Πριν από καμιά 20αριά ημέρες, διάβασα με μεγάλη προσοχή ένα post με τον τίτλο "Γιαπωνέζικος Κήπος" στο ιστολόγιο Σελιδοδείκτης: "Οι γιαπωνέζικοι πέτρινοι κήποι είναι σαν τη ζωή που επιθυμεί ή έστω ονειρεύεται ο καθένας. Μια ζωή τακτοποιημένη. Και έτσι είναι... Απόλυτα προβλέψιμη και οριοθετημένη. Μόνο που φτάνει ένα χαλίκι, μια μικρή πέτρα ή έστω ένα φύσημα του ανέμου για να αλλάξει άρδην το σκηνικό. Γνωρίζουμε τους γιαπωνέζικους πέτρινους κήπους αλλά μάλλον ποτέ δεν περάσαμε ώρα να τους παρατηρήσουμε και να αντιληφθούμε τη φιλοσοφία τους..."
Αυτές οι λιγοστές γραμμές, πλήρεις νοημάτων, με προβλημάτισαν αλλά ταυτόχρονα με μετέφεραν μακρυά, στο άλλο ημισφαίριο της γης και μου θύμισαν την μοναδική εμπειρία που βίωσα σε έναν αυθεντικό Γιαπωνέζικο Κήπο.
Αυτές οι λιγοστές γραμμές, πλήρεις νοημάτων, με προβλημάτισαν αλλά ταυτόχρονα με μετέφεραν μακρυά, στο άλλο ημισφαίριο της γης και μου θύμισαν την μοναδική εμπειρία που βίωσα σε έναν αυθεντικό Γιαπωνέζικο Κήπο.
- Γιαπωνέζικος Κήπος
Οι Γιαπωνέζικοι κήποι (日本庭園) είναι ουσιαστικά παραδοσιακοί ιαπωνικοί κήποι οι οποίοι συνήθως απαντώνται σε πάρκα, γειτονιές ή και ιστορικές τοποθεσίες (όπως π.χ. πλησίον Βουδιστικών ναών). Στην ιαπωνική κουλτούρα, η κηπουρική και η φροντίδα των κήπων θεωρείται τέχνη, εφάμιλλη της καλλιγραφίας και της μελανογραφίας και συνήθως η διδαχή της τέχνης αυτής περνάει από κάποιον δάσκαλο (γνώστη της τέχνης) σε κάποιον μαθητή. Οι Γιαπωνέζικοι Κήποι προήλθαν ως εξέλιξη των κινέζικων κήπων αλλά ενσωμάτωσαν με το πέρασμα των χρόνων πολλά ιδιότυπα στοιχεία.
Οι τρεις πιο γνωστοί παραδοσιακοί τύποι γιαπωνέζικων κήπων είναι οι εξής: οι κήποι Karesansui (枯山水) οι οποίοι συνδέονται άρρηκτα με τη φιλοσοφία Zen και τους βουδιστές μοναχούς, οι κήποι Tsukiyama στους οποίους επιχειρείται μια αναπαράσταση φημισμένων τοποθεσιών της Κίνας και της Ιαπωνίας και οι κήποι Chaniwa οι οποίοι κυρίως χρησιμοποιούνται για τελετές τσαγιού.
Σε έναν γιαπωνέζικο κήπο τίποτε δεν είναι τυχαίο...
Η αρμονική συνύπαρξη των στοιχείων της γης και του νερού είναι θεμελιώδης. Μονοπάτια, λίμνες, καταρράχτες, μικροί λόφοι, γέφυρες, ναοί, βράχια και φυτά συνιστούν ένα τοπίο το οποίο ηρεμεί και "ταξιδεύει". Παρόλα αυτά, ένας γιαπωνέζικος κήπος δεν πρέπει μονάχα να αντιμετωπίζεται ως ένας χώρος ησυχίας, ηρεμίας και σκέψης, ως ένα "ησυχαστήριο" καθώς δύναται να φιλοξενεί πάρα πολλές δραστηριότητες.
Η αρμονική συνύπαρξη των στοιχείων της γης και του νερού είναι θεμελιώδης. Μονοπάτια, λίμνες, καταρράχτες, μικροί λόφοι, γέφυρες, ναοί, βράχια και φυτά συνιστούν ένα τοπίο το οποίο ηρεμεί και "ταξιδεύει". Παρόλα αυτά, ένας γιαπωνέζικος κήπος δεν πρέπει μονάχα να αντιμετωπίζεται ως ένας χώρος ησυχίας, ηρεμίας και σκέψης, ως ένα "ησυχαστήριο" καθώς δύναται να φιλοξενεί πάρα πολλές δραστηριότητες.
Όπως είναι φυσικό, οι πλέον πασίγνωστοι και ονομαστοί γιαπωνέζικοι κήποι βρίσκονται στην Ιαπωνία. Η φήμη τους και η ομορφιά τους βοήθησαν στο να εξαπλωθούν σε όλο τον κόσμο, στην Αυστραλία, στη Νέα Ζηλανδία, στη Λατινική Αμερική (Αργεντινή, Χιλή, Βραζιλία), στις ΗΠΑ, στον Καναδά αλλά και στην Ευρώπη. Ειδικότερα, στη Γηραιά Ήπειρο μπορεί κανείς να επισκεφθεί γιαπωνέζικους κήπους στο Ηνωμένο Βασίλειο (Αγγλία, Ιρλανδία, Σκωτία), στη Γερμανία, στο Βέλγιο, στην Ολλανδία, στη Γαλλία, στη Σουηδία αλλά και στην Πολωνία, στη Ρωσία, στη Σερβία. Δυστυχώς την ίδια στιγμή, εν Ελλάδι, η προτίμηση των αρχόντων στην κατασκευή αθλίων τσιμέντο-πλατειών και ελαχίστων κακό-συντηρημένων πάρκων, δεν αφήνει ιδιαίτερες ελπίδες για τη δημιουργία ενός τέτοιου κήπου.
- Ο Γιαπωνέζικος Κήπος του Buenos Aires
Έκανε ζέστη - καλοκαίρι γαρ - την 15η Δεκεμβρίου του 2008 στην πρωτεύουσα της Αργεντινής. Ο συνταξιδιώτης μου είχε "φαγωθεί" να επισκεφθούμε τον μοναδικό γιαπωνέζικο κήπο της Αργεντινής, στο καταπράσινο προάστιο του Palermo, στο Buenos Aires. Και πόσο δίκιο είχε τελικά.
Παρότι λένε πως 1 εικόνα ισοδυναμεί με 1000 λέξεις, στην προκειμένη περίπτωση, ίσως, οι συγκεκριμένες φωτογραφίες από το μικρό οδοιπορικό στον εν λόγω κήπο να μην είναι σε θέση να περιγράψουν απόλυτα τα συναισθήματα που προκαλούνται βαδίζοντας μέσα στα μονοπάτια του.
Ο Γιαπωνέζικος κήπος του Buenos Aires δημιουργήθηκε το 1967, εντός του πάρκου της "3ης Φεβρουάριου", στο προάστιο του Palermo ενόψει της επίσκεψης του (τότε) πριγκιπικού ζεύγους - διαδόχων (νυν αυτοκρατόρων) της Ιαπωνίας Akihito και Michiko.
Το υδάτινο στοιχείο είναι έντονο στο χώρο:
Το υδάτινο στοιχείο είναι έντονο στο χώρο:
Η περιπλάνηση στα μονοπάτια του κήπου, αν και τόσο κοντά στο πολυσύχναστο και πολύβουο κέντρο της πόλης και τις απίστευτα φαρδιές λεωφόρους της πρωτεύουσας της Αργεντινής αποδείχθηκε ανεπανάληπτη και ευεργετική.
