ΠΕΙΡΑΪΚΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑ ΣΤΟ ΜΑΥΡΟΒΟΥΝΙ ΛΑΚΩΝΙΑΣ

Στην όμορφη και πεντακάθαρη αμμώδη παραλία του Μαυροβουνίου Λακωνίας, ελάχιστα χιλιόμετρα νοτιότερα του Γυθείου, στον μεγάλο κατάφυτο κήπο του κυρίου Τάκη Ρεσμπίθα, ιδιοκτήτη ενός συγκροτήματος με ενοικιαζόμενα δωμάτια (Studios Resbithas), ένα τυχαίο πέρασμα από το σημείο αποκάλυψε την ύπαρξη ενός μικρού μουσείου βιομηχανικής αρχαιολογίας, με διάφορα σπάνια καλοδιατηρημένα εκθέματα, ορισμένα εκ των οποίων παρουσιάζουν έντονο πειραϊκό ενδιαφέρον, όπως λ.χ. το κάτωθι εικονιζόμενο ελαιοπιεστήριο, το οποίο έχει κατασκευαστεί στο παλιό ιστορικό πειραϊκό μηχανουργείο του Νικόλαου Αργυρίου (έτος ιδρύσεως 1873) το οποίο στα χρόνια της ακμής του παρήγαγε συν τοις άλλοις διαφόρων τύπων ατμομηχανές, ατμολέβητες για ατμόπλοια και εργοστάσια, ελαιοτριβεία και ελαιοπιεστήρια (ιπποκίνητα, χειροκίνητα ατμοκίνητα, υδραυλικά), μηχανήματα χαλβαδοποιίας, μακαρονοποιίας, αρτοποιίας και ζαχαροπλαστικής, ατμαντλίες, ατμόμυλους / υδρόμυλους, σταμφυλοπιεστήρια, μαγκανοπήγαδα κ.α.

 

Ενδεικτική διαφημιστική καταχώρηση μέσα από τις σελίδες του πειραϊκού Τύπου, με αναφορά στα ελικοκίνητα ελαιοπιεστήρια αμερικανικού τύπου που κατασκευάζονταν στο εν Πειραιεί μηχανουργείον του Νικολάου Αργυρίου.

 

Έτερο παράδειγμα ελαιοπιεστηρίου, κατασκευής του γνωστού πειραϊκού μηχανουργείου / μηχανοποιείου του Αχιλλέα Σ. Κούππα και Σια (έτος ίδρυσης 1882) με την επωνυμία "Η Εργάνη Αθηνά". 

Ιδίου τύπου ελαιοπιεστήριο, κατασκευής του εν Πειραιεί μηχανοποιείου "Ο Ερμής". Το παράδοξο με το συγκεκριμένο ελαιοπιεστήριο είναι πως απουσιάζει (είτε έχει αφαιρεθεί, είτε ουδέποτε τοποθετήθηκε) το πλήρες ονοματεπώνυμο του κατασκευαστή καθώς και ο σειριακός αριθμός του μηχανήματος.

Σύμφωνα πάντως με τα αναφερόμενα στις διαθέσιμες πηγές, στις αρχές του 20ου αιώνα, το μηχανουργείο των Ι. Δρίτσα και Β. Πείθη έφερε την επωνυμία "Ο Ερμής", ενώ λίγα χρόνια αργότερα, κατά την δεύτερη δεκαετία του 20ου αιώνα, την ίδια δημοφιλή εμπορική επωνυμία ("Ερμής") χρησιμοποιούσε και το μηχανουργείο / χυτήριο του Ν.Ι. Φαρακούκη.

 

Συνομιλώντας με τον κ. Ρεσμπίθα, ο οποίος διαθέτει τεχνικές γνώσεις επί των ελαιοπιεστηρίων αλλά και σχετική εμπειρία στο χώρο της παραγωγής ελαιόλαδου, πληροφορηθήκαμε πως όλα τα μηχανήματα τα οποία βρίσκονται στην υπαίθρια μουσειακή έκθεση του κήπου του, προέρχονται / αγοράστηκαν από διάφορες γειτονικές περιοχές. Η ύπαρξη στην Πελοπόννησο μηχανημάτων κατασκευασμένων στον Πειραιά δεν πρέπει βέβαια να μας ξενίζει, καθώς, ως γνωστόν, ο Πειραιεύς κατά το δεύτερο μισό του 19ου και κατά τις πρώτες δεκαετίες του 20ου αιώνα,  αποκαλούμενος εκείνα τα χρόνια και "Μάντσεστερ της Ανατολής", κατείχε κυρίαρχη θέση στον ελλαδικό χώρο ως προς την βιομηχανία και το εμπόριο / ναυτιλία. Τα δε μεγάλα εν Πειραιεί μηχανουργεία / μηχανοποιεία, τροφοδοτούσαν με μηχανήματα διαφόρων ειδών όχι μονάχα προορισμούς εντός των ελληνικών συνόρων, αλλά και εκτός αυτών. 

Ακόμα ένα ελαιοπιεστήριο, άγνωστης αυτή τη φορά κατασκευής, και ένα μυλόλιθος (μυλόπετρα), από τον κήπο των Resbithas Studios:

 

Εκτός από ελαιοπιεστήρια, στον κήπο - υπαίθριο μουσείο βιομηχανικής κληρονομιάς του κ. Ρεσμπίθα θα συναντήσουμε και διάφορα άλλα μηχανήματα / γεωργικά εργαλεία, όπως λ.χ. έναν πατατοφυτευτή, έναν αλωνιστή κ.ο.κ.

Αξιομνημόνευτο είναι το γεγονός πως εντός της ιδιοκτησίας υφίσταται συν τοις άλλοις ένα παλιό μαγκανοπήγαδο (επίσης αγνώστου κατασκευαστή), ενώ διάσπαρτες στο χώρο, υπάρχουν διαφόρων τύπων μυλόπετρες (μυλόλιθοι).

Αντί επιλόγου, επιτρέψτε να παραθέσουμε τις ευχαριστίες μας προς τον κ. Ρεσμπίθα που μας ξενάγησε στον κήπο με τα πολύτιμα βιομηχανικά εκθέματα και μας επέτρεψε την φωτογράφηση τους. 

Διαβάστε σχετικά θέματα:

Τα παλιά μηχανουργεία του Πειραιά

Το μαγκανοπήγαδο του Τζων Μακ Δούαλλ (Λεωνίδιο Αρκαδίας)

Οι πειραιώτικες μπίντες στο λιμάνι της Ιτέας

Κείμενο:

Το κείμενο είναι πρωτότυπο, προϊόν προσωπικής έρευνας, προσωπικής εργασίας και προσωπικών εκτιμήσεων.

Φωτογραφίες:

• Όλες οι σύγχρονες φωτογραφίες του αφιερώματος ανήκουν στον γράφοντα το ιστολόγιο, διέπονται από κανόνες πνευματικής ιδιοκτησίας και προέρχονται από την προσωπική μου φωτογραφική σελίδα (ALL RIGHTS RESERVED).
• Απαγορεύεται ρητά η χρήση, προβολή, αντιγραφή ή/και αναδημοσίευση με οποιοδήποτε τρόπο ή μέσο.
• Όσοι παρανομούν διώκονται σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις του νόμου περί πνευματικής ιδιοκτησίας.