Η ΤΑΡΑΝΤΕΛΛΑ ΤΟΥ ΝΕΟΥ ΦΑΛΗΡΟΥ

Η φημισμένη "Ταραντέλλα", ευρισκόμενη επί της πάλαι ποτέ παραλίας του νέου Φαλήρου, υπήρξε ουσιαστικά ένα καλαίσθητο περίπτερο, το οποίο οικοδομήθηκε σύμφωνα με τα πρότυπα των αρχών του 20ου αιώνα, με σκοπό να αποτελέσει την εξέδρα όπου θα παιάνιζε η μπάντα του τότε νεόδμητου Ξενοδοχείου "Ακταίον Παλλάς". 

Αργότερα, στα χρόνια του Μεσοπολέμου στην "Ταραντέλλα" ξεκίνησαν να παίζονται μικρά μονόπρακτα θεατρικά έργα και να παρουσιάζονται διαφόρων ειδών θεάματα (λ.χ. ταχυδακτυλουργικά), εκτός από τις μουσικές παραστάσεις που λάμβαναν χώρα, προς τέρψιν του κοινού.

Σύμφωνα με ορισμένες πηγές, η "Ταραντέλλα" οικοδομήθηκε κατά το έτος 1906, πλην όμως ερευνώντας στον ημερήσιο Τύπο των αρχών του 20ου αιώνα, συναντάμε διάφορες αναφορές στην υπό εξέτασιν "Ταραντέλλα" ήδη από το έτος 1904. Κατά πάσα πιθανότητα, το περίπτερο της "Ταραντέλλας" οικοδομήθηκε ελάχιστα μετά την περάτωση του Ξενοδοχείου "Ακταίον" (1901-1903) και λειτούργησε ευθύς αμέσως το καλοκαίρι του έτους 1903!

Καλοκαίρι έτους 1904

Η δε ονομασία "Ταραντέλλα" (σσ. ιταλικά: tarantella) φέρεται να προέκυψε όταν ο νέο-Φαληριώτης επιχειρηματίας Ιωάννης Γκρέκας έφερε από τον νότο της γειτονικής Ιταλίας ένα χορευτικό συγκρότημα το οποίο έδινε παραστάσεις λαϊκών παραδοσιακών ιταλικών χορών. Από το είδος των χορών αυτών λοιπόν και την ονομασία των εν λόγω χορευτικών σχημάτων (tarantella), προέκυψε η ονομασία του περιπτέρου. Άλλωστε, στην Ελλάδα της πρώτης δεκαετίας του 20ου αιώνα, οι ξενόφερτες - κυρίως εξ Ιταλίας και Ισπανίας - "ταραντέλλες" υπήρξαν σημεία αναφοράς τόσο σε διάφορες περιοχές των Αθηνών όσο και σε πόλεις της επαρχίας.

Στην "Ταραντέλλα" του νέου Φαλήρου βέβαια δεν έλειπαν ορισμένα κωμικοτραγικά συμβάντα όπως λ.χ. το κάτωθι περιγραφόμενο συμβάν από το καλοκαίρι του έτους 1909:

Η "Ταραντέλλα" στο νέο Φάληρο αποτέλεσε δίχως αμφιβολία ένα από τα σημεία αναφοράς της ευρύτερης περιοχής του νέου Φαλήρου, από τις αρχές του 20ου αιώνα και μέχρι το έτος 1969, οπότε και κατεδαφίστηκε - αμέσως μετά την αντίστοιχη κατεδάφιση του Θεάτρου του σταθμού του νέου Φαλήρου - επί δημαρχίας Αριστείδη Σκυλίτση, κατά την περίοδο της Δικτατορίας.

Η "Ταραντέλλα" του νέου Φαλήρου, ως "κοσμικόν κέντρον", όπως καταγράφηκε φωτογραφικά δια χειρός του ερασιτέχνη φωτογράφου Γεωργίου Σαματούρα, περί τα μέσα της δεκαετίας του 1960:

Η Ταραντέλλα κοσμικό κέντρο τη δεκαετία 1960 (Πηγή: ΕΛΙΑ)

Η Ταραντέλλα (δεξιά) επί της παραλίας του νέου Φαλήρου κατά τη δεκαετία 1960 (Πηγή: ΕΛΙΑ)

Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός πως στην "Ταραντέλλα" του νέου Φαλήρου εμφανίστηκε, όντας ακόμη μικρό κορίτσι, η μετέπειτα γνωστή ηθοποιός Γεωργία Βασιλειάδου  (1 Ιανουαρίου 1897 - 12 Φεβρουαρίου 1980) ενώ από τα σανίδια της "Ταραντέλλας" του νέου Φαλήρου πέρασαν γνωστοί καλλιτέχνες του τραγουδιού και του θεάτρου όπως λ.χ. ο Ιωάννης Ράλλης, ο Σβορώνος, ο Στέφανος Καλουτάς και αργότερα οι κόρες του, τα παιδιά-θαύματα του ελληνικού μουσικού θεάτρου της εποχής εκείνης, η Άννα (1918-2010) και η Μαρία (1916 - 2006) Καλουτά, γνωστές και ως τα "Καλουτάκια".

