Ένα σύντομο πέρασμα από την συμβολή των οδών Αντωνίου Θεοχάρη 12 και Μάρκου Μπότσαρη, πλησίον της πλατείας Πηγάδας (Δεξαμενής) στον Πειραιά, εκεί όπου ο φωτογραφικός φακός του ιστολογίου συναντά το κάτωθι εικονιζόμενο τριώροφο παραδοσιακό, χαρακτηρισμένο ως διατηρητέο από τη δεκαετία του 1980, κτίριο με νεοκλασικά χαρακτηριστικά γνωρίσματα, ιδιοκτησίας του εν Πειραιεί σωματείου υπό την επωνυμία Αδελφότης Εκκλησιοχωριτών Ηπείρου "Ο Άγιος Αθανάσιος" (εκ κληροδοτήματος). Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός πως στο ισόγειο του εν λόγω διατηρητέου, προπολεμικά αρχικής ιδιοκτησίας της αστικής / εμπορικής οικογενείας Μπακάλη με καταγωγή από την Τσαρκοβίστα Κουρέντων (μετέπειτα "Εκκλησοχώριον Ιωαννίνων"), λειτουργούσε τουλάχιστον μέχρι την δεκαετία του '80 κατάστημα (σσ. τελευταία χρήση ζαχαροπλαστείο με την επωνυμία "Ζωή"), ενώ οι δυο άνω όροφοι, παλαιότερα κατοικία της προαναφερθείσης οικογενείας, παρέμεναν επί δεκαετίες εγκαταλελειμμένοι και ακατοίκητοι.
Το υπό εξέτασιν τριώροφο γωνιαίο κτίριο, με το χαρακτηριστικό μεταλλικό στέγαστρο μεταξύ ισογείου και πρώτου ορόφου, όπως καταγράφηκε για λογαριασμό του αρχείου του ΥΠΕΚΑ κατά τη δεκαετία του 1980:
Στα τέλη Σεπτεμβρίου του έτους 2023, τα έντονα καιρικά φαινόμενα που έπληξαν σχεδόν το σύνολο της χώρας και μερικώς τον Πειραιά, προκάλεσαν την κατάρρευση μεγάλου τμήματος του ήδη βεβαρημένου εγκαταλειμμένου κτιρίου, από το οποίο παρέμειναν ουσιαστικά μονάχα οι προσόψεις. Μάλιστα, στα τοπικά ΜΜΕ αναφέρθηκε πιθανή παρουσία αστέγου που κατοικούσε εντός της εγκαταλειμμένης οικίας με αποτέλεσμα να διεξαχθούν σχετικές έρευνες από ειδικά συνεργεία στα χαλάσματα του μισογκρεμισμένου κτιρίου. Για λίγες ημέρες το τμήμα της οδού Αντωνίου Θεοχάρη και της οδού Μάρκου Μπότσαρη μπροστά από το πληγέν κτίριο έκλεισαν για την κυκλοφορία, αργότερα όμως αφαιρέθηκαν οι κορδέλες και τα προστατευτικά φράγματα αφού προφανώς οι Αρχές του τόπου θεώρησαν πως δεν υφίσταται κίνδυνος για περαστικούς και διερχόμενους (σσ. αν γίνει βέβαια καμιά στραβή και καταρρεύσει το υπόλοιπο κτίριο και τραυματιστεί κάποιος, ο δήμαρχος Πειραιώς Γ. Μώραλης έχει αποδείξει στο παρελθόν πως διαθέτει εμπειρία στο να δικαιολογείται με ατάκες τύπου "ήταν μια άτυχη στιγμή") για να επανέλθουν αργότερα, προς το τέλος του έτους 2023, σχετικά τσιμεντένια εμπόδια επί των οδών Α. Θεοχάρη και Μ. Μπότσαρη, σταματώντας την κυκλοφορία των οχημάτων για λόγους ασφαλείας μεν, όμως δίχως να υπάρχει κάποια πρόβλεψη για τους πεζούς. Παράλληλα, τα άνευ ιδιαιτέρου σχεδιασμού μέτρα απέκοψαν ακόμα περισσότερο την συγκοινωνιακή πρόσβαση προς την συνοικία της νέας Καλλιπόλεως, ιδιαίτερα κατά τις Τρίτες (ημέρα λαϊκής αγοράς), καθώς με την Γ. Θεοτόκη κατειλημμένη από τους πάγκους της λαϊκής και την Α. Θεοχάρη "κομμένη" στο ύψος της Μάρκου Μπότσαρη, η πρόσβαση στα ενδότερα της Καλλιπόλεως καθίστατο λίαν προβληματική.
Το υπό εξέτασιν διατηρητέο, μετά την κατάρρευση στέγης, δώματος και ορόφων, όπως καταγράφηκε στις αρχές Οκτωβρίου του έτους 2023 από τη συμβολή των οδών Αντωνίου Θεοχάρη και Μάρκου Μπότσαρη:
Χρησιμοποιώντας ως βάση την ως άνω φωτογραφία από τα αρχεία του ΥΠΕΚΑ, παρουσιάζουμε την κάτωθι σύνθεση / αντιπαραβολή του Πειραιά του χθες και του σήμερα, μέσα από από το πρωτότυπο project Πειραιάς / Piraeus Retronaut:
Η όψη του ετοιμόρροπου κτιρίου από την οδό Μάρκου Μπότσαρη. Από τις φωτογραφίες είναι εμφανές πως έχει καταρρεύσει όλο το εσωτερικό του κτιρίου και παραμένουν μονάχα οι εξωτερικοί τοίχοι των δυο συμμετρικών προσόψεων:
Λεπτομέρεια του ισογείου τμήματος (πρώην κατάστημα) και του υπογείου:
Ο άνω όροφος του κτιρίου επί της οδού Μάρκου Μπότσαρη με τον επιβλητικό διπλό κεντρικό εξώστη ο οποίος στηρίζεται σε γλυπτά φουρούσια τα οποία δεν διακρίνονται στο φωτογραφικό κάδρο:
Αντίστοιχες φωτογραφικές καταγραφές του υπό εξέτασιν διατηρητέου από την οδό Αντωνίου Θεοχάρη:
Εστιάζοντας με τον φακό του ιστολογίου στον άνω όροφο του κτιρίου, στην πρόσοψη επί της οδού Αντωνίου Θεοχάρη, καταγράφοντας τα διακοσμητικά στοιχεία των συμμετρικών ανοιγμάτων (σσ. οκτώ ανοίγματα σε κάθε όροφο, τέσσερα ανά πρόσοψη), την οδοντωτή ταινία στο γείσο της οροφής, το σίδηρο κιγκλίδωμα του διπλού εξώστη κ.ο.κ.
Κατά το δεύτερο δεκαήμερο του μηνός Φεβρουαρίου του έτους 2024, ξεκίνησαν οι εργασίες αποψίλωσης και κατεδάφισης του επικίνδυνου διατηρητέου ακινήτου:
Στο σημείο αυτό αξίζει να αναφέρουμε πως ο φακός του ιστολογίου του MLP είχε καταγράψει φωτογραφικά το υπό εξέτασιν κτίριο για πρώτη φορά το φθινόπωρο του έτους 2012:
Στο ισόγειο του κτιρίου διασωζόταν ακόμα η πινακίδα του γαλακτοζαχαροπλαστείου "Ζωή" ιδιοκτησίας Π. Νίκα:
Λεπτομέρεια της πρόχειρα σφραγισμένης κεντρικής εξώπορτας στον αριθμό "12" της οδού Αντωνίου Θεοχάρη:
Στον εξωτερικό τοίχο του προαναφερόμενου ισογείου καταστήματος - γαλακτοζαχαροπλαστείου, το οποίο πρέπει να λειτούργησε τουλάχιστον μέχρι τη δεκαετία του 1980, υφίσταντο τα κάτωθι διακοσμητικά / διαφημιστικά στοιχεία (ωοειδές σήμα της Αθηναϊκής ζυθοποιίας / Amstel Beer, μεταλλική πινακίδα αναψυκτικού Coca Cola, κατάλογος παγωτών ΔΕΛΤΑ), τα περισσότερα εκ των οποίων αφαιρέθηκαν στο πέρασμα των χρόνων.
Το ζήτημα της σχεδόν ολικής κατάρρευσης του συγκεκριμένου διατηρητέου δεν αποτελεί μεμονωμένη περίπτωση και έρχεται να προστεθεί σε έναν μακρύ κατάλογο παρομοίων περιστατικών που έχουν λάβει χώρα στον Πειραιά. Δυστυχώς, εν Πειραιεί υφίστανται εκατοντάδες εγκαταλειμμένα κτίρια, η πλειοψηφία των οποίων είναι διατηρητέα και προστατεύονται από την σχετική νομοθεσία, ηλικίας συχνά άνω των 100 ετών, συχνά με ασαφές ιδιοκτησιακό καθεστώς (πολλοί κληρονόμοι, ιδιοκτησία δημοσίων φορέων, οργανισμών, συλλόγων κ.ο.κ), τα οποία διατηρούνται επί δεκαετίες με ελλιπή μέτρα φύλαξης και προστασίας, έρμαια των διαθέσεων της φθοράς του χρόνου αλλά και των παράνομων ενοίκων / καταληψιών / αστέγων που συχνά διαβιώνουν εντός αυτών. Το γεγονός πως δεν έχουν υπάρξει τραυματισμοί ή θάνατοι είναι καθαρά θέμα τύχης. Τούτα τα κτίρια, τα περισσότερα εκ των οποίων έχουν κηρυχθεί διατηρητέα κατά τη δεκαετία του 1980 - ήτοι πριν από 4 δεκαετίες - συχνά αποτελούν εστίες ρύπανσης για τα γειτονικά κτίρια καθώς και πηγή κινδύνου για τους κατοίκους / περαστικούς / διερχόμενους και τα οχήματά τους. Παρότι ο γράφων το ιστολογίο τυγχάνει υπέρμαχος της διάσωσης / διατήρησης και της αποκατάστασης / επανάχρησης διατηρητέων κτιρίων, η δεδομένη παταγώδης αποτυχία Πολιτείας και ιδιοκτητών επί σχεδόν μισόν αιώνα να αποκαταστήσουν το σύνολο των διατηρητέων της πόλεως σε συνδυασμό με τους κινδύνους που απορρέουν από την ύπαρξή τους, μας οδηγεί μοιραία στο συμπέρασμα πως κρίνεται επιβεβλημένη η κατεδάφισή τους. Ούτως ή άλλως, η παραδοσιακή φυσιογνωμία της πόλεως του Πειραιώς έχει αλλοιωθεί οικτρά από τα χρόνια της αλόγιστης αντιπαροχής κατά τις πρώτες μεταπολεμικές δεκαετίες και όποιος δεν το παραδέχεται είναι απλά τυφλός ή εξυπηρετεί συγκεκριμένα συμφέροντα.
Αντί επιλόγου, ορισμένες φωτογραφικές καταγραφές του άδειου οικοπέδου το οποίο προέκυψε μετά το τέλος των εργασιών κατεδάφισης του υπό εξέτασιν κτιρίου:
Κείμενο - Πηγές:
Το κείμενο είναι πρωτότυπο, προϊόν προσωπικής έρευνας, προσωπικής εργασίας και προσωπικών εκτιμήσεων. Στοιχεία και πληροφορίες έχουν ληφθεί από τις κάτωθι πηγές:
Εθνικό Κτηματολόγιο
ΥΠΕΚΑ
Φωτογραφίες:
- Όλες οι σύγχρονες φωτογραφίες του αφιερώματος καθώς και η σύνθεση / αντιπαραβολή ανήκουν στον γράφοντα το ιστολόγιο, διέπονται από κανόνες πνευματικής ιδιοκτησίας και προέρχονται από την προσωπική μου φωτογραφική σελίδα (ALL RIGHTS RESERVED).
- Απαγορεύεται ρητά η χρήση, προβολή, αντιγραφή ή/και αναδημοσίευση με οποιοδήποτε τρόπο ή μέσο.
- Όσοι παρανομούν διώκονται σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις του νόμου περί πνευματικής ιδιοκτησίας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου