Εκ καταγωγής Πόντιος, ανετράφην και εσπούδασα εις την Μακεδονίαν. Εις τον Πειραιά ήλθον το πρώτον επί τρίμηνον κατά το έτος 1937 και εν συνεχεία τον Οκτώβριον 1939 οριστικώς προς εκπλήρωσιν της στρατιωτικής μου θητείας εις το Γουδί. Έκτοτε παρέμεινον εις τον Πειραιά, τον οποίον ηγάπησα, διότι παρά την έκτασόν του εις χώρον και πληθυσμόν, οι κάτοικοί του δεν παραμένουν άγνωστοι ο είς δια τον άλλον. Ο Πειραιεύς όταν τον επρωτογνώρισα δεν ήτο απλώς το επίνειον και τον μεγαλύτερον προάστειον των Αθηνών, ως τούτο συμβαίνει σήμερον, αλλά μια μεγάλη και ανεξάρτητος πόλις σφίζουσα από ζωήν πλήρης ικμάδος και με πλουσίαν εμποροβιομηχανικήν δραστηριότητα και κατείχεν αδιαφιλονικήτως την δευτέραν θέσιν εις την χώραν μας μετά τας Αθήνας.
Εντύπωσιν εις τον Πειραιά μου έκαμεν η θαυμάσια ρυμοτομία της, η οποία δεν σου επιτρέπη να απωλέσης ποτέ τον προσανατολισμόν σου, εν αντιθέσει προς το πολεοδομικόν χάος των Αθηνών, όπου σου δίδεται η εικών, ότι κάποιος αδαής πολεοδόμος ήνωσε πολλά χωρία μαζί χωρίς να ενδιαφερθή να εναρμονίση την πολεοδομίαν εκάστου χωρίου προς το σύνολον. Έπειτα οι δυο λιμένες της πόλεως, ο κύριος λιμήν με το "Ωρολόγι" εις τον μυχόν του λιμένος και ο λιμήν Κερατσινίου καθώς και η πληθώρα των μικρών ορμίσκων και λιμενίσκων - Πασαλιμάνι, Τουρκολίμανο, Φρεαττύς, Νέον Φάληρον - τα κτίρια της πόλεως, υφιστάμενα από 30ετίας και πλέον κατά κύριον λόγον, σου έδιδον την εντύπωσιν ότι είχες να κάμης με μίαν πλούσιαν νήσον χωρισμένην και απομεμακρυσμένην της Πρωτευούσης και με πλήρη ανεξαρτησίαν της οικονομικής ζωής και της δραστηριότητός της. Τέλος ο πληθυσμός του Πειραιώς, κατά πλειοψηφίαν φρόνιμοι νοικοκυραίοι, έδειχναν ότι εγνώριζον ο εις τον άλλον. Η νυχτερινή ζωή από τας 10 το βράδυ ήτο σταματημένη και με συγκέντρωσιν του κόσμου εις τα καφενεία και ζαχαροπλαστεία περί την πλατείαν του Πασαλιμανιού, σου παρείχεν την εικόνα ειδυλλιακής ζωής η θέσις την οποίαν κατέλαβε μια σύγχρονος πολυκατοικία, όλα γύρω εις την περιοχήν του Πασαλιμανιού μέχρι της πλατείας Αλεξάνδρας και την Καστέλλα μέχρι τον ρωμαντικόν.
Αλλά την φυγήν των πατρικίων του την άνθεξεν ο Πειραιεύς. Εγονάτισε μόνον όταν τον εγκατέλειψεν ο λαός του, οι πληβείοι. Ύστερον από τον πόλεμον ήλθεν το μαράζωμα της σιδηροβιομηχανίας, την θέσιν της οποίας κατέλαβεν η απρόσωπη εταιρεία, τα Ναυπηγεία του Νιάρχου. Το αυτοκίνητον κατήργησε τας θαλασσίας μεταφοράς εσωτερικού και αι Αθήναι απέβησαν το κέντρον διαμετακομίσεως των εμπορευμάτων. Το μεγάλο εμπόριο τροφίμων έσβυσε για τον Πειραιά και του έμεινεν εις ανάμνησιν το Χρηματιστήριον Εμπορευμάτων. Τα τελευταία πέντε χρόνια ο οικοδομικός οργασμός δειλά-δειλά έκαμε την εμφάνισίν του και εις τον Πειραιά. Βαδίζομεν προς την πλήρη ισοπέδωσιν και απορρόφησιν μας από τας Αθήνας. Μεταβαλλόμεθα καθ'όλα εις το μεγαλύτερον προάστειον των Αθηνών και εις το επίνειόν των.
Νοσταλγός του παλαιού και καλού Πειραιώς όπως τον επρωτογνώρισα, πάντοτε θ'αναπολώ την ανθρωπιά της μεγάλης αυτής πόλεως που οσημέραι τείνει να σβύση. Ουδείς ημπορεί να αντισταθή εις το αύριον που δημιουργεί το παρόν. Η εξέλιξις προς το καλύτερον ή εις περιόδους παρακμής προς το χειρότερον θα παρασύρη τους ανθρώπους και τας πόλεις προς νέα σχήματα, νέους προσανατολισμούς, νέες καταστάσεις. Αλλά, ατυχώς, η αλήθεια είναι μια. Ο Πειραιεύς ενώ ανέδειξε και αναδεικνύει πολλούς ανθρώπους των γραμμάτων και της τέχνης, ως πόλις παρουσιάζει την μικροτέραν αναλογίαν με τον πληθυσμόν της. Το κακόν αυτό πρέπει να σταματήσεη. Και είναι αξιέπαινοι αυτοί που πασχίζουν και αγωνίζονται να κυττάζουν την συνεχιζόμενην διαφοροποίησιν και απονέκρωσιν του Πειραιώς. Χρέος όλων μας που αγαπώμεν την πόλιν μας είναι, οι μέν έχοντες την δωρεάν του δημιουργού να καλλιεργήσουν και ν'αναπτύξουν την πνευματικήν κίνησιν του Πειραιώς, πάντων δε ημών των λοιπών να έλθωμεν συνεπίκουροι, συμπαραστάται και ενισχυταί του δημιουργικού έργου των πρώτων.
Σταύρος Π. Καλογιάννης
Πηγή:
- "Πειραϊκόν Ημερολόγιον", Αρχείον Πειραϊκών Σπουδών, Τριμηνιαίον Περιοδικόν, Νίκος Κατσικάρος, Πειραιεύς, Ιανουάριος 1966
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου