Ο γνωστός Γάλλος φωτογράφος και κινηματογραφιστής Eli Lotar (πλήρες όνομα Eliazar Lotar Teodorescu - 30 Ιανουαρίου 1905 – 10 Μαΐου 1969), ο οποίος επισκέφθηκε δις την Ελλάδα κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1930, πέρασε μοιραία από το λιμάνι του Πειραιά, όπου κατέγραψε ορισμένες ξεχωριστές και ιδιαιτέρως πολύτιμες λήψεις με την φωτογραφική του μηχανή. Ειδικότερα, την άνοιξη του 1931, όταν ο Eli Lotar επισκέφθηκε την χώρα μας μαζί με τους Roger Vitrac και Jacques-Bernard Brunius για τα γυρίσματα μιας ταινίας μικρού μήκους με τίτλο "Voyage aux Cyclades" ("Ταξίδι στις Κυκλάδες") - σσ. μια ταινία η οποία δυστυχώς δεν διασώθηκε - κατά τη διάρκεια της παραμονής του στον Πειραιά, φρόντισε να αποτυπώσει ορισμένες σκηνές της πειραϊκής καθημερινότητας στην ακτή Μιαούλη, στην ακτή Ποσειδώνος και κυρίως στα πέριξ και εντός της Κεντρικής Δημοτικής Αγοράς, το κτίριο της οποίας καταγράφεται μερικώς στην επόμενη ασπρόμαυρη φωτογραφική λήψη (σσ. πάνω από την κεντρική είσοδο "δέσποζαν" μεγάλες διαφημίσεις του Δραγώνα και του Αριανούτσου).
Σύμφωνα με τις διαθέσιμες πηγές, ο Eli Lotar βρέθηκε στην Ελλάδα την άνοιξη του έτους 1931. Λαμβάνοντας υπόψη πως το Πάσχα κατά το έτος 1931 εορτάστηκε στις 12 Απριλίου, σε συνδυασμό με ορισμένες μικρές λεπτομέρειες που παρατηρούνται (λ.χ. βαμμένα κόκκινα αυγά, αρνιά από διάφορα μέρη της Ελλάδος, λαμπροκουλούρες με αυγό στη μέση, πώληση βαφών αυγών κ.α.) στις φωτογραφίες του Lotar, οδηγούμαστε στο συμπέρασμα πως οι ασπρόμαυρες φωτογραφικές καταγραφές του Lotar από την Αγορά του Πειραιά ελήφθησαν κατά τη διάρκεια της Μεγάλης Εβδομάδας του 1931, αποτυπώνοντας κατά την προσφιλή του συνήθεια, συχνά με διαδοχικά καρέ όπως τα παρακάτω, σκηνές της καθημερινότητας:
Καθημερινότητα στο καφενείο "Η Αγορά", του Γ. Τσικαρόπουλου, το οποίο βρισκόταν επί της ακτής Ποσειδώνος, στο κτίριο της Κεντρικής Δημοτικής Αγοράς του Πειραιώς, πλησίον της συμβολής με την οδό Ιπποκράτους. Δυο μικροί λούστροι με τα κασελάκια τους κοιτούν με περιέργεια τον φωτογραφικό φακό, καθήμενοι μπροστά από δυο ναυτάκια που υπηρετούσαν στο θωρηκτό "Γ. Αβέρωφ", ενώ λίγα βήματα παραπέρα, ένα κοντό-κουρεμένο παιδάκι μοιάζει να μετρά τα κέρματα που είχε στην παλάμη του.
Υπαίθριο αρτοπωλείο στη συμβολή της ακτής Ποσειδώνος και της πολύβουης οδού Δημοσθένους, στο κτίριο που βρισκόταν παραπλεύρως του κτιρίου της Δημοτικής Αγοράς, πωλούσε άρτο και κουλούρες της Λαμπρής με αυγό στη μέση. Για την ιστορία, στις αρχές της δεκαετίας του '30, στην Κεντρική Αγορά Πειραιώς λειτουργούσαν τα εξής πρατήρια άρτου: Π.Κ. Κοτούλα, Μιχ. Κ. Μιχαηλίδου, Αν. Πολυχρονίδου και Σια και Εμμ. Τουρτουτάκη. Δεξιά, δίπλα στο αρτοπωλείο, διακρίνεται η πινακίδα του Καφφεποτοπωλείου "Η Σύρος", ιδιοκτησίας Π.Κ. Μωραϊτάκη.
Η κάτωθι εικονιζόμενη οδός Δημοσθένους, παραπλεύρως της Κεντρικής Δημοτικής Αγοράς της πόλης, όπως άλλωστε και η οδός Ιπποκράτους αλλά και η οδός Τσαμαδού, κατακλύζονταν καθημερινά από ανθρώπους κάθε ηλικίας και κάθε τάξεως, καλοντυμένους αστούς, απλούς πολίτες, νοικοκυρές, μεροκαματιάρηδες, πλανόδιους / υπαίθριους εμπόρους, έμπορους και καταστηματάρχες συχνά με τις λευκές ρόμπες τους και τους βοηθούς τους, χαμίνια του δρόμου, ρεμπέτες, κουτσαβάκηδες, επιτήδειους και μικρο-απατεώνες, που συνέθεταν ένα ιδιότυπο καθημερινό "παζλ" σε ένα από τα πλέον πολυσύχναστα σημεία της πόλης.
Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε από τον Eli Lotar στην φωτογράφηση ορισμένων εκ των πολυάριθμων κρεοπωλείων της Κεντρικής Δημοτικής Αγοράς Πειραιώς. Άλλωστε ο ίδιος, στα τέλη της δεκαετίας του 1920, στη Γαλλία, είχε βραβευτεί για το φωτογραφικό του έργο στα σφαγεία της παριζιάνικης συνοικίας La Vilette, με την πλέον διάσημη λήψη του να αποτελεί εκείνη με τα παρατεταγμένα πόδια μοσχαριού σε έναν τοίχο. Λαμβάνοντας υπόψη τα ως άνω, δεν αποτελεί έκπληξη η επιμονή του Eli Lotar στην φωτογράφηση των κρεοπωλείων της πειραϊκής Αγοράς αλλά και των χασάπηδων με τα αιματοβαμμένα ρούχα και τα χασαπομάχαιρα περασμένα στις ζώνες τους, εκεί όπου οποία πωλούνταν σημαιοστολισμένα κυρίως με ελληνικές, αλλά και με αμερικανικές, σημαίες αρνιά Σαντορίνης, Αμοργού, Πάρου - Νάξου, λουκάνικα, χοίροι κ.ο.κ.
Άξιο μνείας είναι το γεγονός πως τα χαρτόνια που χρησιμοποιούνταν για την αναγγελία των εμπορευμάτων στα κρεοπωλεία της Αγοράς του Πειραιά προέρχονταν από το τυπογραφείο του Γ.Α. Υφαντίδη, το οποίο βρισκόταν στην τότε οδό Μακράς Στοάς.
Ο Eli Lotar συνεχίζοντας την καταγραφή καθημερινών σκηνών από την Κεντρική Αγορά του Πειραιά αποτυπώνοντας μέσα από τον φακό του το κρεοπωλείο των ζωεμπόρων Αδελφών Ι. Λούκου στην οδό Δημοσθένους (σσ. με ένα κοπάδι ζωντανά αμνοερίφια - τα οποία σφάζονταν επί τόπου - να εισέρχονται στα ενδότερα του καταστήματος), πλησίον της συμβολής με την οδό Τσαμαδού.
Ακολουθούν ορισμένες ακόμα ενδεικτικές φωτογραφίες του Eli Lotar από τα κρεοπωλεία της Κεντρικής Δημοτικής Αγοράς του Πειραιώς με τα υπαίθρια τσιγκέλια και τους κρεοπώλες επί τω έργω:
Την προσοχή του Eli Lotar προφανώς κέντρισαν τα κάτωθι καλάθια με τις κοιλιές (στομάχια) μοσχαριών και τα ποδαράκια, απαραίτητα συστατικά για έναν παραδοσιακό πατσά.
Ειρήσθω εν παρόδω, ανάμεσα στα κρεοπωλεία της Κεντρικής Δημοτικής Αγοράς του Πειραιώς, στις αρχές της δεκαετίας του 1930, ξεχώριζαν εκείνα των Ε. Αράπη, Γ. Γρηγορόπουλου, Δ. Γρηγορόπουλου, Θ. Ευσταθόπουλου, Χ. Καμήλου, Π. Κονδύλη, Α. Κωστόπουλου, Θ. Κωστόπουλου, Χ.Κ. Κουλανάκη, Ε.Ν. Μαδεράκη, Γ. Μαδεράκη, Ι. Μαρκοπουλιώτη, Αδελφών Παυλάκη, Μ.Κ. Πέππα, Χ.Κ. Πέππα, Α.Κ. Σοφιανόπουλου, Ι.Κ. Σταματόπουλου, Α. Στεφάνου, Σ. Τσακίρογλου και Κ. Φλώρου.
Ανάμεσα στα κρεοπωλεία, το πτηνοπωλείο / ωοπωλείο του Τσιμένογλου, στο οποίο πωλούνταν πουλερικά, κοτόπουλα, κόκορες και γαλοπούλες, όπως επίσης εγχώρια αυγά. Λόγω των ημερών του Πάσχα, στο εν λόγω κατάστημα πωλούνταν επίσης οι γνωστές επώνυμες βαφές αυγών "Πανάγος".
Συνεχίζοντας τις φωτογραφικές του καταγραφές πέραν των κρεοπωλείων, ο Eli Lotar κατέγραψε επίσης σκηνές της καθημερινότητας από διάφορα άλλα καταστήματα τροφίμων της Κεντρικής Δημοτικής Αγοράς του Πειραιώς, όπως λ.χ. το κάτωθι κατάστημα πώλησης τυριών συμπεριλαμβανομένης φέτας βαρελίσιας και αλίπαστων (σσ. ίσως να πρόκειται για το κατάστημα των αδελφών Κωστόπουλου στην οδό Δημοσθένους - μια χάρτινη διαφήμιση αναφέρει "Ρέγγες Ιάσων" στον τοίχο).
Από το φωτογραφικό οδοιπορικό του Eli Lotar στην Αγορά του Πειραιώς δεν μπορούσαν να λείπουν φωτογραφίες από τα πολυάριθμα οπωροπωλεία / οπωρολαχανοπωλεία που λειτουργούσαν εντός και στα πέριξ της Αγοράς του Πειραιώς στις αρχές της δεκαετίας του 1930.
Είδη ανδρικής ένδυσης, αξεσουάρ (ζώνες), γυαλιά και ... κομπολόγια πωλούνταν στο κάτωθι εικονιζόμενο κατάστημα, λογικά εντός ή στα πέριξ της πειραϊκής Αγοράς, το οποίο απέσπασε την προσοχή του Eli Lotar. Αξιοσημείωτη δε η πινακίδα "Veedol" (Motor Oils), ενός προϊόντος της αμερικανικής εταιρίας διύλισης και παραγωγής πετρελαίου και συναφών προϊόντων Tidewater Oil Company (αναφερόμενη και ως "Tide Water Oil Company" από το 1887 ως το 1936).
Ένα τελευταίο φωτογραφικό καρέ δια χειρός Eli Lotar από την πειραϊκή Αγορά και πιο συγκεκριμένα από ένα κατάστημα πώλησης εδώδιμων και αποικιακών ειδών, στη συμβολή των οδών Τσαμαδού και Δημοσθένους. Στο φόντο, διακρίνεται η πινακίδα του πρατηρίου της οινοπνευματοποιίας / ποτοποιίας του Δημοσθένους Πουρή, επί της οδού Τσαμαδού, σε ένα κτίριο το οποίο διασώζεται ως τις μέρες μας (21ος αιώνας).
Διαβάστε σχετικά θέματα:
Κείμενο - Πηγές:
Το κείμενο είναι πρωτότυπο, προϊόν προσωπικής έρευνας, προσωπικής εργασίας και προσωπικών εκτιμήσεων.
Στοιχεία και πληροφορίες ελήφθησαν από τις κάτωθι πηγές:
Μέγας Οδηγός Πειραιώς 1929-1930, Επίσημος Έκδοσις, Εταιρίας Εκδόσεων και Τεχνών "Αρτία", Αλ. Φωτεινός και Σια, Πειραιεύς.
- Απαγορεύεται ρητά η χρήση, προβολή, αντιγραφή ή/και αναδημοσίευση με οποιοδήποτε τρόπο ή μέσο.
- Όσοι παρανομούν διώκονται σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις του νόμου περί πνευματικής ιδιοκτησίας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου