Pages

Τρίτη, Ιανουαρίου 27, 2015

Ο ΚΟΜΗΤΗΣ ΤΟΥ ΧΑΛΕΥ ΣΤΟΝ ΠΕΙΡΑΙΑ ΤΟΥ 1910

Ο κομήτης του Χάλεϊ (Halley's Comet) είναι ο πλέον γνωστός περιοδικός κομήτης ο οποίος κάνει την εμφάνισή του κάθε 75 ή 76 χρόνια, έχοντας την ιδιαιτερότητα πως είναι ορατός με γυμνό μάτι από τη Γη. Ο κομήτης αυτός, οφείλει την ονομασία του στον Άγγλο αστρονόμο Edmond Halley, ο οποίος τον προσδιόρισε για πρώτη φορά κατά το έτος 1705 και αποτελεί τον μοναδικό κομήτη που ένας μέσος άνθρωπος μπορεί να παρατηρήσει δυο φορές κατά τη διάρκεια της ζωής του.

Παρόλο που η εμφάνιση του κομήτη του Χάλευ έχει καταγραφεί από αστρονόμους και χρονογράφους αρχής γενομένης από το 240 π.Χ., αξιοσημείωτη υπήρξε σε παγκόσμιο επίπεδο η εμφάνισή του κατά το έτος 1910. Τότε, σε ολόκληρη την υφήλιο υπήρξε ένα κύμα μεγάλου πανικού και φημών που σχετίζονταν με το "τέλος του κόσμου" από το "καταστρεπτικό πέρασμα" του κομήτη, του οποίου η ουρά θα αφάνιζε την ανθρωπότητα!


Τον Μάιο του 1910 λοιπόν, αστρολόγοι, μελλοντολόγοι, αρκετοί επιστήμονες καθώς και τα ΜΜΕ εκείνων των καιρών, υποστήριζαν πως ο κομήτης του Χάλεϊ έφερνε τη "συντέλεια του κόσμου"

Αρκετοί ομιλούσαν περί συγκρούσεως του κομήτη με τη γη, άλλοι υποστήριζαν πως στην ουρά του κομήτη υπήρχε δηλητηριώδες κυάνιο το οποίο θα εισερχόταν στην ατμόσφαιρα της γης και θα αφάνιζε την ανθρωπότητα ενώ άλλοι προέβλεπαν σεισμούς, παλίρροιες και άλλα καταστροφικά φαινόμενα. Μέσα σε αυτό το κλίμα κινδυνολογίας και πανικού, σε μια εποχή όπου οι ειδήσεις - έστω και με δυσκολία έφταναν από το ένα άκρο της γης στο άλλο - πολλοί επιτήδειοι προσπάθησαν - και αρκετοί κατάφεραν - να εκμεταλλευτούν τη διέλευση του κομήτη πωλώντας από αντιασφυξιογόνες μάσκες μέχρι ειδικά χάπια!


Όπως ήταν φυσικό και επόμενο, από το προαναφερθέν κλίμα υστερίας και πανικού δεν μπορούσε να ξεφύγει η Ελλάδα. Λίγο πριν το ξέσπασμα του Α' Παγκοσμίου Πολέμου, η άγνοια και η αμάθεια ενός συντριπτικού ποσοστού του πληθυσμού σε πόλεις και χωριά οδήγησαν μεγάλα τμήματα του πληθυσμού στα νύχια των προαναφερόμενων επιτήδειων αλλά και στις εκκλησίες που τελούσαν ολονυκτίες, δίχως να λείπουν βέβαια και ορισμένες μεμονωμένες φωνές λογικής που συνιστούσαν ψυχραιμία και διαβεβαίωναν ότι τίποτε το συνταρακτικό δε θα συνέβαινε. 


Κατά το μήνα Απρίλιο του 1910, ο κομήτης εμφανιζόταν κατά τις βραδυνές ώρες αποτελώντας ένα φαντασμαγορικό θέαμα προς παρατήρηση, για το οποίο αρκετοί έμεναν ξάγρυπνοι για να το παρακολουθήσουν στον τότε κατάμαυρο αττικό ουρανό. Όμως, όσο οι ημέρες περνούσαν, η ανησυχία του πληθυσμού γιγαντωνόταν.

Η "αποφράδα" Τετάρτη 5η Μαΐου (με το παλαιό ημερολόγιο) δεν άργησε να φθάσει.


Η νύχτα εκείνης της Τετάρτης βρήκε σύσσωμους σχεδόν τους Έλληνες είτε στο ύπαιθρο είτε σε κάποιο υψηλό σημείο από όπου θα παρακολουθούσαν τη διέλευση του κομήτη. Στην Αθήνα ο κόσμος κατέκλυσε το Ζάππειο, τους λόφους της πρωτεύουσας και τις μεγάλες πλατείες. Άλλοι πήγαιναν τελευταία στιγμή στην εκκλησία για εξομολόγηση, άλλοι συζητούσαν ενώ κάποιοι άλλοι προτιμούσαν την παρέα του κρασιού ώστε να περάσουν τις τελευταίες τους στιγμές επί γης με τρόπο εύθυμο δίχως να λείπουν πολλά ευτράπελα!



Στον δε Πειραιά πλήθος κόσμου κατέκλυσε κυρίως τον λόφο της Καστέλλας, τον ορμίσκο του Κουμουνδούρου (Μικρολίμανο), το Πασαλιμάνι και την Φρεαττύδα, τον Τινάνειο Κήπο κ.ο.κ. Επίσης, αρκετός κόσμος εκινείτο στην παραλιακή οδό Φαλήρου, από την Καστέλλα έως το νέο Φάληρο, ενώ δεν έλειψαν εκείνοι που "ανοίχτηκαν" με βάρκες στον φαληρικό όρμο. 



Η μελέτη του Τύπου εκείνων των καιρών μας προσφέρει επαρκείς πληροφορίες για εκείνη την επεισοδιακή νύχτα:

Στην Καστέλλα, τα πλήθη των γηραιότερων είχαν καταλάβει τον μικρό ναό του Προφήτη Ηλία και προσεύχονταν:  


Στον πρασινοστόλιστο Τινάνειο Κήπο με τη βοημική ορχήστρα και τον κινηματογράφο του είχε συγκεντρωθεί πλήθος κόσμου που συνιστούμε "ρεκόρ κινήσεως"!:


Στην γραφική πλατεία της Αλεξάνδρας το πλήθος υπήρξε μάλλον εκλεκτότερο και αποσύρθηκε μόλις το ψύχος των μεταμεσονύχτιων ωρών έγινε εντονότερο:


Στην ευρεία πλατεία της Μουνυχίας (σσ. εννοεί την πλατεία Κανάρη στο Πασαλιμάνι), η συγκέντρωση του κόσμου υπήρξε επίσης μεγάλη:


Στην Φρεαττύδα των καφενείων και των ζυθοπωλείων οι αστρονομικές συζητήσεις έδιναν και έπαιρναν: 


Παρόμοια σκηνικά παρατηρήθηκαν σε διάφορες άλλες συνοικίες της πόλης:


Εν τέλει, ο πληθυσμός του Πειραιά ο οποίος "συναδελφωμένος" περίμενε τη συντέλεια του κόσμου - παρ'όλες τις "εξωφρενικαί σκηναί εις τα ύπαιθρα" που περιέγραφε ο Τύπος της εποχής -  είδε τον κομήτη να περνάει σε απόσταση 25 εκατομμυρίων χιλιομέτρων από τη Γη και το ξημέρωμα της επόμενης ημέρας ήλθε φυσιολογικά. 

Ο κομήτης του Χάλεϊ όπως αποτυπώθηκε σε μια φωτογραφία του 1910:

Πηγή: Wikipedia

Ο κομήτης του Χάλεϊ, μετά την 19η Μαΐου του 1910, εμφανίστηκε εκ νέου στις 9 Φεβρουαρίου του 1986. Η επόμενη επίσκεψη του κομήτη προβλέπεται για την 28η Ιουλίου του 2061, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις που απορρέουν από την τελευταία εμφάνισή του.

Κείμενο - Πηγές:

Το κείμενο που συνοδεύει τις εικόνες είναι πρωτότυπο, προϊόν προσωπικής έρευνας, προσωπικής εργασίας και προσωπικών εκτιμήσεων. Στοιχεία και πληροφορίες ελήφθησαν από τις κάτωθι πηγές:
  • Απαγορεύεται ρητά η χρήση, προβολή, αντιγραφή ή/και αναδημοσίευση με οποιοδήποτε τρόπο ή μέσο.
  • Όσοι παρανομούν διώκονται σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις του νόμου περί πνευματικής ιδιοκτησίας.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου