ΕΝΑΣ ΑΠΟΓΕΥΜΑΤΙΝΟΣ ΠΕΡΙΠΑΤΟΣ ΣΤΟ AUGARTEN

Μοιραία κάθε φορά που ο φακός του ιστολόγιου ταξιδεύει εκτός Ελλάδος και ιδιαίτερα στην πολιτισμένη Δύση, εστιάζει σε εκείνες τις μικρές ή μεγαλύτερες λεπτομέρειες οι οποίες χαρακτηρίζουν τις προηγμένες χώρες του εξωτερικού (λ.χ. υποδομές, συγκοινωνίες, πράσινο κτλ.) και ταυτόχρονα απουσιάζουν από το τριτοκοσμικό και καθυστερημένο άκρο της Βαλκανικής. 

Στο παρόν αφιέρωμα, επισκεπτόμαστε το Augarten, έναν δημόσιο χώρο πρασίνου και αναψυχής 130 στρεμμάτων στη συνοικία Leopoldstadt της Βιέννης, το οποίο αποτελεί ταυτόχρονα το παλαιότερο υφιστάμενο μπαρόκ πάρκο της πρωτεύουσας της Αυστρίας. Το εν λόγω πάρκο, σχεδιασμένο με γαλλικές επιρροές, διαθέτει περίτεχνους κήπους με λουλούδια και εντυπωσιακές σκιερές λεωφόρους με καστανιές, φραξούς, λεμονιές και σφενδάμια. 

Όπως συμβαίνει με την πλειοψηφία των πολυπληθών πάρκων της Βιέννης, το Augarten παραμένει ανοικτό μονάχα κατά την διάρκεια της ημέρας καθώς οι πέντε μεγάλες πύλες κλείνουν με τη δύση του ηλίου, την ώρα που σημαίνει μια χαρακτηριστική προειδοποιητική σειρήνα. 

Η ιστορική διαδρομή του Augarten ξεκίνησε στις αρχές του 17ου αιώνα, τότε που ο Αυτοκράτορας Matthias έκτισε στην περιοχή η οποία τότε ονομαζόταν Wolfsau ένα μικρό κυνηγετικό καταφύγιο. Αργότερα, περί τα 1650, ο Αυτοκράτορας Ferdinand III αγόρασε ορισμένες εκτάσεις γης γύρω από το γειτονικό Tábor, επεκτείνοντας τις εγκαταστάσεις του υφιστάμενου κυνηγετικού καταφυγίου το οποίο απέκτησε μεταξύ των άλλων και έναν ολλανδικού τύπου κήπο, σε μια περιοχή η οποία χαρακτηριζόταν από τις συνεχείς πλημμύρες που προκαλούνταν από τις υπερχειλίσεις του ανεξέλεγκτου Δούναβη. Δέκα χρόνια αργότερα, περί τα 1660, ο επόμενος Αυτοκράτορας της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, ο Leopold I, εξαγόρασε εκτάσεις από μια οικογένεια ευγενών, δημιουργώντας έναν μεγάλο μπαρόκ κήπο γύρω από το υφιστάμενο κυνηγετικό καταφύγιο που είχε κληρονομήσει από τους προκατόχους του. Στα τέλη της δεκαετίας του 1670, ο ίδιος μετέτρεψε την εξαγορασμένη έπαυλη της οικογενείας ευγενών Trautsons σε ένα μικρό παλάτι, το επονομαζόμενο Lustschloss, το οποίο ο ίδιος ονομάτιζε ως "Imperial Favorita".

Κατά το καλοκαίρι - φθινόπωρο του έτους 1683, όλα τα προαναφερόμενα κτίρια και οι εγκαταστάσεις καταστράφηκαν κατά τη διάρκεια της δεύτερης πολιορκίας της Βιέννης από τους Οθωμανούς οι οποίοι χρησιμοποίησαν την έκταση ως στρατιωτική βάση ισοπεδώνοντας όλους τους κήπους. Κατά το έτος 1688, ο επιχειρηματίας Zacharias Leeb εξαγόρασε ότι είχε απομείνει από το κυνηγετικό καταφύγιο και εν συνεχεία ανέθεσε στον Αυστριακό αρχιτέκτονα και καλλιτέχνη Johann Bernhard Fischer von Erlach να κατασκευάσει ένα παλάτι το οποίο αρχικά υπήρξε γνωστό ως "Παλάτι Leeb" (Palais Leeb, αποπεράτωση κατασκευής 1892). Κατά τη διάρκεια των επόμενων δεκαετιών, το εν λόγω παλάτι υπέστη διάφορες τροποποιήσεις και ανακαινίσεις, αλλάζοντας αρκετούς ιδιοκτήτες. Στις αρχές του 18ου αιώνα, επί ημερών του Αυτοκράτορα Joseph I, αποκαταστάθηκαν οι κήποι του Augarten, οι οποίοι παρέμεναν στην κυριότητα των Αψβούργων. Ο νέος Αυτοκράτορας Charles VI, ανέθεσε στις αρχές της δεκαετίας του 1710 στον αρχιτέκτονα τοπίου Jean Trehet - δημιουργού, μεταξύ των άλλων, των περίφημων κήπων στο Schönbrunn και στο Belvedere - να εκπονήσει τα σχέδια για την ανάπτυξη ενός νέου πάρκου βασισμένου στο γαλλικό πρότυπο, θέτοντας ουσιαστικά την βάση για την δημιουργία του Augarten με την μορφή που υφίσταται μέχρι σήμερα. Εν τέλει, το νέο πάρκο άνοιξε τις πόρτες του για το κοινό την Πρωτομαγιά του έτους 1775, επί ημερών του Αυτοκράτορα Joseph II, ο οποίος λίγα χρόνια αργότερα (1780) αγόρασε και το παλάτι, το οποίο επέστρεψε με αυτόν τον τρόπο στην ιδιοκτησία της αυτοκρατορικής οικογενείας. Ως προς το πάρκο, από την πρώτη στιγμή, η είσοδος σε αυτό υπήρξε ελεγχόμενη, παρουσία στρατιωτών, ενώ εντός των εγκαταστάσεων ανάπηροι πολέμου και άλλα άτομα με ειδικές ανάγκες φρόντιζαν για την διατήρηση της τάξεως. Εκτός των άλλων, την ίδια εποχή δημιουργήθηκαν εντός του πάρκου, τραπεζαρίες, αίθουσες χορού, αναψυκτήρια και αίθουσες μπιλιάρδου προς εξυπηρέτηση των αναγκών των επισκεπτών του.

Κατά το έτος 1781, ο Αυτοκράτορας Joseph II ο οποίος συνήθιζε να περνά τα καλοκαίρια του στο Augarten, ανέθεσε στον ιταλο-γαλλικής καταγωγής αρχιτέκτονα Isidore Canevale να κατασκευάσει μια σχετικά ταπεινή κατοικία για λογαριασμό του (σσ. πρόκειται για το σωζόμενο μέχρι σήμερα Josefsstöckl). Μισόν αιώνα αργότερα, το Augarten υπέστη τις συνέπειες της καταστροφικής υπερχείλισης του Δούναβη (Φεβρουάριος - Μάρτιος 1830), πλημμυρίζοντας σε βάθος σχεδόν δυο μέτρων! Το συγκεκριμένο γεγονός μάλιστα μνημονεύεται σε δυο επιγραφές που υφίστανται στην εσωτερική πλευρά της κυρίας πύλης του πάρκου καθώς και στην πύλη της οδού Castellezgasse. Μετά την διευθέτηση της κοίτης του Δούναβη κατά την δεκαετία 1860-1870, το Augarten και η γύρω περιοχή απεξαρτήθηκαν ολικά από τον ποταμό, ενώ στις εκτάσεις όπου υπήρχε το παραποτάμιο δάσος δημιουργήθηκαν καλλιεργήσιμες εκτάσεις. 

Κατά το έτος 1918, το Augarten πέρασε στη δικαιοδοσία της Ομοσπονδιακής Κυβερνήσεως της Αυστρίας, καθεστώς υπό το οποίο υφίσταται μέχρι σήμερα. Το 1923, αποφασίστηκε η αναβίωση του παλαιού Εργοστασίου Πορσελάνης της Βιέννης (Wiener Porzellanmanufaktur Augarten, 1718-1864), το οποίο λειτουργεί έκτοτε εντός των εγκαταστάσεων του Παλατιού του Augarten. Αξιομνημόνευτο είναι επίσης το γεγονός πως στα μέσα της δεκαετίας του '30, ο Αυστριακός Καγκελάριος Kurt Schuschnigg (14 Δεκεμβρίου 1897 – 18 Νοεμβρίου 1977) έζησε στο Παλάτι του Augarten, το οποίο ειρήσθω εν παρόδω υπέστη μεγάλες καταστροφές κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου

Εντός του πάρκου, ο επισκέπτης θα συναντήσει συν τοις άλλοις ορισμένα απομεινάρια της "σκοτεινής" περιόδου του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Εκείνη την εποχή, το Augarten είχε επιλεγεί από τις στρατιωτικές αρχές του Άξονα (σσ. ως γνωστόν, η Αυστρία είχε προσαρτηθεί αναίμακτα από την Γερμανία του Χίτλερ) ως ένα από τα σημεία όπου θα κατασκευάζονταν μαζικά διάφορες αντί-αεροπορικές κατασκευές με σκοπό την προστασία της πόλεως της Βιέννης από τις αεροπορικές επιδρομές των Συμμάχων. Έτσι λοιπόν, στις μέρες μας, σε δυο διαφορετικά σημεία του πάρκου υφίστανται οι δυο κάτωθι εικονιζόμενες κατασκευές, ένας αντί-αεροπορικός πύργος ύψους 55 μέτρων και έτερος παρόμοιος πύργος ύψους 51 μέτρων. 

Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός πως κατά την ίδια περίοδο, εκατοντάδες κυβικά μέτρα σκουπιδιών απορρίφθηκαν στο πάρκο, εντός του οποίου τεθωρακισμένα και άλλα οχήματα κινούνταν σε καθημερινή βάση ενώ επίσης - σύμφωνα με μαρτυρίες - στην εν λόγω τοποθεσία ανοίχτηκαν αρκετοί κοινοί μαζικοί τάφοι για τα θύματα του Πολέμου.

Αφήνοντας την ζοφερή περίοδο του Β' Παγκοσμίου Πολέμου στο παρελθόν, στο σύγχρονο Augarten του 21ου αιώνα, οι πολίτες της Βιέννης και οι επισκέπτες της αυστριακής πρωτεύουσας κάθε φύλου και ηλικίας χαίρονται τις εγκαταστάσεις του πάρκου, βαδίζοντας, τρέχοντας, ποδηλατώντας, κάνοντας αθλοπαιδιές ή απλά ξαπλωμένοι στο χορτάρι!

Εκτός των άλλων, εντός των εγκαταστάσεων του αχανούς Augarten εδρεύουν σύλλογοι όπως λ.χ. η χορωδία των αγοριών της Βιέννης (Wiener Sängerknaben) εντός του Παλατιού του Augarten (Palais Augarten), υφίσταται η αίθουσα τέχνης Augarten Contemporary η οποία αποτελεί της Österreichische Galerie Belvedere, το προαναφερθέν Εργοστάσιο Πορσελάνης (Augarten Porzellanmanufaktur) το οποίο θεωρείται ως το δεύτερο παλαιότερο του είδους του στην Ευρώπη, η έδρα της Ταινιοθήκης της Αυστρίας (Filmarchiv Austria) η οποία αποτελεί θεματοφύλακα της οπτικοακουστικής κληρονομιάς της χώρας, όπως επίσης ένας οίκος ευγηρίας, ένα εβραϊκό ακαδημαϊκό campus υπό την επωνυμία Lauder Chabad Campus, μια παιδική πισίνα και διάφορα γήπεδα αθλοπαιδιών. Στους χώρους του πάρκου λαμβάνουν επίσης χώρα διάφορες εκδηλώσεις, φεστιβάλ, συγκεντρώσεις κ.α. συναφή. 

Η κύρια πύλη του Augarten στην οδό Obere Augartenstraße 1, επί της οποίας διασώζεται η επιγραφή "Allen Menschen gewidmeter Erlustigungs - Ort von Ihrem Schaetzer" - σε ελεύθερη μετάφραση "Ένας τόπος διασκέδασης αφιερωμένος σε όλους τους ανθρώπους από τον Αγαπημένο τους" - από την εποχή του ανοίγματος του πάρκου.

Τέλος, αξίζει να αναφέρουμε πως σχετικά πρόσφατα (έτος 2012), στο νότιο άκρο του πάρκου, στη συμβολή των οδών Obere Augartenstraße και Castellezgasse, ανεγέρθη ένα νέο κτίριο το οποίο στεγάζει μια αίθουσα συναυλιών, υπό την ονομασία "Das MuTh" (σσ. η ονομασία προκύπτει από τα αρχικά των λέξεων "Musik und Theater" ήτοι "μουσική και χορός") παρά τις έντονες διαμαρτυρίες των κατοίκων της περιοχής. 

Κείμενο - Πηγές:

Το κείμενο είναι πρωτότυπο, προϊόν προσωπικής έρευνας, προσωπικής εργασίας και προσωπικών εκτιμήσεων. Στοιχεία και πληροφορίες ελήφθησαν από τις κάτωθι πηγές:

Wikipedia

Φωτογραφίες:

• Όλες οι φωτογραφίες του αφιερώματος ανήκουν στον γράφοντα το ιστολόγιο, διέπονται από κανόνες πνευματικής ιδιοκτησίας και προέρχονται από την προσωπική μου φωτογραφική σελίδα (ALL RIGHTS RESERVED).
• Απαγορεύεται ρητά η χρήση, προβολή, αντιγραφή ή/και αναδημοσίευση με οποιοδήποτε τρόπο ή μέσο.
• Όσοι παρανομούν διώκονται σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις του νόμου περί πνευματικής ιδιοκτησίας.