Pages

Τρίτη, Φεβρουαρίου 09, 2016

Η ΚΗΔΕΙΑ ΤΟΥ ΜΑΡΚΟΥ [09.02.1972]

Ήταν 8 Φεβρουαρίου του 1972 όταν ο μεγάλος Έλληνας ρεμπέτης Μάρκος Βαμβακάρης, ο επονομαζόμενος και "Πατριάρχης του Ρεμπέτικου Τραγουδιού", άφηνε την τελευταία του πνοή σε ηλικία 67 ετών στο ισόγειο διαμέρισμα της πολυκατοικίας της οδού Δαιδάλου 24, στην Νίκαια, όπου κατοικούσε, λόγω νεφρικής ανεπάρκειας που του είχε προκαλέσει ο σακχαρώδης διαβήτης και καρδιακών ενοχλήσεων, συμπτώματα τα οποία τον ταλαιπώρησαν κατά τη διάρκεια των προηγούμενων χρόνων της ζωής του. 

Γεννημένος στις 10 Μαΐου του 1905 στο συνοικισμό Σκαλί της Άνω Χώρας της Σύρου, ο καθολικός Χριστιανός το θρήσκευμα Μάρκος Βαμβακάρης, πρωτότοκος γιος μιας φτωχής οικογενείας, έφυγε σε μικρή ηλικία από την γενέτειρά του (12 ετών) και μετοίκησε στον Πειραιά όπου απασχολήθηκε σε διάφορες θέσεις εργασίας (ως λιμενεργάτης, φορτοεκφορτωτής στα Καρβουνιάρικα και εκδορέας στα Δημοτικά Σφαγεία). Η ζωή του Μάρκου Βαμβακάρη άλλαξε αφότου έμαθε μπουζούκι και ξεκίνησε να γράφει τα πρώτα τραγούδια του. Ο Μάρκος Βαμβακάρης συμμετείχε στην πρωτοποριακή για την εποχή της "Τετράς η ξακουστή του Πειραιώς" μαζί με τον Γιώργο Μπάτη, τον Στράτο Παγιουμτζή και τον Ανέστη Δελιά. Πριν τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, ο Μάρκος Βαμβακάρης έγραψε την ίσως μεγαλύτερή του επιτυχία, την "Φραγκοσυριανή" (1935), σε μια περίοδο η οποία έμελλε να αποδειχθεί η πλέον παραγωγική με περιοδείες σε επαρχία, συνεργασίες με άλλους καλλιτέχνες και πετυχημένους δίσκους. Μετά τον Πόλεμο και την Κατοχή, οι περισσότεροι καλλιτέχνες φίλοι του Μάρκου Βαμβακάρη είχαν αποβιώσει και ο ίδιος νυμφεύθηκε για δεύτερη φορά (1942) με ορθόδοξο γάμο την Ευαγγελία με την οποία απέκτησε πέντε παιδιά εκ των οποίων δυο χάθηκαν πρόωρα (ο πρώτος του γάμος με την Ελένη Μαυροειδή - την οποία αποκαλούσε Ζιγκοάλα - είχε λήξει άδοξα και με δικαστικές διαμάχες μετά το διαζύγιο). Μετά την Απελευθέρωση όμως, η μουσική βιομηχανία δεν τίμησε δεόντως τον πρωτοπόρο Μάρκο Βαμβακάρη ο οποίος απαξιωμένος ως "ξεπερασμένος" δυσκολευόταν να εργαστεί σε νυχτερινά κέντρα, δεν ηχογραφούσε νέα τραγούδια ενώ η υγεία του κλονίστηκε εμφανίζοντας παραμορφωτική αρθρίτιδα στα δάχτυλά του γεγονός που επηρέασε την δεξιοτεχνία του στο μπουζούκι. Στα τέλη της δεκαετίας του 1950, κατόπιν πρωτοβουλίας του Βασίλη Τσιτσάνη, η δισκογραφική εταιρία Columbia αποφάσισε να κυκλοφορήσει παλαιά και νέα τραγούδια του Μάρκου Βαμβακάρη τραγουδισμένα από τον ίδιο αλλά και από νέους καλλιτέχνες όπως ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης, ο Στράτος Διονυσίου, η Καίτη Γκρέι, η Άντζελα Γκρέκα κ.α. Παρότι κατά τη δεκαετία του 1960 ο Μάρκος Βαμβακάρης αξιώθηκε να ζήσει μια μικρή αναβίωση της καριέρας του, εντούτοις συνέχισε να αντιμετωπίζει οικονομικά προβλήματα μέχρι το θάνατό του. Μάλιστα, σύμφωνα με τα όσα εκμυστηρεύτηκε εις εκ των υιών του, ο Δομένικος Βαμβακάρης, για τα έξοδα της κηδείας του μεγάλου μουσικού η οικογένειά του αναγκάστηκε να πάρει δάνειο! 

Η είδηση του θανάτου του Μάρκου Βαμβακάρη, όπως ήταν φυσικό, προκάλεσε μεγάλη συγκίνηση στο Πανελλήνιο, σε μια δύσκολη για την χώρα περίοδο. 


Ο Μάρκος Βαμβακάρης κηδεύτηκε στο Γ' Νεκροταφείο της Κοκκινιάς (Νίκαια), την επομένη του θανάτου του, στις 9 Φεβρουαρίου του 1972, συνοδεία πολλών φίλων, γνωστών καλλιτεχνών και πλήθους κόσμου που έσπευσε να απευθύνει το ύστατο χαίρε στον "παλαίμαχο της διπλοπενιάς". 

Οι υιοί του Μάρκου Βαμβακάρη, Δομένικος και Στέλιος, αποχαιρέτησαν τον πατέρα τους παίζοντας με το μπουζούκι ορισμένες αλησμόνητες επιτυχίες. Στην παρακάτω ιστορική ασπρόμαυρη φωτογραφία της ενάτης Φεβρουαρίου του 1972, ο Μάρκος Βαμβακάρης εντός του ανοιχτού φέρετρου λίγο πριν την ταφή του και γύρω πλήθος κόσμου (όπισθεν του φέρετρου οι γιοί του, δίπλα στους Καθολικούς ιερείς διακρίνεται ο Μιχάλης Γενίτσαρης). 


Ο Μάρκος Βαμβακάρης ενταφιάστηκε κανονικά παρουσία καθολικών ιερέων παρόλο που η Καθολική Εκκλησία τον είχε αφορίσει (το 1966) λόγω του δεύτερου γάμου του:


Η αναγγελία της κηδείας του Μάρκου Βαμβακάρη:


Όπως προείπαμε, τον αλησμόνητο καλλιτέχνη συνόδεψε μέχρι το Γ' Νεκροταφείο Αθηνών πλήθος κόσμου σε μια πομπή που ξεκίνησε από την οδό Δαιδάλου 24, μια μικρή οδό παράλληλη της Πέτρου Ράλλη, όπου ο Μάρκος Βαμβακάρης πέρασε τα τελευταία χρόνια της ζωής του. Προτού μετακομίσει στην οδό Δαιδάλου, ο Μάρκος και η οικογένειά του ζούσαν σε ένα παλιό σπίτι στην συνοικία των Άσπρων Χωμάτων. 


Στην κηδεία του Μάρκου Βαμβακάρη παρευρέθηκαν πολλοί γνωστοί καλλιτέχνες. Στην παρακάτω φωτογραφία διακρίνονται ο Γιώργος Νταλάρας, ο Σταύρος Πασπαράκης, ο συγγραφέας Γιάννης Μαρκόπουλος, η Σωτηρία Μπέλλου και η Αγγέλα Βερικοκάκη.  



Ο τάφος του Μάρκου Βαμβακάρη, στο Γ' Νεκροταφείο, κατά το έτος 1972. (φωτογραφία Κώστα Βούλγαρη)


Η είδηση του θανάτου και της ταφής του Μάρκου Βαμβακάρη όπως παρουσιάστηκε μέσα από τις σελίδες του Τύπου της εποχής εκείνης: 





Ο Μάρκος Βαμβακάρης σε μια φωτογραφία του Νεάρχου Γεωργιάδη (έτος 1967) μπροστά στη σκάλα του υπογείου όπου δούλευε όταν κατοικούσε στο παλαιό του σπίτι στα Άσπρα Χώματα της Νίκαιας:


"Δεν εγεννήθηκα κακός ούτε σκέφτηκα ποτές μου να φχαριστηθώ άμα λυπηθεί ο άλλος. 
Δεν εγεννήθηκα κακός, ούτε για να ζήσω τη ζωή μου όπως την έζησα. 
Και γι' αυτό παίρνω το θάρρος να εκθέσω τα αμαρτήματά μου στον κόσμο. 
Σε έναν κόσμο που εγώ πρώτος του τραγούδησα τις χαρές και τις λύπες του, τα πλούτη και τη φτώχεια του, την ορφάνια του και την ξενιτιά του."

Μάρκος Βαμβακάρης (από την "Αυτοβιογραφία" του)

Πηγές:

Το κείμενο είναι πρωτότυπο. Χρησιμοποιήθηκαν στοιχεία και πληροφορίες από τις εξής πηγές:
  • "Ρεμπέτικα Τραγούδια", Ηλία Πετρόπουλου, Εκδόσεις Κέδρος
  • "Μάρκος Βαμβακάρης - Αυτοβιογραφία", Επιμέλεια  Καιλ-Βελλου Αγγελική, Εκδόσεις Παπαζήση
  • Προσωπική Έρευνα - Ημερήσιος Τύπος
 Φωτογραφίες:
  • Οι ιστορικές φωτογραφίες παρατίθενται για εκπαιδευτικούς σκοπούς - κάθε νόμιμο δικαίωμα ανήκει στους νομίμους κατόχους αυτών.

2 σχόλια:

  1. Μπράβο που θυμήθηκες το αστέρι μας!
    (μια διορθωσούλα μόνο: τα παιδιά ήταν 3 κι όχι 5)

    spatholouro

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Ευχαριστώ για το σχόλιο - το διευκρίνησα περαιτέρω (πέντε παιδιά εκ των οποίων τα δυο δεν επέζησαν). Οι τρεις γιοί του Μάρκου ήταν ο Βασίλης (γεννηθείς 1944), ο Στέλιος (γεννηθείς 1947) και ο Δομένικος (γεννηθείς 1949).

      Διαγραφή