ΤΑΞΙΔΕΥΟΝΤΑΣ ΜΕ ΤΑ ΠΛΟΙΑ ΤΗΣ ΡΟΥΜΑΝΙΚΗΣ ΑΤΜΟΠΛΟΪΑΣ

Η Ρουμανική Ατμοπλοΐα (στα ρουμανικά Serviciul Maritim Român) υπήρξε μια κρατική ρουμανική ναυτιλιακή εταιρία η οποία δραστηριοποιήθηκε κυρίως στη Μαύρη Θάλασσα και την Ανατολική Μεσόγειο, αρχής γενομένης από την τελευταία πενταετία του 19ου αιώνα και μέχρι τα χρόνια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Η εν λόγω εταιρία, η οποία ιδρύθηκε στις 19 Μαΐου του έτους 1895, είχε μεν την έδρα της στο Βουκουρέστι, πλην όμως τα πλοία της είχαν ως λιμάνι αναφοράς την Κω(ν)στάντζα ή Κωνστάντια (στα ρουμανικά: Constanţa) στις ακτές της Μαύρης Θάλασσας. Από το λιμάνι της Κωστάντζα λοιπόν, τα πλοία της Ρουμανικής Ατμοπλοίας εξυπηρετούσαν τις θαλάσσιες διαδρομές από και προς την Κωνσταντινούπολη, τη Σμύρνη, τον Πειραιά, την Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου, τη Χάιφα και τη Βηρυτό. 

Αξιοσημείωτο είναι πως τα πλοία της Ρουμάνικης Ατμοπλοίας ξεχώριζαν από το γεγονός πως ήταν παραδοσιακά βαμμένα σε λευκό χρώμα, με αποτέλεσμα να χαρακτηρίζονται ως "οι λευκοί κύκνοι της Μαύρης Θάλασσας" (στα ρουμανικά "lebedele albe ale Mării Negre").

Στις αρχές του 20ου αιώνα, η εταιρία γαιανθρακεμπόρων, ναυλομεσιτών και πρακτόρων ατμόπλοιων Υιοί Μάγκου και Σία καταγράφονταν ως οι εν Πειραιεί πράκτορες της Ρουμανικής Ατμοπλοίας (Serviciul Maritim Roman):

Προς επιβεβαίωση των παραπάνω, σύμφωνα με τα καταγραφόμενα στις σελίδες του Πλήρους Οδηγού του Πειραιώς του 1906-1907, η εταιρία Πρ. Μάγγος Υιοί και Σια αναφερόταν ως αντιπρόσωπος / πράκτορας της Ρουμανικής Ατμοπλοίας, με έδρα / γραφεία στην οδό Νοταρά.

Ενδεικτικά τεκμήρια από τις σελίδες του ημερησίου Τύπου από τις αρχές της δεύτερης δεκαετίας του 20ου αιώνα με αναφορά στα ατμόπλοια "Ρουμανία", "Αυτοκράτωρ Τραϊανός" και "Δακία" της Ρουμανικής Ατμοπλοίας τα οποία ειρήσθω εν παρόδω, εκτός από εμπορεύματα και επιβάτες, προσέφεραν και ταχυδρομικές υπηρεσίες. Αξιομνημόνευτο είναι επίσης το γεγονός πως τα προαναφερόμενα ατμόπλοια, συχνά δεν "έδεναν" στον Πειραιά αλλά στο νησάκι του Αγίου Γεωργίου, όπου βρισκόταν το Λοιμοκαθαρτήριο. Οι επιβάτες που επιβιβάζονταν σε αυτά, μεταφέρονταν μέχρι τη νησίδα του Αγίου Γεωργίου με μικρότερο ατμόπλοιο το οποίο αναχωρούσε από την αποβάθρα έναντι του Ωρολογίου.

Αξιοσημείωτο είναι επίσης το γεγονός πως κατά τον μήνα Μάιο του έτους 1910, με αφορμή μια από τις προσεγγίσεις του ατμόπλοιου "Αυτοκράτωρ Τραϊανός" της Ρουμανικής Ατμοπλοίας στο κεντρικό λιμάνι του Πειραιώς, έλαβαν χώρα κάποια ατυχή γεγονότα τα οποία διογκώθηκαν μάλλον τεχνηέντως στα πλαίσια δημιουργίας εντάσεως από τις ρουμανικές αρχές με αποτέλεσμα να δημιουργηθεί διπλωματικό επεισόδιο και κρίση στις Έλληνο-ρουμανικές σχέσεις (σσ. στη Ρουμάνια υπήρχε ελληνικό στοιχείο το οποίο δέχθηκε μέχρι και διώξεις), λίγα χρόνια προ της ενάρξεως των Βαλκανικών Πολέμων. 

Στις αρχές της δεκαετίας του 1910 λοιπόν, σύμφωνα με τα αναφερόμενα σε ολοσέλιδη διαφημιστική καταχώρηση στον Πανελλήνιο Οδηγό υπό Κ. Σταματίου και Β. Μπουζούρα του έτους 1912, η Ρουμανική Ατμοπλοΐα προσέφερε "εβδομαδιαία συγκοινωνία δια επιβάτας και εμπορεύματα δια των ταχύπλοων ατμόπλοιων "Δακία", "Αυτοκράτωρ Τραϊανός" και "Ρουμανία", παρέχοντα πάσαν άνεσιν, ασύρματον τηλέγραφον, ηλεκτρικόν φως, ανεμιστήρας κτλ.". Τα πλοία της Ρουμανικής Ατμοπλοίας προσέγγιζαν τα λιμάνια της Κωστάντζα, της Κωνσταντινούπολης, του Πειραιά και της Αλεξάνδρειας αποτελώντας την "συντομωτέρα, ωραιοτέρα και ευθηνοτέρα γραμμή δια Κων/πολιν, Ρουμανία, Ουγγαρία, Γερμανία, Ελβετία, Βέλγιο, Ολλανδία, Γαλλία και Αγγλία" καθώς στο λιμάνι της Κωστάντζα υπήρχε ανταπόκριση με τις ταχείες αμαξοστοιχίες Orient Express, Ostend Express και Berlin Express. 

Ενδεικτικό ιστορικό τεκμήριο από τις σελίδες του Τύπου της ίδιας χρονιάς (1912):

Εκείνη την εποχή, τα εν Πειραιεί γραφεία της Ρουμανικής Ατμοπλοίας - όπως καταγράφονται στην ως άνω καταχώρηση - βρίσκονταν πλέον στην πλατεία Θεμιστοκλέους, έχοντας ως αντιπρόσωπους την λονδρέζικη εταιρία W.H. Muller & Co. 

Τα προαναφερόμενα γραφεία της Ρουμανικής Ατμοπλοίας επί της οδού Ομήρου στην εν Πειραιεί πλατεία Θεμιστοκλέους όπως καταγράφηκαν στο δεξί άκρο του κάτωθι σχετικού δίγλωσσου επιστολικού δελταρίου των πρώτων δεκαετιών του 20ου αιώνα (Πειραιεύς: πλατεία Θεμιστοκλέους / Pirée: Place Themistocles):

Επιχρωματισμένη καρτ-ποστάλ των αρχών του 20ου αιώνα στην οποία καταγράφεται το προαναφερθέν ατμόπλοιο "Δακία" (Dacia), κατασκευής 1908, στο λιμάνι της Κωστάντζα. 

Κατά το έτος 1913, τα πλοία της Ρουμανικής Ατμοπλοίας αποσύρθηκαν από τα δρομολόγια που εκτελούσαν για να συνεισφέρουν ως πολεμικά εύδρομα για τη μεταφορά στρατιωτικών δυνάμεων της Ρουμανίας (σσ. η οποία είχε μεν παραμείνει ουδέτερη κατά τους πρώτους Βαλκανικούς Πολέμους, αλλά κατά τη δεύτερη φάση εισέβαλε στη γειτονική Βουλγαρία από τον βορρά).

Το προαναφερθέν ατμόπλοιο της Ρουμανικής Ατμοπλοΐας "Dacia" ("Δακία") όπως αποτυπώθηκε σε πίνακα ζωγραφικής από τον Ρουμάνο καλλιτέχνη και ζωγράφο Nicolae Vermont κατά το έτος 1913:

Μετά το τέλος των Βαλκανικών Πολέμων και κατά την περίοδο του Μεσοπολέμου, τα γρήγορα επιβατικά της SMR (Serviciul Maritim Român) συνέχισαν να εξυπηρετούν με επιτυχία τα προαναφερόμενα δρομολόγια πάντοτε με αφετηρία το λιμάνι της Κωστάντζα, διαθέτοντας έναν στόλο που αριθμούσε τέσσερα επιβατηγά πλοία, ένα μικτό πλοίο, τέσσερα μικρά φορτηγά πλοία και τρία μεσαίου/μεγάλου μεγέθους φορτηγά πλοία.

