ΟΙΚΙΑ Π. ΠΑΤΣΙΑΔΟΥ [ΠΕΙΡΑΙΑΣ RETRONAUT]

Η πάλαι ποτέ οικία του βιομηχάνου Παναγιώτη Πατσιάδη (Καλάβρυτα 1847 - Πειραιάς 1909) αποτελεί το μοναδικό εναπομείναν δείγμα αρχιτεκτονικής του Ερνέστου Τσίλλερ (Ernst Ziller) που έχει διασωθεί, έστω και κατά το ήμισυ, στα πέριξ της πλατείας Αλεξάνδρας, δηλαδή στην περιοχή όπου ο ίδιος ο Τσίλλερ οικοδόμησε, κατά το δεύτερο μισό του 19ου αιώνα, τη φημισμένη "Συνοικία των Επαύλεων" ή "Συνοικία Τσίλλερ".

Ως γνωστόν, η διατηρητέα πρώην οικία Πατσιάδη έχει γίνει πολλάκις αντικείμενο μελέτης και παρουσίασης μέσα από τις σελίδες του παρόντος προσωπικού ιστολογίου. Στο παρόν αφιέρωμα θα παρουσιάσουμε αναλυτικά μια σειρά συλλεκτικών φωτογραφιών των μεταπολεμικών δεκαετιών του 1960 και του 1970, με τις αντίστοιχες συνθέσεις / αντιπαραβολές του "χθες και του σήμερα", στα πλαίσια του πρωτότυπου προσωπικού project Πειραιάς / Piraeus Retronaut:

Η πρώτη σειρά φωτογραφιών η οποία παρουσιάζεται ευθύς αμέσως είναι του γνωστού φωτογράφου-ταξιδιώτη Δημήτρη Παπαδήμου (1918-1994) και προέρχεται από τις ψηφιοποιημένες συλλογές του Ελληνικού Λογοτεχνικού και Ιστορικού Αρχείου (ΕΛΙΑ). Αξίζει να σημειώσει πως όλες οι κάτωθι φωτογραφίες έχουν υποστεί επεξεργασία από το γράφοντα με σκοπό την καλλίτερη ευκρίνεια και παρουσίασή τους.

Ο Δημήτρης Παπαδήμος φαίνεται πως φωτογράφισε το ένα τμήμα της πρώην οικίας Πατσιάδου που βρίσκεται πάνω στη στροφή της πλατείας Αλεξάνδρας πάνω από μια φορά κατά τη δεκαετία του 1960. 

Στην επόμενη ασπρόμαυρη φωτογραφία, αξιοσημείωτη είναι (στα αριστερά) η περίτεχνη σιδερένια αυλόπορτα η οποία οδηγούσε στο αίθριο που υπήρχε μεταξύ των δυο πρώην οικιών του Πατσιάδη (σσ. της κατεδαφισμένης και της υπάρχουσας). Επίσης διακρίνονται και τα τραπεζοκαθίσματα του γνωστού καφενείου-ζυθοπωλείου του Καραντάση που λειτουργούσε στο ισόγειο του ιστορικού κτιρίου.

Αξιομνημόνευτο δίχως άλλο το γεγονός πως σε ένα τμήμα του άνω ορόφου του κτιρίου, λειτούργησε για αρκετά χρόνια το εν Πειραιεί Ιταλικό Προξενείο. Στην επόμενη φωτογραφία της δεκαετίας του 1960, η ξύλινα εξώπορτα πλησίον της ακτής Ναυάρχου Παύλου Κουντουριώτη είναι ανοικτή και στον εξώστη του άνω ορόφου διακρίνεται η μικρή πινακίδα με τον θυρεό του Ιταλικού Προξενείου καθώς και ένας ιστός άνευ σημαίας:

Με βάση την ως άνω ασπρόμαυρη φωτογραφία, παρουσιάζουμε τη σχετική σύνθεση / αντιπαραβολή του "χθες και του σήμερα" στα πλαίσια του πρωτότυπου προσωπικού project Πειραιάς / Piraeus Retronaut:

Λεπτομέρεια των ανοιγμάτων του άνω ορόφου και των μικρών εξωστών με τα περίτεχνα κιγκλιδώματα: 

Με βάση την ως άνω ασπρόμαυρη φωτογραφία, παρουσιάζουμε τη σχετική σύνθεση / αντιπαραβολή του "χθες και του σήμερα" στα πλαίσια του πρωτότυπου προσωπικού project Πειραιάς / Piraeus Retronaut:

Λεπτομέρεια του ισόγειου τμήματος του κτιρίου με τα χαρακτηριστικά τραπεζάκια του καφενείου του Καραντάση στο πεζοδρόμιο:

Με βάση την ως άνω ασπρόμαυρη φωτογραφία, παρουσιάζουμε τη σχετική σύνθεση / αντιπαραβολή του "χθες και του σήμερα" στα πλαίσια του πρωτότυπου προσωπικού project Πειραιάς / Piraeus Retronaut:

Άποψη της πρώην οικίας Πατσιάδου από το απέναντι πεζοδρόμιο της πλατείας Αλεξάνδρας. Στο φωτογραφικό κάδρο διακρίνονται και τα μαζεμένα τραπεζοκαθίσματα:

Με βάση την ως άνω ασπρόμαυρη φωτογραφία, παρουσιάζουμε τη σχετική σύνθεση / αντιπαραβολή του "χθες και του σήμερα" στα πλαίσια του πρωτότυπου προσωπικού project Πειραιάς / Piraeus Retronaut:

Η επόμενη ασπρόμαυρη φωτογραφία δια χειρός Δημήτρη Παπαδήμου τοποθετείται επίσης χρονικά στη δεκαετία του 1960, πλην όμως διαφοροποιείται από τις παραπάνω φωτογραφίες ως προς μια μικρή λεπτομέρεια. Παρατηρήστε λοιπόν τη μικρή τέντα η οποία είχε τοποθετηθεί επί της κεντρικής εισόδου του ισόγειου καφενείου:

Με βάση την ως άνω ασπρόμαυρη φωτογραφία, παρουσιάζουμε τη σχετική σύνθεση / αντιπαραβολή του "χθες και του σήμερα" στα πλαίσια του πρωτότυπου προσωπικού project Πειραιάς / Piraeus Retronaut:

Την ίδια περίπου εποχή, περί τα μέσα της δεκαετίας του 1960, την πρώην οικία Πατσιάδη κατέγραψε και ο ερασιτέχνης φωτογράφος Γιώργος Σαματούρας. 