Άννα και Μαρία Καλουτά - Τα "Καλουτάκια" (Πηγή: Έθνος)

Ο Β' Παγκόσμιος Πόλεμος και η Κατοχή αποτέλεσαν την ταφόπλακα του πάλαι ποτέ κοσμικού και λαοφιλούς νέου Φαλήρου, του οποίου η αίγλη είχε αρχίσει να φθίνει από τα χρόνια του Μεσοπολέμου. Ο εγχώριος αλλά και ο ξένος τουρισμός ήδη στρέφονταν προς άλλα σημεία της Αττικής που αναπτύχθηκαν ραγδαία δεδομένης της τεχνολογικής εξέλιξης και των νέων μέσων συγκοινωνίας, ενώ η ρύπανση της θαλάσσιας περιοχής των πάλαι ποτέ λουτρών του νέου Φαλήρου από τον Κηφισό ποταμό και τη Σούδα καθιστούσαν την άλλοτε πολυσύχναστη παραλία του νέου Φαλήρου προς αποφυγήν. Ο αριστοκρατικός χαρακτήρας του παραθαλάσσιου προαστίου του νέου Φαλήρου χάθηκε με τα αρχοντικά να θυσιάζονται ένα προς ένα στο βωμό της αντιπαροχής κατά τις πρώτες μεταπολεμικές δεκαετίες, ενώ τα έργα υποδομών που έλαβαν χώρα επί της παραλίας του νέου Φαλήρου κατά τη δεκαετία του 1960 αλλοίωσαν ολοκληρωτικά την ταυτότητα της περιοχής. Ακολούθησε η επιχωμάτωση της παραλίας σε βάθος, η διάνοιξη νέων οδικών κόμβων, η κατασκευή γεφυρών, η μετατροπή του πάλαι ποτέ Ποδηλατοδρομίου του Φαλήρου σε Στάδιο "Γεώργιος Καραϊσκάκης" και η κατεδάφιση όλων των παλαιών σημείων αναφοράς της περιοχής, του Θεάτρου του Φαλήρου, του Ξενοδοχείου του Σταθμού, της οικίας Βλάγκαλη, του εστιατορίου του Τσελεμεντέ κ.ο.κ. Η "Ταραντέλλα" του νέου Φαλήρου, όπως ήταν φυσικό, δεν "γλύτωσε" από την τάση της εποχής και κατεδαφίστηκε κατά το έτος 1969. 

Η Ταραντέλλα, διαμορφωμένη ως εξοχικό κέντρο / αναψυκτήριο όπως καταγράφηκε φωτογραφικά κατά το έτος 1967 δια χειρός Γεωργίου Ιωάννου, δυο μόλις χρόνια προ της κατεδαφίσεώς της:

Το κτίριο της "Ταραντέλλας", όπως καταγράφηκε φωτογραφικά δια χειρός του μαθηματικού Γεωργίου Μπακούρου, προς τα τέλη της δεκαετίας του 1960.

Η "Ταραντέλλα", όπως καταγράφηκε φωτογραφικά για λογαριασμό κάποιας εφημερίδας εκείνων των καιρών, ελάχιστα πριν την κατεδάφισή της, κατά το θέρος του έτους 1969.

Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός πως αμέσως μετά την ολοκλήρωση της κατεδαφίσεως της "Ταραντέλλας", στον Τύπο της εποχής εκείνης δεν έλειψαν αναφορές για τα κακώς κείμενα που προέκυψαν εκ των υστέρων, όπως λ.χ. για την μετατροπή του υπογείου της Ταραντέλλας σε αφοδευτήριο λουομένων κατά το καλοκαίρι του έτους 1969, με αποτέλεσμα να υπάρχει στην περιοχή αφόρητη δυσοσμία.

