Η ΣΟΡΟΣ ΤΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ Α' ΣΤΟΝ ΠΕΙΡΑΙΑ [14.03.1913]

Στις 5 Μαρτίου του έτους 1913 - σύμφωνα με το τότε εν ισχύ Ιουλιανό ημερολόγιο - ο μακροβιότερος Βασιλεύς των Ελλήνων, ο Γεώργιος Α' [πραγματικό όνομα Χριστιανός Γουλιέλμος Φερδινάνδος Αδόλφος Γεώργιος / Christian Vilhelm Ferdinand Adolph Georg από τον οίκο του Γκλύξμπουργκ (Glücksburg)], δολοφονήθηκε στην Θεσσαλονίκη, πλησίον της αποβάθρας του Λευκού Πύργου, από τον Αλέξανδρο Σχινά, για λόγους οι οποίοι ακόμη και μέχρι τις ημέρες μας παραμένουν αδιευκρίνιστοι. Λίγες μέρες αργότερα, στις 14 Μαρτίου 1913, η σορός του Γεωργίου Α', αφού είχε ταριχευθεί και εκτεθεί σε λαϊκό προσκύνημα στην Θεσσαλονίκη, μεταφέρθηκε δια θαλάσσης στην πόλη του Πειραιώς, πέρασε από την Αθήνα και κατέληξε στα Ανάκτορα του Τατοΐου όπου κηδεύτηκε στο Βασιλικό Κοιμητήριο στις 20 Μαρτίου του 1913.

Ασπρόμαυρο επιστολικό δελτάριο εποχής, "εκ της κηδείας του αειμνήστου Βασιλέως Γεωργίου Α', η άφιξης της Βασιλικής Θαλαμηγού Αμφιτρίτης φερούσης τον νεκρόν."

Ο Βασιλιάς Γεώργιος Α' (24 Δεκεμβρίου 1845 - 18 Μαρτίου 1913), "Βασιλεύς των Ελλήνων", σύμφωνα με τον επίσημο συνταγματικό του τίτλο, υπήρξε ο δεύτερος κατά σειρά Βασιλέας της Ελλάδος μετά τον Όθωνα όπως επίσης και ο μακροβιότερος μονάρχης της χώρας. 

Η δολοφονία του Γεωργίου Α', από έναν "ανισόρροπο", όπως χαρακτηρίστηκε ο Αλέξανδρος Σχινάς, είχε εγείρει μεγάλο αριθμό ερωτημάτων ως προς την σκοπιμότητα και τις πολύ πιθανές συνωμοσίες που κρύβονται πίσω από εκείνη την πράξη, δεδομένης της χρονικής στιγμής (Α' Βαλκανικοί Πόλεμοι, Κατάληψη Θεσσαλονίκης κ.ο.κ.) και της γενικότερης διπλωματικής και στρατιωτικής στάσης που πρέσβευε ο Γεώργιος Α'. 

S.M. Georges 1er, Roi de Grece - Le Petit Journal

Ως γνωστόν, ο πρωτότοκος γιος του Γεωργίου Α' ο οποίος τον διαδέχθηκε, ο Κωνσταντίνος Α' ή/και ΙΒ' (1868-1923), συνέδεσε το όνομά του με ιδιαίτερα κρίσιμες περιόδους της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας, από τους θριαμβευτικούς Βαλκανικούς πολέμους μέχρι την αντιπαράθεσή του με τον Ελευθέριο Βενιζέλο, τον Εθνικό Διχασμό και τη Μικρασιατική Καταστροφή. Ο δε δολοφόνος, Αλέξανδρος Σχινάς, στις 22 Απριλίου του 1913, σύμφωνα με την χαρακτηριστική ανακοίνωση της Αστυνομίας, "διέφυγε της προσοχής των χωροφυλάκων και ηυτοκτόνησε πεσών εκ του παραθύρου"!

