Ο ΙΕΡΟΣ ΝΑΟΣ ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ ΤΡΙΑΔΟΣ ΣΤΑΥΡΟΔΡΟΜΙΟΥ ΣΤΗΝ ΠΟΛΗ

Προπαραμονή Πρωτοχρονιάς του έτους 2016 στην Κωνσταντινούπολη. 

Ο ανηφορικός δρόμος (Defretdar yokuşu) από Tophane-i Amire προς το "Κολωνάκι της Πόλης", το Cihangir, εν μέσω αρκετού χιονόνερου, οδηγεί προς την κεντρική πλατεία Ταξίμ (Taksim). Λίγα μέτρα πριν την πλατεία, στρίβοντας αριστερά όπως ανεβαίνουμε για Ταξίμ στο Meşelik σοκάκι, φθάνουμε στον μεγαλοπρεπή και ιστορικό ιερό ενοριακό - κοινοτικό ναό της Αγίας Τριάδος Σταυροδρομίου.

Σύμφωνα με τις ιστορικές πηγές, η περιοχή του "Σταυροδρομίου", έναντι της παλιάς Πόλης, εκτεινόταν από το τέλος του Γαλατά και έφθανε μέχρι το Σισλί περιλαμβάνοντας τις συνοικίες εκατέρωθεν της Μεγάλης Οδού του Πέραν. Όπως είναι ευνόητο, τόσο το τοπωνύμιο "Σταυροδρόμι" όσο και το τοπωνύμιο "Πέραν" (από την απέναντι - πέρα - όχθη του Κεράτιου Κόλπου) είναι ελληνικής προελεύσεως. Για την ιστορία, ο πρώτος ιερός ναός της ελληνικής κοινότητας οικοδομήθηκε το 1804 (ο Ι.Ν. των Εισοδίων της Θεοτόκου), για να ακολουθήσει ο Ι.Ν. των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης (1861) και τέλος, το 1880, ο Ι.Ν. της Αγίας Τριάδος. 

Παλαιότερα, στο σημείο όπου σήμερα βρίσκεται το Ζάππειο Παρθεναγωγείο υπήρχε ένας ξύλινος ιερός ναός του Αγίου Μεγαλομάρτυρος Γεωργίου του Τροπαιοφόρου ο οποίος δεν επαρκούσε να καλύψει τις αυξημένες ανάγκες των Ορθοδόξων Χριστιανών. Για το λόγο αυτό στις 25 Φεβρουαρίου του 1867 συνεστήθη επιτροπή ανέγερσης νέου ιερού ναού και στις 13 Αυγούστου του ιδίου έτους ο τότε Οικουμενικός Πατριάρχης Γρηγόριος ΣΤ' έθεσε το θεμέλιο λίθο της νέας εκκλησίας. Ο αρχιτέκτονας Βασιλάκης Ιωαννίδης Εφένδης επιλέχθηκε για το έργο του οποίου η αποπεράτωση συνάντησε αρκετά οικονομικής φύσεως προβλήματα τα οποία καλύφθηκαν από εισφορές, δωρεές, έκδοση λαχείου και δανεισμό από εύπορους ομογενείς της Πόλης. Τα επίσημα εγκαίνια του ιερού ναού πραγματοποιήθηκαν ανήμερα της εορτής της Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού (Κυριακή 14 Σεπτεμβρίου του 1880) με κάθε επισημότητα προεξάρχοντος του Οικουμενικού Πατριάρχου Ιωακείμ Γ' όπως καταγράφεται και στην σχετική επιγραφή: 

Κατά τη διάρκεια του ανθελληνικού πογκρόμ της 6ης – 7ης Σεπτεμβρίου 1955, ο ιερός ναός υπέστη μεγάλες καταστροφές και λεηλασίες. Ακολούθησαν δύσκολα χρόνια μέχρι τη στιγμή που ο βιομήχανος και επιχειρηματίας Παναγιώτης Αγγελόπουλος (1909-2001), Άρχων Μέγας Λογοθέτης και Μέγας Ευεργέτης του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως, δώρισε το ποσό των 90.000 δολαρίων στον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο, με τα οποία πραγματοποιήθηκαν έργα ανακαίνισης και αποκατάστασης τόσο στο εσωτερικό και στο εξωτερικό του Ιερού Ναού της Αγίας Τριάδος Σταυροδρομίου επί διετία. Τα επίσημα θυρανοίξια του ανακαινισθέντος ναού, έγιναν από τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο, την Κυριακή 23 Μαρτίου 2003.

"Ως φοβερός ο τόπος ούτος! ουκ εστι τούτο, 

αλλ' ή οίκος Θεού και αύτη η πύλη του ουρανού" 

(Γένεσις)

Η εκκλησία βρίσκεται πλέον σε καθημερινή χρήση, κάθε Κυριακή τελείται η Θεία Λειτουργία από τον εφημέριο του ναού στην οποία δίδουν το παρόν οι ελάχιστοι πλέον εναπομείναντες Έλληνες της Πόλης καθώς και Έλληνες τουρίστες - προσκυνητές. 

Φθάνοντας στο προαύλιο της εκκλησίας το οποίο συνορεύει με το Ζάππειο Ορφανοτροφείο και τα διάφορα γειτονικά κτίρια στα οποία κάποτε στεγάζονταν διάφορες σχολές και υπηρεσίες της ελληνικής κοινότητας, βρήκαμε την πόρτα του ιερού ναού κλειστή. Για καλή τύχη ένας νεωκόρος ακούγοντας να μιλάμε στα ελληνικά προθυμοποιήθηκε να μας ανοίξει τον κλειστό ιερό ναό και να μας αφήσει για περίπου ένα τέταρτο να περιηγηθούμε στο εσωτερικό του. 

Μια ασυνήθιστη ησυχία και γαλήνη σε συνδυασμό με το άπλετο φως που έμπαινε από τα ανοίγματα του ιερού ναού και τις εντυπωσιακές τοιχογραφίες του 19ου αιώνα μας γύρισαν για λίγο πίσω στο χρόνο προτού ξανά-χαθούμε στην κίνηση και στη δίνη της κεντρικής οδού Istiklal.

Μια τελευταία φωτογραφική ματιά σε μια πολυκαιρισμένη κρήνη η οποία βρίσκεται στο προαύλιο του ιερού ναού με την ένδειξη (ημερομηνία) "1880" και την κλασική χαρακτηριστική καρκινική επιγραφή "Νίψον ανομήματα μη μόναν όψιν".

Διαβάστε τα παρακάτω ιστορικά / φωτογραφικά θέματα από τις επισκέψεις μου στην Πόλη:

Το νοσταλγικό τραμ της Μεγάλης Οδού του Πέραν

Οι τοιχογραφίες της Αγίας Σοφίας

Η υπόγεια βασιλική δεξαμενή του Ιουστινιανού

Στο Τζαμί του Σουλεϊμάν του Μεγαλοπρεπή

Ο Πύργος του Γαλατά

Στην φωτόλουστη Αγία Ειρήνη

Επίσκεψη στο Gulhane Parki

Στην οδό Kumbaraci

Η στοά του Χρηστάκη Ζωγράφου

Το υπόγειο Tunel από το Karakoy στο Beyoglu

Η έπαυλις της οικογένειας Sarica

Η αιγυπτιακή αγορά των μπαχαρικών

Η στοά της Συρίας

Μια βραδιά στους δερβίσηδες

Το Ναυτικό Μουσείο της Κωνσταντινούπολης (Deniz Musezi)

Οι γάτες της Κωνσταντινούπολης

Με ποδήλατο στην Πρίγκηπο

Κρουαζιέρα στα Πριγκηπόνησα

Το νοσταλγικό τραμ Kadikoy-Moda

Κείμενο - Πηγές:

Το κείμενο είναι πρωτότυπο, προϊόν προσωπικής έρευνας, προσωπικής εργασίας και προσωπικών εκτιμήσεων. Στοιχεία και πληροφορίες ελήφθησαν από τις κάτωθι πηγές:

• Ιερός Ναός Αγίας Τριάδος Σταυροδρομίου Κωνσταντινουπόλεως
• Αγγελόπουλος Παναγιώτης

Φωτογραφίες:

• Όλες οι φωτογραφίες του αφιερώματος ανήκουν στον γράφοντα το ιστολόγιο, διέπονται από κανόνες πνευματικής ιδιοκτησίας και προέρχονται από την προσωπική μου φωτογραφική σελίδα (ALL RIGHTS RESERVED).
• Απαγορεύεται ρητά η χρήση, προβολή, αντιγραφή ή/και αναδημοσίευση με οποιοδήποτε τρόπο ή μέσο.
• Όσοι παρανομούν διώκονται σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις του νόμου περί πνευματικής ιδιοκτησίας.