Pages

Πέμπτη, Δεκεμβρίου 07, 2017

ΣΤΟ ΝΕΟ ΦΑΛΗΡΟ ΤΟΥ 1917

Το καλοκαίρι του έτους 1917 η Ελλάς ζούσε μια από τις τελευταίες πράξεις της περιόδου του Εθνικού Διχασμού, ήτοι της περιόδου των ριζικών διαφορών απόψεων μεταξύ της εκλεγμένης κυβερνήσεως του Ελευθερίου Βενιζέλου και του Βασιλέα Κωνσταντίνου Α' ως προς την χάραξη της εξωτερικής πολιτικής της χώρας και τη στάση αυτής στον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο. Μετά τα Νοεμβριανά του 1916 και τον αποκλεισμό / κατοχής του λιμένος του Πειραιά από γαλλικές στρατιωτικές δυνάμεις, ο μεν Κωνσταντίνος αποσύρθηκε από τον θρόνο - δίχως να παραιτηθεί τυπικά - αφήνοντας στη θέση του τον δευτερότοκο γιο του Αλέξανδρο ενώ ο δε Ελευθέριος Βενιζέλος, τον Ιούνιο του 1917, ανακαλώντας τη διαλυμένη Βουλή του 1915 ("Βουλή των Λαζάρων") σχημάτισε κυβέρνηση η οποία μόλις δυο ημέρες αργότερα (15 Ιουνίου του 1917) θα κήρυττε τον πόλεμο στις Κεντρικές Δυνάμεις τασσόμενη και επισήμως στο πλευρό της Αντάντ. 

Η παρακάτω φωτογραφία της ευρύτερης περιοχής του νέου Φαλήρου, με χειρόγραφη ημερομηνία 03.07.1917, ληφθείσα από την βορειοανατολική πλευρά του λόφου της Καστέλλας, φέρει τον υπέρτιτλο (στα γαλλικά) "Plaine entre le Pirée et Athenes (vue prise de la montagne du Pirée)", ήτοι "Πεδιάδα μεταξύ του Πειραιώς και των Αθηνών (Άποψη εκ του όρους του Πειραιώς)", κάνοντας αναμφίβολα αναφορά στο όρος της Καστέλλας. Ως γνωστόν, κατά τη διάρκεια της γαλλικής κατοχής του Πειραιά, οι γαλλικές στρατιωτικές δυνάμεις συνοδεύονταν από στρατιωτικούς φωτογράφους οι οποίοι κάλυπταν τις δραστηριότητες του εκστρατευτικού σώματος δίχως να αποκλείεται η παρακάτω φωτογραφία να είναι προϊόν κάποιου άλλου Γάλλου που βρέθηκε στον Πειραιά ή και κάποιου Έλληνα φωτογράφου της εποχής εκείνης ο οποίος ενήργησε κατά παραγγελία κάποιου/κάποιων Γάλλου/Γάλλων. 


Στην ως άνω φωτογραφία λοιπόν, ο φωτογράφος της εποχής εκείνης στέκεται - όπως προείπαμε - σε κάποιο ύψωμα στα βορειοανατολικά του λόφου της Καστέλλας, όχι πάντως ιδιαίτερα ψηλά κρίνοντας από την λήψη, ίσως κάπου μεταξύ των σημερινών παράλληλων οδών Νέστορος, Σκρα κτλ. Σε πρώτο πλάνο, μπροστά στον φωτογραφικό φακό, οι εγκαταστάσεις του Ε' εργοστασίου της Κλωστοϋφαντουργίας των αδελφών Ρετσίνα, στο οικόπεδο που ορίζεται από τις σημερινές οδούς Τζαβέλλα, Πυθαγόρα, Μεγάλου Αλεξάνδρου και Αλεξάνδρου. Επίσης, ξεκάθαρα, πλησίον των προαναφερομένων εργοστασιακών εγκαταστάσεων, διακρίνεται η οδός (τότε χωματόδρομος) Μαιζώνος, στη συμβολή αυτής με τη σημερινή οδό Μεγάλου Αλεξάνδρου. Άξιο μνείας είναι το γεγονός πως οι οδοί στα δεξιά της προαναφερθείσας εργοστασιακής μονάδας (σημερινοί οδοί Πυθαγόρα, Πινδάρου, Δυοβουνιώτη κτλ. και προς τις γραμμές του σιδηροδρόμου) βρίθουν κατοικιών, αποθηκών, εργοστασιακών/βιοτεχνικών εγκαταστάσεων και λοιπών παραπηγμάτων. Το ίδιο ισχύει (ως προς τη υφιστάμενη δόμηση) και προς τα βόρεια του εργοστασίου (εκεί όπου σήμερα οι οδοί Μαίζωνος, Αϊδινίου, Μπιζανίου κτλ.). 

Στο μέσον της ασπρόμαυρης λήψης καταγράφεται εμφανέστατα η οδός (λεωφόρος) Αθηνών - Πειραιώς επί της οποίας διακρίνονται τόσο το σωζόμενο έως τις μέρες μας εγκαταλειμμένο εργοστάσιο της πνευματοποιϊας "Ήβη" του Ευστάθιου Φινόπουλου όσο και οι εγκαταστάσεις των Χρωματουργείων Πειραιώς (ΧΡΩ.ΠΕΙ). Στα δεξιά της υπό εξέτασης φωτογραφίας διακρίνεται μερικώς το Ποδηλατοδρόμιο του Φαλήρου ενώ όπισθεν αυτού καταγράφεται το άγγλο-γαλλικό νεκροταφείο (το οποίο είχε δημιουργηθεί το 1858 για την ταφή των Άγγλων και Γάλλων στρατιωτών που πέθαναν από τις κακουχίες του Κριμαϊκού Πολέμου και από την δολοφονική επιδημία χολέρας την οποία οι ίδιοι μετέφεραν με τα πλοία τους στον Πειραιά και στην Αθήνα). Ακριβώς δίπλα στο μεγάλο οικόπεδο του παλαιού νεκροταφείου - απομεινάρια του οποίου έχουν μεταφερθεί δίπλα στο Συμμαχικό Νεκροταφείο στο Παλαιό Φάληρο  - διακρίνεται το Οστεοφυλάκιο του Γεωργίου Καραΐσκάκη στην πρώτη αρχική του θέση (προσεγγιστικά στο σημείο όπου σήμερα υφίσταται η οδός Καραολή και Δημητρίου, στο ύψος του σημερινού ποδοσφαιρικού γηπέδου "Γεώργιος Καραϊσκάκης"), προτού μεταφερθεί στο σημείο όπου βρίσκεται σήμερα, ήτοι μπροστά από τον σταθμό του Ηλεκτρικού στο νέο Φάληρο, στην ομώνυμη πλατεία

Τέλος αξίζει να αναφέρουμε πως στην φωτογραφία καταγράφονται πολλά φουγάρα που παραπέμπουν σαφώς σε βιομηχανικές εγκαταστάσεις, τόσο επί της προαναφερόμενης οδού Αθηνών-Πειραιώς, όσο και εντός του συνοικισμού του νέου Φαλήρου (παρατηρήστε ένα μοναχικό φουγάρο στο βάθος δεξιά στην υπό εξέταση φωτογραφία) αλλά και στην παλαιά οδό Τροχιοδρόμων (σημερινή οδός Δημοσθένους Ομηρίδου Σκυλίτση / Μικράς Ασίας) όπου υπήρχαν πολλά γνωστά υφαντουργεία / υφαντήρια κ.α.

Οι παραπάνω κύριες επισημάνσεις / ταυτοποιήσεις, αποτελώντας προσωπικές εκτιμήσεις του γράφοντος το ιστολόγιο, παρουσιάζονται στην παρακάτω κατάλληλα επεξεργασμένη εικόνα: 


Διαβάστε σχετικά θέματα:

Αεροφωτογραφίες Πειραιά 1917-1918

Η ιστορία της Κλωστοϋφαντουργίας Ρετσίνα

Η ιστορία των Χρωματουργείων Πειραιώς

Η πνευματοποίϊα "Ήβη" του Φινόπουλου

Το Μνήμα του Γάλλου - Μέρος Α'

Το Μνήμα του Γάλλου - Μέρος Β'

Η λεωφόρος Αθηνών-Πειραιώς


Κείμενο - Πηγές:

Το κείμενο που συνοδεύει τις φωτογραφίες είναι πρωτότυπο, προϊόν προσωπικής έρευνας, προσωπικής εργασίας και προσωπικών εκτιμήσεων. 
  • Απαγορεύεται ρητά η χρήση, προβολή, αντιγραφή ή/και αναδημοσίευση με οποιοδήποτε τρόπο ή μέσο.
  • Όσοι παρανομούν διώκονται σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις του νόμου περί πνευματικής ιδιοκτησίας.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου