Pages

Δευτέρα, Αυγούστου 27, 2012

ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ ΣΤΟ ΝΕΟ ΦΑΛΗΡΟ - ΟΔΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΦΑΛΗΡΕΩΣ

Η οδός Δημητρίου του Φαληρέως, στο νέο Φάληρο, εκκινεί από το ύψος των εγκαταστάσεων του ιστορικού διατηρητέου Ατμοηλεκτρικού Σταθμού (ΑΗΣ) της ΔΕΗ και τερματίζει στην παλαιά παραλιακή λεωφόρο Εθνάρχου Μακαρίου

ΟΔΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΦΑΛΗΡΕΩΣ 33

Ο Δημήτριος ο Φαληρεύς (350 - 283 π.Χ) υπήρξε ένας Αθηναίος πολιτικός, ρήτορας, συγγραφέας και περιπατητικός φιλόσοφος ο οποίος κυβέρνησε την πόλη της Αθήνας την περίοδο 317-308 π.Χ. διορισμένος από τον βασιλιά Κάσσανδρο λόγω της δεινής ρητορικής του ικανότητας ενώ, στην συνέχεια πήγε στην Αλεξάνδρεια, όπου συνέβαλε στην ίδρυση της περίφημης βιβλιοθήκης της πόλης, στην οποία άλλωστε διατέλεσε και έφορος. Δυστυχώς, από το μεγάλο σε έκταση συγγραφικό του έργο δεν διασώθηκε απολύτως τίποτε. Επί των ημερών του Δημητρίου Φαληρέως, ο Πειραιάς έφθασε σε μεγάλη ακμή ενώ σύμφωνα με τη γνώμη αρκετών ειδικών, τότε οικοδομήθηκε η Σκευοθήκη του Φίλωνος. Στην Αλεξάνδρεια κατέφυγε μετά την κατάληψη της Αθήνας από τον Δημήτριο Α' τον Πολιορκητή ώστε να αποφύγει την θανατική ποινή. Υπό την προστασία του Πτολεμαίου Α' ο Δημήτριος ο Φαληρεύς προσέφερε μεγάλο έργο στους τομείς της γραμματικής, της κριτικής φιλολογίας και της μετάφρασης ιερογλυφικών χρονικών της Αιγύπτου και απόκρυφων ιουδαϊκών βιβλίων.


Ακολουθεί ένα σύντομο φωτογραφικό οδοιπορικό με στάσεις σε ορισμένα αξιομνημόνευτα σημεία της οδού Δημητρίου Φαληρέως στο νέο Φάληρο, έναν δρόμο στον οποίον άλλωστε διέμεναν παλαιότερα πολλοί επώνυμοι Αθηναίοι και Πειραιώτες, όπως λ.χ. ο πρόεδρος της Δημοκρατίας Ναύαρχος Παύλος Κουντουριώτης

Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός πως στις αρχές του 20ου αιώνα, αρκετές κατοικίες στο νέο Φάληρο ανήκαν σε ιδρύματα όπως λ.χ. το Πανεπιστήμιο Αθηνών, τα οποία σε τακτική βάση ανακοίνωναν την ενοικίαση αυτών:

Έτος 1903

Όπως ήδη προαναφέραμε, η οδός Δημητρίου Φαληρέως ξεκινά από την πάλαι πότε παραλιακή οδό του νέου Φαλήρου, τη σημερινή λεωφόρο Εθνάρχου Μακαρίου.

ΛΕΩΦΟΡΟΣ ΕΘΝΑΡΧΟΥ ΜΑΚΑΡΙΟΥ 

ΛΕΩΦΟΡΟΣ ΕΘΝΑΡΧΟΥ ΜΑΚΑΡΙΟΥ [ΝΕΟ ΦΑΛΗΡΟ]

Στη συμβολή της Εθνάρχου Μακαρίου 19 με την οδό Δημητρίου Φαληρέως 1 συναντούμε το παρακάτω μοναδικό παλαιό / παραδοσιακό κτίριο που έχει μείνει ανέπαφο - επί της παραλιακής λεωφόρου - στο νέο Φάληρο και ένα από τα ελάχιστα που έχουν απομείνει σε όλο το παλαιό "παραλιακό μέτωπο" νέου Φαλήρου - Μοσχάτου - Τζιτζιφιών. 

ΛΕΩΦΟΡΟΣ ΕΘΝΑΡΧΟΥ ΜΑΚΑΡΙΟΥ 19

Η όψη του εγκαταλειμμένου αρχοντικού, με τις προστατευτικές λαμαρίνες που αποτρέπουν την είσοδο στο διατηρητέο κτίριο πιθανότατα σε αστέγους και περιθωριακά στοιχεία, όπως καταγράφηκε φωτογραφικά κατά το μήνα Φεβρουάριο του έτους 2012:

ΛΕΩΦΟΡΟΣ ΕΘΝΑΡΧΟΥ ΜΑΚΑΡΙΟΥ 19

Το επιβλητικό κτίριο με το χαρακτηριστικό τριγωνικό αέτωμα, φερόμενης ιδιοκτησίας Ελένης Σταυροπούλου, σε μια έγχρωμη φωτογραφία πιθανότατα των αρχών της δεκαετίας του 1980, περίοδο κατά την οποία η εν λόγω οικία ακόμη κατοικείτο.

Πηγή: ΥΠΕΚΑ

Στην ακριβώς απέναντι γωνία, στη συμβολή της παραλιακής λεωφόρου Εθνάρχου Μακαρίου με την οδό Δημητρίου Φαληρέως, στο οικόπεδο όπου σήμερα βρίσκεται τμήμα του Μεγάρου της "Καθημερινής", βρισκόταν το παρακάτω ιδιότυπο αρχιτεκτονικά πυργοειδές κτίριο, το οποίο βεβαίως κατεδαφίστηκε (φωτογραφία Γ. Σαματούρας / μέσα δεκαετίας 1960):

Φωτογράφος: Γ. Σαματούρας - Πηγή: ΕΛΙΑ

Ακριβώς δίπλα, πάντοτε επί της σημερινής λεωφόρου Εθνάρχου Μακαρίου βρισκόταν και το εξαιρετικής αρχιτεκτονικής και τεχνοτροπίας κτίριο το οποίο εικονίζεται στην επόμενη ασπρόμαυρη φωτογραφία, η οποία επίσης προέρχεται από τα αρχεία του Ελληνικού και Λογοτεχνικού Ιστορικού Αρχείου (ΕΛΙΑ).

Στο εν λόγω κτίριο εγκαταστάθηκε κατά το έτος 1921 ο στρατιωτικός και πολιτικός Ιωάννης Μεταξάς, πρωθυπουργός και δικτάτορας της χώρας κατά την περίοδο 1936-1940, γνωστός για το πραξικόπημα της 4ης Αυγούστου αλλά και για το "ΟΧΙ" στο τελεσίγραφο του Ιταλού Πρέσβη στις 28 Οκτωβρίου 1940, άρνηση η οποία ουσιαστικά ισοδυναμούσε με την είσοδο της χώρας στο Β' Παγκόσμιο Πόλεμο. Μεταπολεμικά, στο κτίριο αυτό στεγάστηκε το Οικοτροφείο του Ναυτικού Γυμνασίου ο "Πρωτεύς", ιδιοκτησίας της οικογενείας Μαρκοζάνη.

Φωτογράφος: Γ. Σαματούρας - Πηγή: ΕΛΙΑ

Στη θέση των δυο παραπάνω κτιρίων, στις μέρες μας, όπως προαναφέραμε υψώνεται το Μέγαρο ιδιοκτησίας της Ανώνυμης Εταιρίας "Η Καθημερινή Α.Ε. - Έκδοση Εντύπων, Μέσα Μαζικής Επικοινωνίας" της οικογενείας Αλαφούζου. Διαβάστε περισσότερα σχετικά εδώ.


Στις αρχές του 20ου αιώνα, στον αριθμό "2Β" της οδού Δημητρίου Φαληρέως βρισκόταν η οικία του γνωστού νευρολόγου ιατρού Κωνσταντίνου Μ. Κατσάρα, διευθυντού της νευρολογικής κλινικής "Ιπποκράτειον" - η οποία ειρήσθω εν παρόδω βρισκόταν επίσης στο νέο Φάληρο πλησίον του σταθμού του σιδηροδρόμου - όπως καταγράφεται στην κάτωθι καταχώρηση μέσα από τις σελίδες του Τύπου του έτους 1914: 


Κατά το έτος 1903, στον αριθμό "2" της οδού Δημητρίου Φαληρέως - παρά τω σταθμώ του Τροχιοδρόμου - καταγράφεται η οικία Πλατύκα. 


Στην αρχή της οδού Δημητρίου Φαληρέως, άνευ σαφούς αναφοράς στην αρίθμηση, βρισκόταν στις αρχές του 20ου αιώνα και η νεόδμητος οικία Μηλιώτου:

  • Οδός Δημητρίου Φαληρέως 4
Στον αριθμό "4" της οδού Δημητρίου Φαληρέως συναντούμε τον παρακάτω μεγάλο υπαίθριο ιδιωτικό χώρο στάθμευσης. 

ΟΔΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΦΑΛΗΡΕΩΣ 4


Βέβαια, η παρουσία υψηλών δέντρων και ενός φοίνικα, όπως επίσης οι χαρακτηριστικές κολώνες της παλαιάς εισόδου αλλά και το "ίχνος" μιας παλαιάς κατασκευής στον τοίχο παρακείμενης πολυκατοικίας, μαρτυρούν την παρουσία κάτι διαφορετικού πριν από μερικά χρόνια:



ΟΔΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΦΑΛΗΡΕΩΣ 4

Πράγματι, στο συγκεκριμένο οικόπεδο βρισκόταν επί πολλές δεκαετίες το ξενοδοχείο "ΣΤΑΡ", φερόμενης ιδιοκτησίας Δέσποινας Βουμβλινοπούλου, σε ένα αξιόλογο παραδοσιακό κτίριο το οποίο είχε κηρυχθεί διατηρητέο σύμφωνα με το ΦΕΚ 410/Δ/82. Όμως, επειδή βρισκόμαστε στην Ελλάδα, το έτος 2006, όπως χαρακτηριστικά αναφέρει το σχετικό ΦΕΚ το οποίο είναι διαθέσιμο εδώ με υπογραφή του τότε υπουργού Γ. Σουφλιά, αποδείχθηκε η "πλάνη περί τα πράγματα" και το κτίριο "αποχαρακτηρίστηκε", κατεδαφίστηκε και πήρε τη σημερινή μορφή του ως υπαίθριος χώρος στάθμευσης!