Η σκηνή της δολοφονίας του Γεωργίου Α' όπως αποτυπώθηκε μέσα από τη λαϊκή τέχνη:

Η δολοφονία του Βασιλέα Γεωργίου Α'

Η τοποθεσία της δολοφονίας του Βασιλέα Γεωργίου Α' στη Θεσσαλονίκη όπως καταγράφηκε σε ασπρόμαυρο γαλλικό επιστολικό δελτάριο εποχής (Salonique - Place de l'assassinat du Roi Georges 1er): 

Ο υπέρτιτλος του πρωτοσέλιδου της ημερησίας εθνικής εφημερίδος εφημερίδας "Εμπρός" της Τετάρτης 6 Μαρτίου του 1913: "Η δολοφονία του Βασιλέως εν Θεσσαλονίκη. Όλαι αι λεπτομέριαι του κακουργήματος".

Εφημερίδα "Εμπρός" - Πρωτοσέλιδο - Τετάρτη 6 Μαρτίου 1913

Όπως προαναφέραμε, η σορός του δολοφονημένου Γεωργίου Α', μεταφέρθηκε με τη βασιλική θαλαμηγό "Αμφιτρίτη" από την Θεσσαλονίκη στον Πειραιά, με κάποιες μικρές καθυστερήσεις λόγω των καιρικών συνθηκών. 

Στην κάτωθι φωτογραφία, το φέρετρο του δολοφονηθέντος Βασιλέως Γεωργίου Α' μεταφέρεται από τους πρίγκιπες Χριστόφορο, Νικόλαο, τον νέο διάδοχο Γεώργιο, τον Βασιλέα Κωνσταντίνο και τους πρίγκιπες Ανδρέα, Γεώργιο και Αλέξανδρο επί της αποβάθρας της Θεσσαλονίκης στη βασιλική θαλαμηγό "Αμφιτρίτη":

Όπως ήταν αναμενόμενο, ο τύπος της εποχής "παρακολουθούσε" την εξέλιξη της διακομιδής της σορού και ενημέρωνε σχετικώς με πλήρη ρεπορτάζ και λεπτομέρειες:

Εν τέλει η βασιλική θαλαμηγός κατέφθασε στον Πειραιά, συνοδεία εννέα πολεμικών πλοίων, στις 14 Μαρτίου του 1913:

Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός πως η "τιμητική" συνοδεία της "Αμφιτρίτης" αποτελείτο από ξένα και ελληνικά πολεμικά σκάφη:

Εκτός από τον Τύπο εκείνης της εποχής, ο οποίος κάλυψε με λεπτομέρεια το γεγονός, παρόν στο λιμάνι του Πειραιά κατά την ημέρα της αφίξεως της σορού του Γεωργίου Α' υπήρξε ο Αναστάσιος Γαζίαδης, ο πλέον επώνυμος φωτογράφος της πόλεως του Πειραιώς, ο οποίος μάλιστα κάλυψε εκτός από την άφιξη και την πομπή που οδήγησε τον νεκρό βασιλέα από τις αποβάθρες του κεντρικού λιμένος μέχρι τον σιδηροδρομικό σταθμό.

Η άφιξη της βασιλικής θαλαμηγού "Αμφιτρίτη" στο λιμάνι του Πειραιώς την 14η Μαρτίου του έτους 1913 δια χειρός Αναστασίου Γαζιάδη:

Η νεκρική πομπή στην ακτή Μιαούλη με κατεύθυνση προς τον σταθμό του σιδηροδρόμου Αθηνών Πειραιώς, με πλήθος κόσμου να βρίσκεται συγκεντρωμένος στην παραλιακή λεωφόρο, στις αποβάθρες του λιμανιού, στο Ωρολόγιον (Δημαρχείον) του Πειραιά καθώς και στις ταράτσες και στους εξώστες των γύρω κτιρίων και μεγάρων:

Πειραιάς - 14 Μαρτίου 1913 - Άφιξη σορού Γεωργίου Α' εν Πειραιεί

Πειραιάς - 14 Μαρτίου 1913 - Άφιξη σορού Γεωργίου Α' εν Πειραιεί

Την επόμενη ημέρα, 15 Μαρτίου 1913, ο τύπος της εποχής κάλυψε το γεγονός της άφιξης της σορού του δολοφονημένου βασιλέα στον Πειραιά ως εξής:

"Η νεκρική πομπή ευθύς αμέσως μετά την εκκίνησιν εκ της προβλήτος της Τρούμπας. Εις την εικόνα διακρίνετε το επί κυλλίβοντος τηλεβόλου βασιλικόν φέρετρον το οποίον κεκαλλυμένον υπό σημαίας σύρεται από άγημα πεζοναυτών.":

Εφημερίδα "Εμπρός" - 15 Μαρτίου 1913

  

"Η νεκρική πομπή εκκινούσα από την Τρούμπαν":

Εφημερίδα "Εμπρός" - 15 Μαρτίου 1913

Στις 20 Μαρτίου 1913, ημέρα της κηδείας του Γεωργίου Α', αρκετοί Πειραιείς έσπευσαν να παρακολουθήσουν την νεκρική πομπή και γι'αυτόν τον λόγο διανυκτέρευσαν σε ξενοδοχεία της Αθήνας από την προηγούμενη νύχτα!

 Ο Πειραιεύς τις την κηδείαν του Βασιλέως:

Οι υπόλοιποι Πειραιείς που θέλησαν να παρακολουθήσουν την κηδεία του μονάρχη, έσπευσαν από τις πρώτες πρωινές ώρες στον σιδηροδρομικό σταθμό, ενώ σύμφωνα με τα όσα προκύπτουν από τα ρεπορτάζ εκείνων των καιρών, πολλοί φτωχοί επέλεξαν να "ανέλθουν" στην Αθήνα πεζοί, διαμέσου της γραφικής οδού της Καλλιθέας! Τέλος, σύμφωνα με τους υπολογισμούς του ημερησίου Τύπου, ο μισός πληθυσμός του Πειραιά, ήτοι περί τους 50.000 κατοίκους, ανήλθαν στην Αθήνα εκείνη την ημέρα για να παρακολουθήσουν την κηδεία! 

Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός πως η δημοτική αρχή του Πειραιώς δεν παρέστη στην εν Αθήναις κηδεία, αφού κατά δήλωση του τότε Δημάρχου της πόλεως Δημοσθένους Ομηρίδου Σκυλίτση, είχε προηγηθεί η περιφορά της σορού του νεκρού βασιλέα στο λιμάνι της πόλης λίγες ημέρες πριν. Πάντως, στον ιερό ναό της Αγίας Τριάδος Πειραιώς τελέστηκε παμπειραϊκό μνημόσυνο την ίδια στιγμή που στην Αθήνα λάμβανε χώρα η κηδεία. 

Εκτός από τις κωδωνοκρουσίες όλων των ιερών ναών του Πειραιά, ιδιαίτερη αίσθηση προκάλεσαν οι κανονιοβολισμοί, τόσο από τα πυροβολεία του Κερατσινίου, του λιμένα Πειραιώς και της νήσου Ψυττάλειας, όσο και από τα δώδεκα ξένα θωρηκτά - πολεμικά πλοία που βρίσκονταν στον Πειραιά εκείνη την ημέρα λόγω της κηδείας.

"Ο σήμερον κηδευόμενος Βασιλεύς των Ελλήνων Γεώργιος Α'":

Αντί επιλόγου, αξίζει να αναφέρουμε πως ο τάφος του Βασιλέως Γεωργίου Α' βρίσκεται στο Βασιλικό Κοιμητήριο στο Τατόι.

Κείμενο - Πηγές:

Το κείμενο είναι πρωτότυπο, προϊόν προσωπικής έρευνας, προσωπικής εργασίας και προσωπικών εκτιμήσεων. 

Στοιχεία και πληροφορίες έχουν ληφθεί από τις κάτωθι πηγές:

• Γεώργιος Α΄ της Ελλάδας - Wikipedia
• Η δολοφονία του βασιλιά Γεωργίου A'
• Ιστορικόν Λεύκωμα 1821-1921,  Αγγ. Α. Κοσμή, Έκδοσις Εφημερίδος "Σφαίρα", Πειραιεύς 1921
• Τύπος Εποχής

• Απαγορεύεται ρητά η χρήση, προβολή, αντιγραφή ή/και αναδημοσίευση με οποιοδήποτε τρόπο ή μέσο.
• Όσοι παρανομούν διώκονται σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις του νόμου περί πνευματικής ιδιοκτησίας.