Στις μέρες μας (21ος αιώνας), η εικόνα της θρυλικής "Ταραντέλλας" του νέου Φαλήρου υφίσταται πλέον μονάχα στις αναμνήσεις των παλαιότερων Πειραιωτών και βεβαίως των νέο-Φαληριωτών που πρόλαβαν την προ της δεκαετίας του 1960 εποχή. Εκτός από τις λίγες σχετικές φωτογραφικές καταγραφές που υπάρχουν διαθέσιμες, η Ταραντέλλα απεικονίστηκε επίσης σε διάφορα έργα τέχνης, όπως λ.χ. στην παρακάτω υδατογραφία του Γιώργου Μανουσάκη (1914-2003):

Διαβάστε σχετικά με το νέο Φάληρο θέματα:

Νέο Φάληρο: Ιστορία και Οδωνυμικά

Ο Σιδηροδρομικός Σταθμός του νέου Φαλήρου

Ακταίον Palace Hotel

Το Μέγα Ξενοδοχείο του Φαλήρου (Grand Hotel du Phalere)

Η εξέδρα του νέου Φαλήρου

Η Ταραντέλλα του νέου Φαλήρου

Ένας Τσελεμεντές στο νέο Φάληρο

Το Περίπτερο του Ναυτικού Ομίλου νέου Φαλήρου

Η Σούδα του νέου Φαλήρου

Ο "Διεθνής" Σταθμάρχης του νέου Φαλήρου

Οι εκκλησίες του νέου Φαλήρου

Οι αλιείς του νέου Φαλήρου - Τζιτζιφιών

Η Αύρα του Φαλήρου (La Brise du Phalere)

Στο νέο Φάληρο στα 1880

Το "αυτόνομο" νέο Φάληρο

Ο Ατμό-Ηλεκτρικός Σταθμός (ΑΗΣ) του νέου Φαλήρου

Το Μνήμα του Γάλλου (Μέρος Α')

Το Μνήμα του Γάλλου (Μέρος Β')

Ο νεοφαληριώτης Αττίκ

Τα Λουτρά του νέου Φαλήρου

"Αι πρωιναί ώραι εις τα φαληρικά ύδατα"

Το Θέατρο του νέου Φαλήρου

Η Έπαυλις του Ευθυμίου Κεχαγιά

Η Έπαυλις Mertzanoff

Το Αστυνομικό Τμήμα του νέου Φαλήρου

Φωτογραφικό Οδοιπορικό στην οδό Σμολένσκυ (Νέο Φάληρο).

Φωτογραφικό Οδοιπορικό στην οδό Δαβάκη-Πίνδου (Νέο Φάληρο).

Φωτογραφικό Οδοιπορικό στην οδό Δημητρίου Φαληρέως (Νέο Φάληρο).

Φωτογραφικό Οδοιπορικό στην οδό Ελευθερίου Βενιζέλου (πρώην Κεχαγιά) (Νέο Φάληρο).

Φωτογραφικό Οδοιπορικό στην οδό Θρασύβουλου Ζαΐμη (Νέο Φάληρο).

Η εξοχική οικία του Γεωργίου Σουρή στο νέο Φάληρο

Η οικία Χρ. Χριστοφή στο νέο Φάληρο

Η οικία του στρατηγού Σμολένσκυ στο νέο Φάληρο

Τα ξενοδοχεία του νέου Φαλήρου στα 70s και στα 80s

Κείμενο - Πηγές:

Το κείμενο είναι πρωτότυπο, προϊόν προσωπικής έρευνας, προσωπικής εργασίας και προσωπικών εκτιμήσεων. Στοιχεία και πληροφορίες ελήφθησαν από τις κάτωθι πηγές:

• "Ο Πειραιεύς του άλλοτε", Πάνου Λώζου, 1987
• "1835-1985 Πειραιάς, 150 Χρόνια Δήμος: Αφιέρωμα", Φυσιολατρικός Σύνδεσμος Πειραιώς "Ζήνων", Ιανουάριος 1985
• Κάρτ-Ποστάλ του Παρελθόντος, Αθήνα - Φάληρο - Πειραιώς - Κηφισιά, Ιωάννου Γεέωργιος, Εκδόσεις Ι. Σιδέρη, 2009
• Ελληνικό Λογοτεχνικό και Ιστορικό Αρχείο - ΕΛΙΑ
• Τύπος Εποχής

Φωτογραφίες:

• Οι ιστορικές φωτογραφίες παρατίθενται για εκπαιδευτικούς σκοπούς - κάθε νόμιμο δικαίωμα ανήκει στους νομίμους κατόχους αυτών.
• Απαγορεύεται ρητά η χρήση, προβολή, αντιγραφή ή/και αναδημοσίευση με οποιοδήποτε τρόπο ή μέσο.
• Όσοι παρανομούν διώκονται σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις του νόμου περί πνευματικής ιδιοκτησίας.