Ξενοδοχείο ΣΤΑΡ - Οδός Δημητρίου Φαληρέως 4 (Πηγή: ΥΠΕΚΑ)

Ας θεωρηθεί τυχαίο (;) το γεγονός πως ο υπαίθριος χώρος στάθμευσης ανήκει σε πολύ γνωστό Μέσο Μαζικής Ενημέρωσης / Εξημέρωσης (ΜΜΕ) που εδρεύει στην περιοχή του νέου Φαλήρου σε παρακείμενο οικόπεδο. Η κάτωθι σύνθεση / αντιπαραβολή του "Πειραιά του χθες και του σήμερα", μέσα από το πρωτότυπο προσωπικό project Πειραιάς / Piraeus Retronaut, είναι χαρακτηριστική: 

ΟΔΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΦΑΛΗΡΕΩΣ 4 - ΠΑΡΕΛΘΟΝ ΚΑΙ ΠΑΡΟΝ

Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός πως τουλάχιστον μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του 1970, εκτός από το προαναφερθέν ξενοδοχείο "ΣΤΑΡ", επί της οδού Δημητρίου Φαληρέως, λειτουργούσαν επίσης το ξενοδοχείο "Ερμείον" (στη γωνία Γιαννοπούλου και Δ. Φαληρέως, δίπλα στο ξενοδοχείο "ΣΤΑΡ"), ενώ ακριβώς απέναντι λειτουργούσαν τα ξενοδοχεία "Δήλος" και "Prima".

Ιστορικό τεκμήριο από τον Τύπο του έτους του 1970 με αναφορά σε επιχείρηση η οποία λειτουργούσε επί της οδού Δημητρίου Φαληρέως 6:

  • Οδός Δημητρίου Φαληρέως 11 - Η Οικία Κουντουριώτη
Το παρακάτω εικονιζόμενο νεοκλασικό παραδοσιακό κτίριο οικοδομήθηκε περί τα τέλη του 19ου αιώνα (circa 1885) από την κατασκευαστική Εταιρία των Σιδηροδρόμων Αθηνών-Πειραιώς, η οποία ως γνωστόν είχε αναλάβει - εκτός από τον Ηλεκτρικό Σιδηρόδρομο - και την ανοικοδόμηση σχεδόν του συνόλου του προαστίου του νέου Φαλήρου και των διαφόρων υποδομών του (ξενοδοχεία, λουτρά, θέατρο, πλατείες κ.α.).


Η εν λόγω οικία, στη συμβολή της οδού Δημητρίου Φαληρέως 11 με την οδό Μοσχοπούλου, αγοράστηκε στις αρχές της δεκαετίας του 1890 από το Δημήτριο Κουντουριώτη, τότε Πρέσβη της Ελλάδος στη Ρώμη. Το νεοκλασικό αρχοντικό κατεδαφίστηκε, όπως πολλά νεοφαληριώτικα κτίρια, κατά το έτος 1972, στα πλαίσια του εκμοντερνισμού της περιοχής, στα χρόνια της ακμής της αντιπαροχής. Μετά την κατεδάφιση της οικίας Κουντουριώτη, στο εν λόγω οικόπεδο ανεγέρθηκε πολυκατοικία. 

Η οικία Δημητρίου Κουντουριώτη όπως καταγράφηκε σε πίνακα ζωγραφικής της Μαρίας Πωπ με τίτλο "Σπίτι στο νέο Φάληρο".


Αξιοσημείωτο το γεγονός πως στο συγκεκριμένο παραδοσιακό κτίριο, στεγάστηκαν για κάποια χρόνια τα γραφεία της εφημερίδας "Φωνή του Φαλήρου και Αγίου Ιωάννη Ρέντη", του Μάρκου Ρούσσου.

  • Οδός Δημητρίου Φαληρέως 5
Στον αριθμό "5" της οδού Δημητρίου Φαληρέως συναντούμε ένα όμορφο και επιβλητικό λιθόκτιστο αποκαταστημένο κτίριο στο οποίο εδρεύουν σήμερα οι υπηρεσίες του Γ' Δημοτικού Διαμερίσματος Πειραιά, η διεύθυνση της Δημοτικής Αστυνομίας του εν λόγω διαμερίσματος ενώ στο πίσω μέρος υφίσταται ο δημοτικός παιδικός σταθμός του νέου Φαλήρου.

ΟΔΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΦΑΛΗΡΕΩΣ 5

ΟΔΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΦΑΛΗΡΕΩΣ 5

ΟΔΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΦΑΛΗΡΕΩΣ 5

Η παρακάτω φωτογραφία του παραδοσιακού κτιρίου της οδού Δημητρίου Φαληρέως 5, προ των εργασιών αποκατάστασης, η οποία χρησιμοποιείται ως βάση για την παρακάτω σύνθεση / αντιπαραβολή, τοποθετείται χρονικά στις αρχές της δεκαετίας του 1980:

Πηγή: ΥΠΕΚΑ

Με βάση την ως άνω φωτογραφία του κτιρίου επί της οδού Δημητρίου Φαληρέως 5 παρουσιάζουμε την παρακάτω σύνθεση / αντιπαραβολή του "Πειραιά του χθες και του σήμερα", μέσα από το πρωτότυπο προσωπικό project Πειραιάς / Piraeus Retronaut: 

ΟΔΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΦΑΛΗΡΕΩΣ 5 - ΠΑΡΕΛΘΟΝ ΚΑΙ ΠΑΡΟΝ
  • Οδός Δημητρίου Φαληρέως 16
Στον αριθμό "16" της οδού Δημητρίου Φαληρέως φθάσαμε ψάχνοντας για το παρακάτω αξιόλογο παραδοσιακό διατηρητέο κτίριο, το οποίο καταγράφεται στη βάση δεδομένων του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής (ΥΠΕΚΑ):