Στις αρχές της δεκαετίας του 1920, καταγράφονται δρομολόγια μεταφοράς προσφύγων ελληνικής και αρμενικής καταγωγής από την Τραπεζούντα προς τον Πειραιά αλλά και την Κωστάντζα της Ρουμανίας. 

Στα τέλη της δεκαετίας του 1920, σύμφωνα με τα όσα καταγράφονται στις σελίδες του Μέγα Οδηγού του Πειραιώς του 1929-1930, οι αντιπρόσωποι της εταιρίας Serviciul Maritim Roman, Muller and Co., είχαν την έδρα τους στην οδό Ομήρου 6 (σσ. στην πλατεία Θεμιστοκλέους).

Διαφημιστική καταχώρηση, στη γαλλική γλώσσα, της SMR (Serviciul Maritim Român) από το καλοκαίρι του έτους 1937 με αναφορά στις χώρες που προσέγγιζαν τα πλοία της εταιρίας (Ρουμανία, Τουρκία, Ελλάδα, Αίγυπτος, Συρία, Παλαιστίνη) και στα δρομολόγια που εκτελούσαν:

Αξιοσημείωτο είναι επίσης το γεγονός πως το φθινόπωρο του έτους 1939, μετά την αιφνιδιαστική εισβολή της ναζιστικής Γερμανίας του Χίτλερ στην Πολωνία και την έναρξη του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, η πολωνική κυβέρνηση συνοδεία ενόπλων δυνάμεων κατέφυγε στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου χρησιμοποιώντας ως μέσο διαφυγής τα πλοία της Ρουμανικής Ατμοπλοίας. 

Κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου (σσ. αρχικά το Βασίλειο της Ρουμανίας τήρησε ουδέτερη στάση στον Πόλεμο, αργότερα προσχώρησε στον Άξονα ενώ στη χώρα έγινε πραξικόπημα από το οποίο προέκυψε η δικτατορία Αντονέσκου, φίλα προσκείμενη στον Χίτλερ), αρκετοί Εβραίοι πρόσφυγες διέφυγαν από την Κωστάντζα στην Κωνσταντινούπολη χρησιμοποιώντας πλοία της Ρουμανικής Ατμοπλοίας παρά τον κίνδυνο που διέτρεχαν από τα σοβιετικά υποβρύχια που δρούσαν στη Μαύρη Θάλασσα. Αξίζει να αναφέρουμε επιγραμματικά πως σύμφωνα με τα υπάρχοντα στοιχεία, μεταξύ των ετών 1938 και Σεπτεμβρίου 1940, επί βασιλείας Καρόλου Β', 25 πλοία έφυγαν από λιμάνια της Ρουμανίας μεταφέροντας πάνω από 17.000 Εβραίους προερχόμενους από τη Γερμανία, την Αυστρία και την Πολωνία, η πλειοψηφία των οποίων κατέληξαν στην Παλαιστίνη. Αργότερα, επί ημερών δικτατορίας Ίων Αντόνεσκου, μεταξύ των ετών 1940 και 1944, περίπου 50.000 Εβραίοι αναχώρησαν από τα λιμάνια της χώρας με πρώτο προορισμό την Τουρκία.

Μετά το τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, η Σοβιετική Ένωση κατάσχεσε τα 16 πλοία που αποτελούσαν τον στόλο της Ρουμανικής Ατμοπλοίας διαλύοντας ουσιαστικά την εταιρία η οποία "αντικαταστάθηκε" στις 14 Ιουλίου 1945 από μια νέα σοβιετικό-ρουμανική εταιρία, με την επωνυμία Sovromtransport, στην οποία όμως αποδόθηκαν δυο μονάχα από τα κατασχεθέντα πλοία, το επιβατικό "Transilvania" και το μικτό πλοίο "Ardeal" .

Κείμενο - Πηγές:

Το κείμενο είναι πρωτότυπο, προϊόν προσωπικής έρευνας.

Στοιχεία και πληροφορίες ελήφθησαν από τις κάτωθι πηγές:

Wikipedia

Τύπος Εποχής - Οδηγοί Πόλεως

• Απαγορεύεται ρητά η χρήση, προβολή, αντιγραφή ή/και αναδημοσίευση με οποιοδήποτε τρόπο ή μέσο δίχως την πρότερη άδεια του γράφοντος το ιστολόγιο.
• Όσοι παρανομούν διώκονται σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις του νόμου περί πνευματικής ιδιοκτησίας.