδη αλλοιωμένος σε φριχτό βαθμό παραδοσιακός χαρακτήρας του Πειραιά, κυρίως λόγω των οικοδομικών "εγκλημάτων" των τριών πρώτων μεταπολεμικών δεκαετιών της μαζικής "αντιπαροχής", αργά και σταθερά θα εξαφανιστεί τις επόμενες δεκαετίες, αφήνοντας αναπάντητο το ερώτημα "πως θα μπορούσε να είναι η όψη αυτής της πόλης αν υπήρχε υγιής Πολιτεία / Δήμος / Νομαρχία και κάτοικοι με παιδεία". 

Πηγές - Κείμενο:

Το κείμενο που συνοδεύει τις φωτογραφίες είναι πρωτότυπο, προϊόν προσωπικής έρευνας. Στοιχεία και πληροφορίες για το υπό εξέταση κτίριο ελήφθησαν από τις κάτωθι πηγές:

• ΥΠΕΚΑ

Φωτογραφίες:

• Όλες οι σύγχρονες φωτογραφίες καθώς και η σύνθεση/αντιπαραβολή του αφιερώματος ανήκουν στον γράφοντα το ιστολόγιο, διέπονται από κανόνες πνευματικής ιδιοκτησίας και προέρχονται από την προσωπική μου φωτογραφική σελίδα (ALL RIGHTS RESERVED).
• Απαγορεύεται ρητά η χρήση, προβολή, αντιγραφή ή/και αναδημοσίευση με οποιοδήποτε τρόπο ή μέσο.
• Όσοι παρανομούν διώκονται σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις του νόμου περί πνευματικής ιδιοκτησίας.