ΣΤ' ΑΝΑΦΙΩΤΙΚΑ

Τα Αναφιώτικα, ένας παράδεισος γραφικότητας, μια μικροσκοπική νησιώτικη συνοικία οικοδομημένη "αυθαίρετα" στη βορειοανατολική πλευρά του βράχου της Ακροπόλεως, στη "σκιά" του Παρθενώνα. 

Στα μέσα του 19ου αιώνα, εργάτες κυρίως από το νησί της Ανάφης καθώς και άλλοι νησιώτες από τις Κυκλάδες, οι οποίοι είχαν φθάσει στην Αθήνα για να εργαστούν σε διάφορα έργα της πόλης και στην ανέγερση των ανακτόρων του Όθωνα, εγκαταστάθηκαν στην περιοχή αυτή, στα όρια της συνοικίας της Πλάκας. Οι Αναφαίοι μάστορες λοιπόν, μαρμαράδες, λιθοξόοι, ξυλουργοί, κτίστες κλπ, έκτισαν τα "λαθραία" σπίτια τους σε μικροσκοπικά σοκάκια ακολουθώντας την αιγαιοπελαγίτικη αρχιτεκτονική των Κυκλάδων, με την ανοχή προφανώς των αρχών, κυρίως κατά την περίοδο της έξωσης του Όθωνα και της μεσοβασιλείας. Ως πρώτοι οικιστές αναφέρονται ένας ξυλουργός, ο Γ. Δαμίγος και ένας κτίστης, ο Μ. Σιγάλας, αμφότεροι από την Ανάφη. Μετά το 1922, στην περιοχή κατέφθασαν πρόσφυγες από την Μικρά Ασία οι οποίοι προστέθηκαν στον αρχικό πληθυσμό ενώ τη δεκαετία του 1950, ένα τμήμα της συνοικίας κατεδαφίστηκε στα πλαίσια αρχαιολογικών ανασκαφών. Σήμερα, μετά από τις συνεχείς απαλλοτριώσεις που έλαβαν χώρα κυρίως κατά τη δεκαετία του 1970,  διασώζονται περί τα 45 οικήματα τα οποία πλέον έχουν κηρυχθεί διατηρητέα. 

Με τη βοήθεια του φωτογραφικού φακού λοιπόν "χανόμαστε" στους οφιοειδείς δρόμους της μικρής ιδιότυπης συνοικίας, η οποία ορίζεται μεταξύ της οδού Στράτωνος και του βράχου της Ακρόπολης. Τα σοκάκια εξακολουθούν και παραμένουν ανώνυμα και οι οικίσκοι αριθμούνται ως "Αναφιώτικα 1", "Αναφιώτικα 2" κ.ο.κ.

Οι δυο άλλοτε ήμι-ερειπωμένες παλιές εκκλησίες της περιοχής, ο Άγιος Γεώργιος του Βράχου και ο Άγιος Συμεών των Αναφαίων, έχουν αναστηλωθεί.

O ιερός ναός του Αγίου Γεωργίου, μια μονόκλιτη βασιλική, στη βορειοανατολική πλευρά του βράχου της Ακρόπολης, στη συμβολή του μονοπατιού της αρχής των Αναφιώτικων και της οδού Στράτωνος.

Ο ναός του Αγίου Συμεών, μια μονόκλιτη βασιλική με τρούλο, κτίστηκε κατά το 17ο αιώνα και αναστηλώθηκε από τους Αναφαίους τεχνίτες το 1874. Οι ίδιοι τοποθέτησαν στον εν λόγω ιερό ναό ένα αντίγραφο της θαυματουργής εικόνας της Παναγίας της Καλαμιώτισσας του νησιού τους και εκεί ιδρύθηκε το 1927 ο Σύνδεσμος των Απανταχού Αναφαίων, ο οποίος φροντίζει για τη συντήρηση της μικρής εκκλησίας. 

Σε ένα από τα υψηλότερα σημεία της συνοικίας που βρίσκεται ουσιαστικά "σκαρφαλωμένη" στο βράχο της Ακρόπολης, θαυμάζουμε την πανοραμική θέα της Αθήνας: 

Ο τηλεφακός φέρνει τυχαία "κοντά" τρεις "στόχους", τον απέναντι λόφο του Λυκαβηττού με το εκκλησάκι του Αγίου Γεωργίου, τον Καθεδρικό Ναό της πόλης των Αθηνών στην πλατεία Μητροπόλεως καθώς και το Παναθηναϊκό Στάδιον (Καλλιμάρμαρο): 

Και η φωτογραφική βόλτα στα σοκάκια των Αναφιώτικων συνεχίζεται:

Επίλογος με τους στίχους του Δημήτρη Ιατρόπουλου τους οποίους τραγούδησε ο Δημήτρης Μητροπάνος σε μια από τις πρώτες ηχογραφήσεις του το 1967:

Μπαλκόνια, γλάστρες με γαρουφαλιές,
κρασί στο χώμα, αγόρια στις γωνιές,
κρασί στο χώμα, αγόρια στις γωνιές,
μπαλκόνια, γλάστρες με γαρουφαλιές.

Στ’ Αναφιώτικα θα 'ρθώ το βράδυ, βράδυ
για να σε φιλήσω στο σκοτάδι,
η χαρά δε θέλει να πεθάνει
όσο ζει του Μάη το στεφάνι...

Δείτε τη συνέχεια της φωτογραφικής βόλτας στα σοκάκια της Πλάκας εδώ.

Κείμενο - Πηγές:

Το κείμενο είναι πρωτότυπο, προϊόν προσωπικής έρευνας, προσωπικής εργασίας και προσωπικών εκτιμήσεων.

Στοιχεία και πληροφορίες ελήφθησαν από τις κάτωθι πηγές:

Wikipedia

http://www.eie.gr - Αναφιώτικα

Φωτογραφίες:

• Όλες οι φωτογραφίες του αφιερώματος ανήκουν στον γράφοντα το ιστολόγιο, διέπονται από κανόνες πνευματικής ιδιοκτησίας και προέρχονται από την προσωπική μου φωτογραφική σελίδα (ALL RIGHTS RESERVED).
• Απαγορεύεται ρητά η χρήση, προβολή, αντιγραφή ή/και αναδημοσίευση με οποιοδήποτε τρόπο ή μέσο.
• Όσοι παρανομούν διώκονται σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις του νόμου περί πνευματικής ιδιοκτησίας.