Πλήρης ησυχία και σχεδόν ανησυχητική ηρεμία.
Μονάχα η θεά των ουρανοξυστών της πόλης μπορούσε κάπου κάπου να αποσπάσει για λίγο την προσοχή. Όλα τα στοιχεία του κήπου σε μια πλήρη τάξη και ισορροπία: Η λίμνη, τα βράχια, τα χωμάτινα μονοπάτια, η "ίσια γέφυρα" που οδηγούσε στο νησάκι των θαυματουργών ιάσεων, η "γέφυρα του θεού" με το ιδιότυπο καμπυλωτό σχήμα που οδηγεί στον παράδεισο, ο ήχος των νερών των μικρών τεχνητών καταρραχτών, τα bonsai διάσπαρτα στο χώρο, οι μικρογραφίες των παραδοσιακών παγόδων...
Πλήρης ησυχία και σχεδόν ανησυχητική ηρεμία.
Μονάχα η θεά των ουρανοξυστών της πόλης μπορούσε κάπου κάπου να αποσπάσει για λίγο την προσοχή. Όλα τα στοιχεία του κήπου σε μια πλήρη τάξη και ισορροπία: Η λίμνη, τα βράχια, τα χωμάτινα μονοπάτια, η "ίσια γέφυρα" που οδηγούσε στο νησάκι των θαυματουργών ιάσεων, η "γέφυρα του θεού" με το ιδιότυπο καμπυλωτό σχήμα που οδηγεί στον παράδεισο, ο ήχος των νερών των μικρών τεχνητών καταρραχτών, τα bonsai διάσπαρτα στο χώρο, οι μικρογραφίες των παραδοσιακών παγόδων...
Δυο άγρυπνες εμβληματικές φιγούρες samurai, μια ανδρική και μια γυναικεία φυλάνε και προστατεύουν τον κήπο την ίδια ώρα που τα πολύχρωμα kois ανοιγοκλείνουν λαίμαργα τα στόματα τους στα στάσιμα νερά της λίμνης. Μια στάση στην καμπάνα της Παγκόσμιας Ειρήνης όπου παρατηρούμε μια μοναδική σύνθεση από origami.
Οι έννοιες της ισορροπίας και της αρμονίας παρούσες σε κάθε μικρή ή μεγάλη λεπτομέρεια του κήπου.
Οι έννοιες της ισορροπίας και της αρμονίας παρούσες σε κάθε μικρή ή μεγάλη λεπτομέρεια του κήπου.
Στον ίδιο χώρο μπορεί κανείς να συναντήσει ανθρώπους που απλά κάνουν την βόλτα τους ή κάποιους που ξαποσταίνουν στο χορτάρι, σε κάποιο παγκάκι ή στη σκιά ενός δέντρου παρέα με ένα βιβλίο ή με ένα laptop. Αρκετοί τουρίστες τραβούν φωτογραφίες ενώ άλλοι σπεύδουν να επισκεφθούν την μόνιμη έκθεση bonsai ή να ικανοποιήσουν τους ουρανίσκους τους στο ιαπωνικό εστιατόριο που βρίσκεται εντός του κήπου.
Η χλωρίδα του κήπου δεν περιορίζεται στα bonsai. Υπάρχουν πολλά και διάφορα παραδοσιακά ιαπωνικά δέντρα, θάμνοι αλλά και άνθη - όλα με τις σχετικές επεξηγηματικές πινακίδες - ανάμεσα στα οποία μπορεί να περιπλανηθεί ο ενδιαφερόμενος επισκέπτης.
Για του λόγου το αληθές, στην πολύ καλή και ενημερωμένη ιστοσελίδα του Γιαπωνέζικου Κήπου του Buenos Aires, οι υπεύθυνοι του κήπου μας καλούν να θαυμάσουμε (είναι ήδη χειμώνας στο νότιο ημισφαίριο) τα παραδοσιακά δέντρα Ume και Sakura πλήρως ανθισμένα.
Στην ίδια ιστοσελίδα μπορούμε να επιβεβαιώσουμε ότι ο Γιαπωνέζικος Κήπος δεν είναι μονάχα ένα απλό σημείο ξεκούρασης και αναψυχής αλλά προσφέρει πλήθος άλλων υπηρεσιών όπως βιβλιοθήκη, εργαστήρια εκμάθησης της τέχνης του bonsai, εργαστήρια ιαπωνικών χειροτεχνιών, υπηρεσίες ειδικών περιπάτων για μαθητές και ηλικιωμένους, παιδότοπος με δημιουργική απασχόληση μικρών παιδιών (puzzle, διαγωνισμοί μνήμης, εκμάθηση γραφής), ώρες ανάγνωσης ιαπωνικών παραμυθιών, εργαστήρια εκμάθησης origami, μαθήματα πολεμικών τεχνών (Aikido, Karate, Sumo), ανοικτές συνεδρίες Shiatsu αλλά και πλήθος πολιτιστικών δρώμενων (αναπαραστάσεις της τελετής του τσαγιού, παραδοσιακοί ιαπωνικοί χοροί, Taiko - ιαπωνικά τύμπανα -, Kamishibai - μοιάζει με ένα ιδιότυπο ιαπωνικό θέατρο σκιών - κ.α.)
Ομολογουμένως η κατάσταση στην οποία βρισκόταν ο κήπος όταν τον επισκέφθηκα ήταν εξαιρετική και υποδειγματική. Σύμφωνα με τα όσα αναφέρονται στην επίσημη ιστοσελίδα, το τίμημα της εισόδου χρησιμοποιείται για την συντήρηση και την κάλυψη όλων των εξόδων του κήπου - ο οποίος δεν λαμβάνει καμία κυβερνητική ή άλλου τύπου εξωτερική βοήθεια - ενώ η διαχείριση πραγματοποιείται από τον Σύλλογο Αργεντινό-Ιαπωνικής Κουλτούρας (σε ελεύθερη μετάφραση). Όπως είναι φυσικό οι διπλωματικές αρχές της Ιαπωνίας (Πρεσβεία, μορφωτικός ακόλουθος κλπ) όπως και διάφοροι σύλλογοι και φορείς που έχουν σχέση με τη χώρα του "ανατέλλοντος ηλίου" βοηθούν και στηρίζουν αυτό το μοναδικό εγχείρημα.
- Αντί Επιλόγου
Όποτε σας δοθεί η ευκαιρία, δίχως άλλο επισκεφθείτε - εκτός Ελλάδας βεβαίως, αφού η χώρα μας δεν προσφέρει τέτοιες ευκαιρίες - έναν Γιαπωνέζικο Κήπο, όχι τόσο ως τουριστικό αξιοθέατο αλλά ως μια μοναδική ευκαιρία να κλείσετε τα μάτια σας και να τον "παρατηρήσετε" αφουγκραζόμενοι όλα όσα εκπέμπει.
Κείμενο - Πηγές:
Το κείμενο είναι πρωτότυπο, προϊόν προσωπικής έρευνας, προσωπικής εργασίας και προσωπικών εκτιμήσεων. Στοιχεία και πληροφορίες ελήφθησαν από:
Φωτογραφίες:
- Όλες οι φωτογραφίες του αφιερώματος ανήκουν στον γράφοντα το ιστολόγιο, διέπονται από κανόνες πνευματικής ιδιοκτησίας και προέρχονται από την προσωπική μου φωτογραφική σελίδα (ALL RIGHTS RESERVED).
- Απαγορεύεται ρητά η χρήση, προβολή, αντιγραφή ή/και αναδημοσίευση με οποιοδήποτε τρόπο ή μέσο.
- Όσοι παρανομούν διώκονται σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις του νόμου περί πνευματικής ιδιοκτησίας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου