ΜΝΗΜΕΣ ΤΗΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΙΑΣ ΑΘΗΝΩΝ ΠΕΙΡΑΙΩΣ [Η.Ε.Α.Π.]

Περπατώντας πλησίον των ορίων του προαστίου του νέου Φαλήρου και κατ' επέκτασιν του Δήμου Πειραιώς, ένα τυχαίο φωτογραφικό εύρημα κοντά στη συμβολή της οδού Χρυσοστόμου Σμύρνης και της λεωφόρου Αθηνών-Πειραιώς, έδωσε το έναυσμα για έρευνα και ένα μικρό ταξίδι "πίσω στο χρόνο":

Το αρκτικόλεξο "ΗΕΑΠ" (Ηλεκτρική Εταιρεία Αθηνών-Πειραιώς) στον υποσταθμό έξω από το Factory Outlet (κάποτε εργοστάσιο κλωστοϋφαντουργικής του Γαβριήλ) μας μεταφέρει σε παλαιότερες εποχές:

Ως γνωστόν, μετά τον ερχομό της ξενόφερτης εταιρίας Thompson Houston (1899), ακολούθησε η ίδρυση της "Ελληνικής Ηλεκτρικής Εταιρείας" (ΕΗΕ), η οποία στα μέσα της δεκαετίας του 1920, εποχή κατά την οποία η ηλεκτροδότηση της Αθήνας και του Πειραιώς αποτέλεσε πεδίο πολιτικών αντιπαραθέσεων, αντικαταστάθηκε από τον αγγλικό όμιλο Power and Traction Finance Company Ltd., ήτοι τη γνωστή σε όλους "Πάουερ". Η "Πάουερ" λοιπόν με τη σειρά της ίδρυσε την Ηλεκτρική Εταιρεία Αθηνών-Πειραιώς (ΗΕΑΠ), η οποία εξελίχθηκε στην μεγαλύτερη ηλεκτρική εταιρεία της χώρας (σσ. η οποία χώρα διέθετε σχεδόν 400 διαφορετικές εταιρείες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας στα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια - δεκαετία 1950) προ της ιδρύσεως της Δημόσιας Επιχείρησης Ηλεκτρισμού (ΔΕΗ). 

Τρεις ενδεικτικές διαφημιστικές καταχωρήσεις της Ηλεκτρικής Εταιρείας Αθηνών Πειραιώς από την περίοδο 1934-1935 (αρχείο ΕΛΙΑ) μέσα από τις οποίες η ΗΕΑΠ ενθάρρυνε την απόκτηση και χρήση ηλεκτρικών συσκευών (πλυντήριο ρούχων, πλυντήριο πιάτων, σίδερο, ψυγείο, ηλεκτρική λάμπα, ηλεκτρική σκούπα, θερμοσίφωνα, θερμάστρα, ανεμιστήρα, ηλεκτρική κουζίνα κ.ο.κ.) τονίζοντας την επαναστατική χρήση του "μαγικού κουμπιού στον τοίχο" (του γενικού διακόπτη ρεύματος) το οποίο με "μόνον μια στροφή του" συνέδεε το σπίτι με την "πιο ακούραστη και συνεχή πηγή ενέργειας, τον ηλεκτρισμό." 

Ένα μηχανοκίνητο συνεργείο της Ηλεκτρικής Εταιρείας Αθηνών-Πειραιώς, με φόντο τον Παρθενώνα, κατά το έτος 1936: 

Τέσσερις ακόμα διαφημιστικές καταχωρήσεις της ΗΕΑΠ από την περίοδο 1935-1936 (αρχείο ΕΛΙΑ), εποχή κατά την οποία τα κεντρικά γραφεία της επιχείρησης βρίσκονταν επί της οδού Σταδίου 4 (στην Αθήνα, στο Μέγαρο του Μετοχικού Ταμείου Στρατού), ενώ τα εν Πειραιεί γραφεία επί της λεωφόρου Σωκράτους 11 (μετέπειτα Βασιλέως Κωνσταντίνου και σήμερα Ηρώων Πολυτεχνείου): 

Ιστορικό τεκμήριο από τον ημερήσιο Τύπο του έτους 1936 με αναφορά στο εν Πειραιεί κατάστημα της Εκθέσεως της Ηλεκτρικής Εταιρίας Αθηνών Πειραιώς (ΗΕΑΠ):

Μια χαρακτηριστική διαφήμιση της Ηλεκτρικής Εταιρίας Αθηνών-Πειραιώς από το έτος 1938:

Στην ακόλουθη προπολεμική διαφημιστική καταχώρηση της περιόδου 1939-1940, γίνεται αναφορά στο "βαρύ, ανιαρό και κουραστικό δράμα του νοικοκυριού", το οποίο ο ηλεκτρισμός "μετέτρεψε εις ελαφρό, τερπνό κι ενδιαφέρον έργον." 

Ιστορικό τεκμήριο - Ειδοποίησις προς τους καταναλωτάς ρεύματος της Ηλεκτρικής Εταιρίας Αθηνών - Πειραιώς Α.Ε. μέσα από τις σελίδες του πειραϊκού Τύπου του έτους 1945:

Μεταπολεμικά, μπορεί μεν η "Δημόσια Επιχείρηση Ηλεκτρισμού" (ΔΕΗ) να ιδρύθηκε στις 7 Αυγούστου 1950 - απόρροια της συμβάσεως που υπογράφτηκε στις 20 Ιουλίου 1950 μεταξύ της ελληνικής κυβέρνησης και της αμερικανικής εταιρείας Ebasco, με την οποία η τελευταία αναλάμβανε την ανάπτυξη και λειτουργία εθνικού συστήματος ηλεκτρικής ενέργειας, με κεφάλαια προερχόμενα από το δημόσιο προϋπολογισμό, το Σχέδιο Μάρσαλ και τις ιταλικές πολεμικές αποζημιώσεις - και να ξεκίνησε μια διαδικασία ενσωμάτωσης των διάσπαρτων ηλεκτρικών εγκαταστάσεων σε ενιαίο, εθνικής κλίμακας δίκτυο, αλλά η ΗΕΑΠ συνέχισε να υφίσταται μέχρι και τις αρχές της δεκαετίας του 1960: 

Εναερίτης της Ηλεκτρικής Εταιρίας Αθηνών-Πειραιώς σε κολόνα δικτύου χαμηλής τάσης κατά το έτος 1956:

Μια άποψη από τα γραφεία της Ηλεκτρικής Εταιρείας Αθηνών-Πειραιώς στην οδό Πειραιώς κατά το έτος 1959:

Δυο ενδεικτικές διαφημιστικές καταχωρήσεις της ΗΕΑΠ από την περίοδο 1958-1960, με σλόγκαν "Πρόοδος με τον ηλεκτρισμόν" και φόντο γνωστά αρχαιολογικά μνημεία των Αθηνών: 

Δυο εκ των τελευταίων διαφημιστικών καταχωρήσεων της ΗΕΑΠ - προτού πραγματοποιηθεί η εξαγορά της από την ΔΕΗ - από το έτος 1960 με σταθερό το σλόγκαν "Πρόοδος με τον ηλεκτρισμόν" συνοδευόμενο από τον υπέρτιτλο "Η Αθήνα σήμερα είναι μια μεγάλη πόλις" και σχετικές φωτογραφίες από το κέντρο της πρωτεύουσας. 

Το τέλος της Ηλεκτρικής Εταιρείας Αθηνών Πειραιώς με την εξαγορά της από τη ΔΕΗ στις 31.12.1960 (η παρακάτω φωτογραφία είναι από την 04.01.1961):

Διαβάστε σχετικά θέματα:

Ο Ατμοηλεκτρικός Σταθμός (ΑΗΣ) του νέου Φαλήρου

Ο Ατμοηλεκτρικός Σταθμός (ΑΗΣ) του Αγίου Γεωργίου στο Κερατσίνι

Αμίαντος και ΑΗΣ νέου Φαλήρου

Πηγές - Κείμενο - Φωτογραφίες:

• Το κείμενο που συνοδεύει τις εικόνες είναι πρωτότυπο. 
• Η πλειοψηφία των ιστορικών φωτογραφιών που συνοδεύουν το κείμενο προέρχονται από το Αρχείο της ΔΕΗ και παρουσιάζονται σε μορφή Embed με σαφή ανακατεύθυνση προς την πηγή προέλευσης.  
• Οι διαφημιστικές καταχωρήσεις της ΗΕΑΠ προέρχονται από τις ψηφιοποιημένες συλλογές του Ελληνικού Λογοτεχνικού και Ιστορικού Αρχείου (ΕΛΙΑ)
• Οι δυο πρώτες σύγχρονες φωτογραφίες του αφιερώματος ανήκουν στον γράφοντα το ιστολόγιο, διέπονται από κανόνες πνευματικής ιδιοκτησίας και προέρχονται από την προσωπική μου φωτογραφική σελίδα (ALL RIGHTS RESERVED).

• Απαγορεύεται ρητά η χρήση, προβολή, αντιγραφή ή/και αναδημοσίευση με οποιοδήποτε τρόπο ή μέσο.
• Όσοι παρανομούν διώκονται σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις του νόμου περί πνευματικής ιδιοκτησίας.