Κατά τα γνωστά, με βάση την ως άνω ασπρόμαυρη φωτογραφία, παρουσιάζουμε τη σχετική σύνθεση / αντιπαραβολή του "χθες και του σήμερα" στα πλαίσια του πρωτότυπου προσωπικού project Πειραιάς / Piraeus Retronaut:

Οι τρεις επόμενες ασπρόμαυρες φωτογραφίες είναι εκ νέου του Δημήτρη Παπαδήμου πλην όμως τοποθετούνται χρονικά περί τις αρχές της δεκαετίας του 1970. Το καφενείο-ζυθοπωλείο-εστιατόριο έχει αλλάξει εκμισθωτή και στην πρόσοψη του υπό εξέτασιν κτιρίου αναγράφεται το επώνυμο "Δεληγιάννης" ενώ μικρές τέντες έχουν τοποθετηθεί επί όλων των ανοιγμάτων του ισογείου τμήματος. Στα αριστερά, διακρίνεται η τότε νεόδμητη τετραώροφη πολυκατοικία μετά ισογείων καταστημάτων η οποία είχε μόλις "αντικαταστήσει" την προϋπάρχουσα εξ' αριστερών (κατεδαφισθείσα) οικία Π. Πατσιάδη, εξαφανίζοντας μάλιστα τον διάδρομο που υπήρχε μεταξύ των δυο κτιρίων.

 

Ενδεικτικό ιστορικό τεκμήριο σχετικά με την μπυραρία "Δεληγιάννης", στην πλατεία Αλεξάνδρας.

Ο Δημήτρης Παπαδήμος στην επόμενη λήψη καταγράφει ξανά το τμήμα εκείνο του κτιρίου προς την ακτή Ναυάρχου Κουντουριώτη. Πλέον, από τον εξώστη του άνω ορόφου απουσιάζουν τα διακριτικά του Ιταλικού Προξενείου τα οποία έχουν μεταφερθεί πάνω από την ξύλινη εξώπορτα. Στα δεξιά διακρίνεται και η πρώην οικία Μιχαλήνου, νυν ιδιοκτησία του ΠΙΚΠΑ. 

Ακολουθεί ακόμα μια σύνθεση / αντιπαραβολή του "χθες και του σήμερα" στα πλαίσια του πρωτότυπου προσωπικού project Πειραιάς / Piraeus Retronaut:

Αντί επιλόγου, μια τελευταία φωτογραφική καταγραφή των χαρακτηριστικών ανοιγμάτων του άνω ορόφου και των μικρών εξωστών του υπό εξέτασιν κτιρίου δια χειρός του φωτογράφου Δημήτρη Παπαδήμου. Όπως μπορεί κανείς να παρατηρήσει, κάποιες κεραίες είχαν ήδη κάνει την εμφάνισή τους στην ταράτσα του κτιρίου ενώ στο κάδρο διακρίνονται τα υπέργεια καλώδια του τρόλεϊ της Καστέλλας αλλά και τμήμα της καλλιτεχνικής επιγραφής της προαναφερθείσης επιχείρησης του Δεληγιάννη:

Διαβάστε σχετικά θέματα:

Οι Οικίες Πατσιάδη στην πλατεία Αλεξάνδρας

Αναδιαμόρφωση της Οικίας Πατσιάδου (σε 3D)

Φωτογραφική Αποτύπωση του εγκαταλειμμένου ισογείου της πρώην οικίας Πατσιάδου (2013)

Η συνοικία των Επαύλεων του Τσίλλερ

Η συνοικία της πλατείας Αλεξάνδρας

Κείμενο - Πηγές:

Το κείμενο είναι πρωτότυπο, προϊόν προσωπικής έρευνας, προσωπικής εργασίας και προσωπικών εκτιμήσεων.

Στοιχεία και πληροφορίες έχουν ληφθεί από τις κάτωθι πηγές:

• Ελληνικό Λογοτεχνικό και Ιστορικό Αρχείο (ΕΛΙΑ)
• Τύπος Εποχής - Οδηγοί Πόλεως

Φωτογραφίες:

• Οι ιστορικές φωτογραφίες παρατίθενται για εκπαιδευτικούς σκοπούς - κάθε νόμιμο δικαίωμα ανήκει στους νομίμους κατόχους αυτών.
• Όλες οι σύγχρονες φωτογραφίες του αφιερώματος και οι συνθέσεις / αντιπαραβολές ανήκουν στον γράφοντα το ιστολόγιο, διέπονται από κανόνες πνευματικής ιδιοκτησίας και προέρχονται από την προσωπική μου φωτογραφική σελίδα (ALL RIGHTS RESERVED).
• Απαγορεύεται ρητά η χρήση, προβολή, αντιγραφή ή/και αναδημοσίευση με οποιοδήποτε τρόπο ή μέσο.
• Όσοι παρανομούν διώκονται σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις του νόμου περί πνευματικής ιδιοκτησίας.