Πηγή: ΥΠΕΚΑ

Το συγκεκριμένο κτίριο είχε χαρακτηριστεί ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο και ως έργο τέχνης που χρήζει ειδικής κρατικής προστασίας, σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν 1469/1950, διότι αποτελούσε δείγμα της αρχιτεκτονικής του νεοκλασικισμού και είναι σημαντικό για την ιστορία της αρχιτεκτονικής στην περιοχή του Νέου Φαλήρου (ΥΑ ΥΠΠΟ/ΔΙΛΑΠ/Γ/1621/29665/20-6-1989 - ΦΕΚ 574/Β/3-8-1989). Αντί αυτού όμως, και σε αυτή την περίπτωση, ο φωτογραφικός φακός συναντά την κάτωθι εικονιζόμενη πολυκατοικία:

ΟΔΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΦΑΛΗΡΕΩΣ 16

Όλως τυχαίως επίσης, στη βάση δεδομένων του ΥΠΕΚΑ υπάρχει η ένδειξη "λείπει η πρωτότυπη καρτέλα"!

Στην παρακάτω σύνθεση / αντιπαραβολή του "Πειραιά του χθες και του σήμερα", μέσα από το πρωτότυπο προσωπικό project Πειραιάς / Piraeus Retronaut, παρουσιάζεται εύγλωττα η πραγματικότητα:

ΟΔΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΦΑΛΗΡΕΩΣ 16 - ΠΑΡΕΛΘΟΝ ΚΑΙ ΠΑΡΟΝ

Για την ιστορία, το αρχικώς διατηρητέο κτίριο, ιδιοκτησίας Γ. Συγγελίδη, αποχαρακτηρίστηκε σταδιακά, αρχικά με βάση την ΥΑ ΥΠΠΟ/ΔΙΛΑΠ/Γ/733/11355/8-3-1990 - ΦΕΚ 209/Β/29-3-1990, η οποία τροποποιούσε την ΥΠΠΟ/ΔΙΛΑΠ/Γ/1261/29665/13.7.1989 Υπουργική Απόφαση του Υπουργείου Πολιτισμού αποχαρακτηρίζοντας "εν μέρει" από έργο τέχνης και ιστορικό διατηρητέο μνημείο το κτίριο ιδιοκτησίας Γεωργίου Συγγελίδη, στην οδό Φαληρέως 16, στο Νέο Φάληρο και διατηρώντας το χαρακτηρισμό ως έργου τέχνης και ιστορικού μνημείου της κύριας όψης με τις πλαϊνές όψεις μέχρι και το πρώτο άνοιγμα μετά την γωνία με τις ψευδοπαραστάδες και τα αετώματα (μπροστινό μέρος του κτιρίου με το κέλυφός του). Λίγους μήνες αργότερα, με δεύτερη Υπουργική Απόφαση ΥΑ ΥΠΠΟ/ΔΙΛΑΠ/Γ/2730/39987/4-10-1990 - ΦΕΚ 674/Β/24-10-1990, ολοκληρώθηκε ο αποχαρακτηρισμός με το εξής σκεπτικό: "Αποχαρακτηρίζουμε από έργο τέχνης και ιστορικό διατηρητέο μνημείο το κτίριο ιδ. Γ. Συγγελίδη, στην οδό Φαληρέως 16 στο Νέο Φάληρο κηρυγμένου σύμφωνα με την ΥΑ ΥΠΠΟ/ΔΙΛΑΠ/Γ/1621/29665/13-7-89, διότι με τα νέα στοιχεία της υποβληθείσας μελέτης, δεν παρέχεται η δυνατότητα ανάδειξης, προστασίας και προβολής του διατηρητέου κτιρίου, ώστε να καλύπτεται η έννοια των διατάξεων που ορίζει ο Ν. 1469/1950".
  • Οδός Δημητρίου Φαληρέως 18
Στη συμβολή της οδού Δημητρίου Φαληρέως 18 και Σμολένσκυ, το βλέμμα μας "προσελκύει" μια μικρή ισόγεια παραδοσιακή οικία: 

ΟΔΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΦΑΛΗΡΕΩΣ 18

Μπορεί από αρχιτεκτονικής απόψεως το κτίριο να μη διαθέτει αξιόλογα στοιχεία, παρόλα αυτά ο καλαίσθητος και περιποιημένος κήπος παραπέμπει σε άλλα χρόνια και εποχές: 

ΟΔΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΦΑΛΗΡΕΩΣ 18

Αξιομνημόνευτο το γεγονός πως στη συμβολή των οδών Δημητρίου Φαληρέως και Σμολένσκυ καταγραφόταν προπολεμικά η ύπαρξη της οικίας του πρωθυπουργού της χώρας Γεωργίου Θεοτόκη και μεταπολεμικά το Ταχυδρομείο του νέου Φαλήρου. Στις μέρες μας (21ος αιώνας), στη συμβολή των οδών Δημητρίου Φαληρέως και Σμολένσκυ συναντούμε τις εγκαταστάσεις του 1ου Δημοτικού Σχολείου του νέου Φαλήρου.
  • Οδός Δημητρίου Φαληρέως 20
Συνεχίζουμε το οδοιπορικό στην οδό Δημητρίου Φαληρέως στο νέο Φαλήρο και το ένα παραδοσιακό κτίριο διαδέχεται το άλλο. Μετά τη διασταύρωση με την οδό Σμολένσκυ, στον αριθμό "20" της οδού Δημητρίου Φαληρέως, το κάτωθι εικονιζόμενο μικρό λαϊκό παραδοσιακό κτίριο, φερόμενης ιδιοκτησίας Τζανείου Ορφανοτροφείου Αρρένων, με τη χαρακτηριστική πράσινη σιδερένια αυλόπορτα έχει αποκατασταθεί και στεγάζει το Κέντρο Προσχολικής Αγωγής (Παιδικός Σταθμός) "Λουλουδότοπος":

ΟΔΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΦΑΛΗΡΕΩΣ 20

Η όψη του ιδίου κτιρίου κατά τη δεκαετία του 1980 μέσα από τη βάση δεδομένων του ΥΠΕΚΑ:

Πηγή: ΥΠΕΚΑ
  • Οδός Δημητρίου Φαληρέως 21
Στον αριθμό "21" της οδού Δημητρίου Φαληρέως, ο φωτογραφικός φακός καταγράφει την παρακάτω επιβλητική αποκαταστημένη έπαυλη της εποχής του μεσοπολέμου: 

ΟΔΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΦΑΛΗΡΕΩΣ 21

Η παρακάτω φωτογραφία της δεκαετίας του 1980 μέσα από τα αρχεία του ΥΠΕΚΑ η οποία εικονίζει το κτίριο προ των παρεμβάσεων / έργων αποκατάστασής του, χρησιμοποιήθηκε ως βάση για την σύνθεση / αντιπαραβολή του "Πειραιά του χθες και του σήμερα", μέσα από το πρωτότυπο προσωπικό project Πειραιάς / Piraeus Retronaut:

Πηγή: ΥΠΕΚΑ

ΟΔΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΦΑΛΗΡΕΩΣ 21

Ιστορικό τεκμήριο με αναφορά στις μονοκατοικίες που βρίσκονταν στις αρχές του 20ου αιώνα στους αριθμούς "21" και "23" της οδού Δημητρίου Φαληρέως, σύμφωνα με την τότε ισχύουσα αρίθμηση, οι οποίες διατίθεντο προς ενοικίαση.

  • Οδός Δημητρίου Φαληρέως 22
Στον αριθμό "22" της οδού Δημητρίου Φαληρέως, άλλη μια τυπική διώροφη έπαυλις του νέου Φαλήρου, φερόμενης ιδιοκτησίας Δημητρίου και Μαρίας Παπαδημητρίου, στέκει εγκαταλειμμένη και απογυμνωμένη από κάθε αρχιτεκτονικό της στοιχείο: 

ΟΔΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΦΑΛΗΡΕΩΣ 22

ΟΔΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΦΑΛΗΡΕΩΣ 22

Στις αρχές της δεκαετίας του 1970, το 1ο Σύστημα Ναυτοπροσκόπων του νέου Φαλήρου καταγραφόταν με έδρα στον αριθμό "22" της οδού Δημητρίου Φαληρέως.
  • Οδός Δημητρίου Φαληρέως 23
Βίοι αντίθετοι, στον αριθμό "23" της υπό εξέτασιν οδού Δημητρίου Φαληρέως, ένα παρόμοιας αρχιτεκτονικής κτίριο έχει αποκατασταθεί και κατοικείται:

ΟΔΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΦΑΛΗΡΕΩΣ 23

Παλαιότερη αναφορά σε ενοικίαση μονοκατοικίας επί της οδού Δημητρίου Φαληρέως 23 από τον Τύπο του έτους 1905. Κατά πάσα πιθανότητα βέβαια, η εν λόγω καταχώρηση δεν αφορά το εικονιζόμενο κτίριο, ούτε καν το εικονιζόμενο οικόπεδο, καθώς η αρίθμηση της οδού έχει αλλάξει. 

  • Οδός Δημητρίου Φαληρέως 24
Στον αριθμό "24" της οδού Δημητρίου Φαληρέως "συναντούμε" ένα ακόμη ιδιότυπο αρχιτεκτονικό στολίδι του οποίου η κατασκευή, σύμφωνα με κάποιες πηγές, τοποθετείται χρονικά στα τέλη του 19ου αιώνα. Η εγκαταλειμμένη παραδοσιακή οικία με τα νεοκλασικά στοιχεία, παρ' όλη την εγκατάλειψη και τις φθορές που έχει υποστεί, είναι άκρως επιβλητική. Αξιομνημόνευτο είναι το γεγονός πως φωτογραφίες του εν λόγω εγκαταλειμμένου κτιρίου χρησιμοποιούνται συχνά σε φαιδρά "αφιερώματα" και καταλόγους "στοιχειωμένων σπιτιών".

ΟΔΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΦΑΛΗΡΕΩΣ 24

Το περιστύλιο δημιουργεί έναν κυκλικό εξώστη, στον οποίο έχουν απομείνει "υπολείμματα" από τις κουρτίνες που κάποτε τον κοσμούσαν:

ΟΔΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΦΑΛΗΡΕΩΣ 24




Στην ακόλουθη σύνθεση / αντιπαραβολή του "Πειραιά του χθες και του σήμερα", μέσα από το πρωτότυπο προσωπικό project Πειραιάς / Piraeus Retronaut χρησιμοποιήθηκε ως φωτογραφία - βάση η ακόλουθη ασπρόμαυρη λήψη της δεκαετίας του 1970 από το εξαιρετικό φωτογραφικό λεύκωμα "Νεοκλασικά Σπίτια της Αθήνας και του Πειραιά" του Στέλιου Σκοπελίτη.


ΟΔΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΦΑΛΗΡΕΩΣ 24

Στη βάση δεδομένων του ΥΠΕΚΑ συναντούμε μια ελαφρώς μεταγενέστερη φωτογραφία του ιδίου κτιρίου, περί τη δεκαετία του 1980, με το ισόγειο τμήμα του κτιρίου να δείχνει κατοικημένο. Όπως είναι εμφανές και σε σχέση με την προηγούμενη φωτογραφία της δεκαετίας του 1970, τα κουφώματα στον κυκλικό εξώστη του ισογείου αποτέλεσαν μια προσθήκη των τελευταίων ετών κατά τα οποία το κτίριο βρισκόταν σε χρήση. 

Πηγή: ΥΠΕΚΑ

Το ως άνω ακίνητο συνολικής επιφάνειας 192,96 τ.μ. (ισόγειο και πρώτος όροφος) διατίθεται προς πώληση μαζί με το οικόπεδο εμβαδού 556,05 τ.μ., με πρόσοψη 14,03 μέτρα και βάθος 27,68 μέτρα (τιμή 500.000 ευρώ συζητήσιμη / έτος 2020). Αξιοσημείωτο το γεγονός πως παλαιότερα υπήρχαν σχέδια και μελέτη για ανακαίνιση / ανακατασκευή του διατηρητέου και οικοδόμηση νέου πολυωρόφου κτιρίου δίπλα στο διατηρητέο ως Μονάδα Φροντίδας Ηλικιωμένων, τα οποία ουδέποτε προχώρησαν.
  • Οδός Δημητρίου Φαληρέως 27 και Καραϊσκάκη 17
Στη συμβολή της οδού Δημητρίου Φαληρέως με την οδό Καραΐσκάκη, άλλη μια τυπική παραδοσιακή έπαυλις του μεσοπολέμου έχει αποκατασταθεί, με τη διαφορά ότι παραπλεύρως έχει πραγματοποιηθεί προσθήκη νέου κτιρίου: 

ΟΔΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΦΑΛΗΡΕΩΣ 27 & ΚΑΡΑΪΣΚΑΚΗ 17

Στην αυλή του κτιρίου, όμορφες λεπτομέρειες με αέρα άλλων εποχών:

ΟΔΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΦΑΛΗΡΕΩΣ 27 & ΚΑΡΑΪΣΚΑΚΗ 17

Η όψη του ιδίου κτιρίου κατά τη δεκαετία του 1980:

Πηγή: ΥΠΕΚΑ

Η όψη του ιδίου κτιρίου, επί της οδού Δημητρίου Φαληρέως 27 και Καραΐσκάκη, μετά από την αποκατάσταση του κτιρίου και την προσθήκη παράπλευρης, πρόσθετης οικοδομής:

ΟΔΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΦΑΛΗΡΕΩΣ 27 & ΚΑΡΑΪΣΚΑΚΗ 17
  • Οδός Δημητρίου Φαληρέως 28
Στην απέναντι συμβολή της υπό εξέτασιν οδού Δημητρίου Φαλήρεως στον αριθμό "28" με την οδό Καραΐσκάκη, βρισκόταν το κάτωθι εικονιζόμενο διώροφο νεοκλασικό, το οποίο έχει κατεδαφιστεί και αντικατασταθεί από πολυκατοικία:

  • Οδός Δημητρίου Φαληρέως 31
Η άνοδος της οδού Δημητρίου Φαληρέως συνεχίζεται με την επόμενη φωτογραφική στάση να λαμβάνει χώρα στον αριθμό "31", όπου υφίσταται άλλη μια εγκαταλειμμένη παραδοσιακή έπαυλις με νεοκλασικά στοιχεία.

ΟΔΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΦΑΛΗΡΕΩΣ 31

Ο ευρυγώνιος φακός τοποθετείται πάνω από τις λαμαρίνες που περιφράζουν το οικόπεδο προσφέροντάς μας μια πιο ολοκληρωμένη άποψη της κατάστασης στην οποία βρίσκεται το ακίνητο:

ΟΔΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΦΑΛΗΡΕΩΣ 31
  • Οδός Δημητρίου Φαληρέως 33
Μια μικρή ισόγεια παραδοσιακή οικία με έναν κατάφυτο κήπο βρίσκεται στη συμβολή της οδού Δημητρίου Φαληρέως 33 και της μικρής οδού Μοσχόπουλου:

ΟΔΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΦΑΛΗΡΕΩΣ 33

Σύμφωνα με τις διαθέσιμες πληροφορίες, στη συμβολή αυτών των οδών βρισκόταν συν τοις άλλοις η οικία του δημάρχου Πειραιώς Δημοσθένη Ομηρίδη Σκυλίτση (1856-1935) και του Στεφάνου Α. Σκυλίτση, φυσικού πατέρα του μετέπειτα δημάρχου της Επταετίας Αριστείδη Σκυλίτση (1908 - 20 Ιουλίου 2006), ο οποίος άλλωστε είχε γεννηθεί στο νέο Φάληρο (σσ. άσχετα αν το γεγονός αποκρύπτεται συστηματικά από τους διάφορους "εύθικτους" μελετητές και "ιστορικούς")!

Στις μέρες μας (21ος αιώνας), στην ακριβώς απέναντι γωνία Δημητρίου Φαληρέως 38 και Μοσχοπούλου, βρίσκεται η έδρα του 1ου Συστήματος Ναυτοπροσκόπων Νέου Φαλήρου.
  • Οδός Δημητρίου Φαληρέως 34
Η κάτωθι ασπρόμαυρη φωτογραφική καταγραφή της δεκαετίας του 1960, προερχόμενη από το αρχείο της Εμπορικής Τράπεζας της Ελλάδος, παρουσιάζει ακόμα μια εξαιρετικής αρχιτεκτονικής έπαυλη του πάλαι ποτέ ένδοξου και κοσμικού προαστίου του νέου Φαλήρου επί της οδού Δημητρίου Φαληρέως 34, η οποία βεβαίως δεν υφίσταται εδώ και δεκαετίες - όπως και πολλά άλλα ανάλογης αισθητικής κτίρια - έχοντας αντικατασταθεί από πολυκατοικία.


Οδός Δημητρίου Φαληρέως 34 (Φωτογραφία Μ. Βερνάρδος)
  • Οδός Δημητρίου Φαληρέως 39
Μια τυχαία φωτογραφική καταγραφή κτιρίου στη συμβολή της οδού Δημητρίου Φαληρέως 39 με την οδό Καλλέργη. Το ασυντήρητο φοινικόδεντρο στέκει βουβός μάρτυρας της πιθανής υπάρξεως μιας ακόμα επαύλεως στο συγκεκριμένο οικόπεδο του νέου Φαλήρου.

ΟΔΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΦΑΛΗΡΕΩΣ 39
  • Οδός Δημητρίου Φαληρέως 44 - Τα εκπαιδευτήρια Ευθ. Γ. Πασχάλη
Μετά τον Πόλεμο, στον αριθμό "44" της οδού Δημητρίου Φαληρέως, λειτούργησαν τα ιδιωτικά εκπαιδευτήρια του Ε.Γ. Πασχάλη (νηπιαγωγείο, δημοτικό σχολείο), τα οποία εξακολουθούν να υφίστανται και να λειτουργούν στα νότια προάστια των Αθηνών (Άλιμος, Αργυρούπολη):
 


Διαβάστε περισσότερα για τη Σχολή Ευθ. Γεωργ. Πασχάλη και την ιστορική της διαδρομή εδώ.
  • Οδός Δημητρίου Φαληρέως 47
Στον αριθμό "47" της οδού Δημητρίου Φαληρέως ξεπροβάλλει άλλη μια εντυπωσιακή εγκαταλειμμένη έπαυλις με νεοκλασικά στοιχεία: 

ΟΔΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΦΑΛΗΡΕΩΣ 47

ΟΔΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΦΑΛΗΡΕΩΣ 47

Αξιοσημείωτη και η μαρμάρινη επιγραφή στην πρόσοψη του κτιρίου η οποία παραπέμπει στα χρόνια της βασίλισσας Φρειδερίκης αναφέροντας τα εξής: "Η Βασίλισσα των Ελλήνων Φρειδερίκη ενεκαίνισε παρουσία του επί της δικαιοσύνης Υπουργού Κ. Παπακωνσταντίνου τον υπό των Εταιρειών Προστασίας Αποφυλακιζομένων Αθηνών και Πειραιώς ιδρυθέντα επί προεδρείας Χρυσής Κατσάμπα και Ναπ. Πειρουνάκη προστατευτικόν τούτον σταθμόν. Έτει 1957 Μηνί Ιουνίω ΚΣΤ'."

ΟΔΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΦΑΛΗΡΕΩΣ 47
  • Οδός Δημητρίου Φαληρέως 50
Στο ακριβώς απέναντι πεζοδρόμιο, στον αριθμό "50", μια πανομοιότυπη έπαυλις, φερόμενης ιδιοκτησίας Ιακώβου Αρ. Γκιουρουλιάν (σσ. πιθανότατα πρόκειται για τον βιομήχανο, συνιδρυτή της ΒΙΟΧΑΛΚΟ), στέκει επίσης εγκαταλειμμένη:

ΟΔΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΦΑΛΗΡΕΩΣ 50

ΟΔΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΦΑΛΗΡΕΩΣ 50

Η όψη του ιδίου κτιρίου περί τη δεκαετία του 1980:

Πηγή: ΥΠΕΚΑ

Το οδοιπορικό τερματίζεται στη διασταύρωση της οδού Δημητρίου Φαληρέως με την οδό Σουρή

ΟΔΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΦΑΛΗΡΕΩΣ & ΣΟΥΡΗ

Στο σημείο αυτό, ακόμη ένα παραδοσιακό κτίριο στέκει εγκαταλειμμένο, έρμαιο στις διαθέσεις του χρόνου:

ΟΔΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΦΑΛΗΡΕΩΣ & ΣΟΥΡΗ

Σε αρκετές πηγές καταγράφεται η πληροφορία πως σε κτίριο επί των οδών Δημητρίου Φαληρέως και Σουρή - ίσως και στο ως άνω εικονιζόμενο - γεννήθηκε κατά το έτος 1910, η γνωστή πιανίστα Τζίνα Μπαχάουερ (Gina Bachauer).

ΟΔΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΦΑΛΗΡΕΩΣ & ΣΟΥΡΗ

Λίγα μέτρα παραπάνω φθάνουμε στις εγκαταστάσεις του παλαιού Ατμό-ηλεκτρικού Σταθμού (ΑΗΣ) του νέου Φαλήρου, για τον οποίον υφίσταται στο παρόν ιστολόγιο ξεχωριστό αφιέρωμα

Διαβάστε σχετικά με το νέο Φάληρο θέματα:

Νέο Φάληρο - Ιστορία και Οδωνυμικά


Ακταίον Palace Hotel

Το Μέγα Ξενοδοχείο του Φαλήρου (Grand Hotel du Phalere)

Η εξέδρα του νέου Φαλήρου

Η Ταραντέλλα του νέου Φαλήρου


Ένας Τσελεμεντές στο νέο Φάληρο

Το Περίπτερο του Ναυτικού Ομίλου νέου Φαλήρου

Η Σούδα του νέου Φαλήρου


Ο "Διεθνής" Σταθμάρχης του νέου Φαλήρου


Οι εκκλησίες του νέου Φαλήρου


Οι αλιείς του νέου Φαλήρου - Τζιτζιφιών


Η Αύρα του Φαλήρου (La Brise du Phalere)

Στο νέο Φάληρο στα 1880

Το "αυτόνομο" νέο Φάληρο

Ο Ατμό-Ηλεκτρικός Σταθμός (ΑΗΣ) του νέου Φαλήρου

Το Μνήμα του Γάλλου (Μέρος Α')

Το Μνήμα του Γάλλου (Μέρος Β')

Ο νεοφαληριώτης Αττίκ





Φωτογραφικό Οδοιπορικό στην οδό Σμολένσκυ (Νέο Φάληρο).


Φωτογραφικό Οδοιπορικό στην οδό Δαβάκη-Πίνδου (Νέο Φάληρο).


Φωτογραφικό Οδοιπορικό στην οδό Ελευθερίου Βενιζέλου (πρώην Κεχαγιά) (Νέο Φάληρο).


Φωτογραφικό Οδοιπορικό στην οδό Θρασύβουλου Ζαΐμη (Νέο Φάληρο).


Η εξοχική οικία του Γεωργίου Σουρή στο νέο Φάληρο

Η οικία Χρ. Χριστοφή στο νέο Φάληρο


Η οικία του στρατηγού Σμολένσκυ στο νέο Φάληρο


Ευχαριστίες: 

Ευχαριστώ θερμά τον Δημήτρη Αμοργιανιώτη για τη βοήθεια στην πραγματοποίηση του φωτογραφικού οδοιπορικού 

Κείμενο - Πηγές:

Το κείμενο είναι πρωτότυπο, προϊόν προσωπικής έρευνας, προσωπικής εργασίας και προσωπικών εκτιμήσεων. 
Στοιχεία και πληροφορίες ελήφθησαν από τις κάτωθι πηγές:
  • "Οδωνυμικά του Πειραιά", Μάρω Βουγιούκα / Βασίλης Μεγαρίδης, Εκδόσεις Φιλιππότη, 1996
  • "Πειραϊκό Λεύκωμα", Στ. Καραμπερόπουλος, Εκδόσεις Κοινωνικής, Πειραιάς, 2010
  • "Αναζητώντας το χθες του Πειραιώς", Ιακώβου Γ. Βαγιάκη, Συλλογές
  • Τύπος Εποχής - Συλλεκτικοί Χάρτες - Οδηγοί Πόλεως
  • Φωτογραφικό Αρχείο Νεοκλασικής Αρχιτεκτονικής του τμήματος Εκδόσεων της Εμπορικής Τράπεζας
  • ΥΠΕΚΑ
  • Wikipedia
  • http://www.fhw.gr
  • Φωνή των Πειραιωτών
Φωτογραφίες: 
  • Όλες οι σύγχρονες φωτογραφίες του αφιερώματος καθώς και οι συνθέσεις / αντιπαραβολές ανήκουν στον γράφοντα το ιστολόγιο, διέπονται από κανόνες πνευματικής ιδιοκτησίας και προέρχονται από την προσωπική μου φωτογραφική σελίδα (ALL RIGHTS RESERVED).
  • Απαγορεύεται ρητά η χρήση, προβολή, αντιγραφή ή/και αναδημοσίευση με οποιοδήποτε τρόπο ή μέσο.
  • Όσοι παρανομούν διώκονται σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις του νόμου περί πνευματικής ιδιοκτησίας.

4 σχόλια:

  1. Συγχαρητήρια για την εξαιρετική δουλειά τόσο σε αυτό το άρθρο όσο και στα υπόλοιπα! Θλίβεται κανείς όταν βλέπει κτήρια με ιστορία και αρχιτεκτονική αξία να βρίσκονται προ της κατάρρευσης, και χαίρεται όταν τα βλέπει ξαναζωνταμένα. Όπως και να 'χει, είναι ένα ταξίδι στον χώρο και το χρόνο που εμπλουτίζει τον τρόπο με τον οποίο κατανοούμε το παρόν. Ευχαριστούμε!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Σας ευχαριστώ πολύ για τα καλά σας λόγια...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Συγχαρητήρια...είμαι κάτοικος Νέου Φαλήρου,βλέπω καθημερινά αυτά τα υπέροχα κτήρια χωρίς να γνωρίζω την ιστορία τους...συγκινήθηκα ιδιαίτερα όταν διάβασα ότι το κτήριο απέναντι ανήκε στον μεγάλο ποιητή μας Σουρή..

    ΑπάντησηΔιαγραφή