Ο ΠΥΡΓΟΣ ΤΟΥ ΠΕΙΡΑΙΑ: ΕΙΣΑΓΩΓΗ (ΑΦΙΕΡΩΜΑ: ΜΕΡΟΣ Α')

Ζούμε σε μια πόλη απάνθρωπη, με μηδενικές υποδομές, ανύπαρκτο σχεδιασμό και δυσλειτουργική ρυμοτομία. Οι πολεοδομικοί κανόνες (διατάξεις) υπάρχουν μονάχα για να λαδώνονται όσοι δουλεύουν στις υπηρεσίες της Πολεοδομίας και το αποτέλεσμα αυτών των διαχρονικών πρακτικών είναι η δημιουργία του τερατουργήματος που καλείται λεκανοπέδιο Αττικής.  

Η Αθήνα, πρωτεύουσα της Ελλάδος και το επίνειο αυτής, ο Πειραιεύς, τσιμεντουπόλεις, με ανύπαρκτους χώρους άθλησης, μηδενικές εστίες πρασίνου, οξύ πρόβλημα στάθμευσης, κακές αστικές συγκοινωνίες, ανυπόφορα πεζοδρόμια για τους πεζούς κάθε ηλικίας (για ΑΜΕΑ ούτε λόγος να γίνεται), "αγροτικούς" αστικούς δρόμους και κατ'ευφημισμόν λεωφόρους και πολυκατοικίες - σπίτια - κτίρια διαφόρων χρονολογιών που καταργούν κάθε έννοια ρυμοτομίας και ομοιομορφίας...

Όσο για τη λέξη χρώμα;  

Το χρώμα που δεσπόζει είναι μονάχα ένα, το γκρίζο! 

Αραιά και που, όλο και κάποιος τοίχος "φωτίζεται" από κάποιο καλαίσθητο γκράφιτι (γιατί στην Ελλάδα μέχρι και στα γκράφιτι είμαστε συχνά ακαλαίσθητοι συγχέοντας την καλλιτεχνική δημιουργία με το βανδαλισμό και τη βεβήλωση).

Ο Πειραιάς, όπως προείπαμε, δεν αποτελεί εξαίρεση στον κανόνα της ασχήμιας.

Ανηφορίστε για μια βόλτα μέχρι την κορυφή του λόφου της Καστέλλας, στο άλσος του Προφήτη Ηλία, στο ψηλότερο σημείο του Πειραιώς και θαυμάστε το απέραντο... γκρίζο συνοδεία μιας θάλασσας από τσιμεντένια κουτάκια, ατάκτως ερριμμένα.

Ο Πύργος του Πειραιά, ένας από τους ελάχιστους ουρανοξύστες που διαθέτει η Αθήνα και κατ' επέκταση η Ελλάδα, κατά παρέκκλιση των σχετικών νομοθεσιών περί ύψους των οικοδομών, κατασκευάστηκε ημιτελώς την περίοδο 1972-1974, στα χρόνια της Δικτατορίας των Συνταγματαρχών (Χούντα), παραμένοντας έκτοτε ανεκμετάλλευτος και αναξιοποίητος, ένας "κοιμώμενος γίγαντας", όπως ποιητικά τον αποκαλούν κάποιοι, ο οποίος δεσπόζει πάνω από το κεντρικό λιμάνι και το κέντρο του Πειραιώς.

Ειρήσθω εν παρόδω, ο Πύργος του Πειραιά (σσ. επίσημη ονομασία Εμπορικό Κέντρο Πειραιώς) αποτελεί το δεύτερο υψηλότερο κτίριο των Αθηνών (84 μέτρα), αφού μονάχα ο Πύργος Αθηνών είναι υψηλότερος.

Ειρήσθω εν παρόδω, κατά τις αρχές της δεκαετίας του 2010, η κατάσταση του υπό εξέτασιν Εμπορικού Κέντρου Πειραιώς υπήρξε επιεικώς τραγική. Στο ισόγειο του κτιρίου λειτουργούσαν μεν κάποιες δημοτικές υπηρεσίες, πλην όμως η εικόνα του περιβάλλοντος χώρου, ειδικότερα προς την πεζοδρομημένη οδό Ιπποκράτους (σσ. ο οποίος κατ'ευφημισμόν πεζόδρομος χρησιμοποιείται παράνομα ως χώρος στάθμευσης) και την οδό Μακράς Στοάς χαρακτηρίζεται από απόλυτη βρώμα και δυσωδία από ούρα. Τα ίδια σε γενικές γραμμές ίσχυαν και προς την έτερη πλευρά του ουρανοξύστη που "κοιτάει" προς την οδό Δημοσθένους και την λεγόμενη Αγορά του Πειραιά.

Δυστυχώς, ο υπό εξέτασιν Πύργος του Πειραιά παραμένει μετά από δεκαετίες ένας ολικά ανεκμετάλλευτος χώρος που χρησιμοποιείται για την ανάρτηση γιγαντιαίων διαφημίσεων, παρότι αποτελεί ένα real estate "φιλέτο". Εκτός αυτών βέβαια, η κατάντια του συγκεκριμένου τοπόσημου αποτελεί ταυτόχρονα μια αισθητική ντροπή για την πόλη του Πειραιώς!

Οι απόψεις περί της χρησιμότητας ή/και καταλληλότητας του κτιρίου είναι ποικίλες και διίστανται: υπάρχουν φωνές που ομιλούν για καθίζηση κάποιων εκατοστών ανά χρόνο λόγω της σαθρότητας του υπεδάφους σε εκείνο το σημείο (τόσο κοντά στη θάλασσα), άλλοι επιμένουν με το θέμα της στατικότητας του κτιρίου, διαγωνισμοί επί διαγωνισμών προκηρύσσονται από το Δήμο Πειραιά δίχως καμία επιτυχία, σχέδια επί σχεδίων βλέπουν το φως της επικαιρότητας και τελικώς το αποτέλεσμα είναι μηδενικό!

Κατά το έτος 2010 μάλιστα διακηρύχθηκε ένας ανοικτός αρχιτεκτονικός διαγωνισμός με συμμετοχή πολλών αρχιτεκτόνων από όλο τον κόσμο υπό τον διακριτικό τίτλο "Πύργος του Πειραιά 2010 - Αλλάζοντας την Πρόσ(οψη)". Πάντως, οι ιδέες που θα προκύψουν από τον προαναφερθέντα διαγωνισμό θα αφορούν αποκλειστικά το lifting/αλλαγή της πρόσοψης του Πύργου, δηλαδή θα πρόκειται επί της ουσίας για μια ωραιοποίηση του εξωτερικού μονάχα κομματιού του εγκαταλειμμένου κτιρίου. Άλλα λόγια να αγαπιόμαστε δηλαδή, το μήλο να' ναι λαμπερό απ' έξω και σάπιο από μέσα.

Ασφαλώς το ζήτημα του εν Πειραιεί Ουρανοξύστη εντάσσεται στα πλαίσια μιας γενικότερης συζήτησης που αφορά την αξιοποίηση ή όχι της ήδη απάνθρωπης Αθήνας καταργώντας τον υπάρχοντα νόμο περί ανώτατου ύψους των κτιρίων και επιτρέποντας την ανέγερση ουρανοξυστών (υπό προϋποθέσεις και με απόλυτη εφαρμογή των πολεοδομικών διατάξεων) σε συνδυασμό με την ορθά κατανεμημένη κατασκευή χώρων πρασίνου/άθλησης/στάθμευσης και αναψυχής, έχοντας ως απώτερο σκοπό την άνοδο της ποιότητας ζωής. Αλλά ενώ από ιδέες γενικά πάμε καλά στην Ελλάδα, η βούληση παραμένει σταθερά μηδενική, ενώ ταυτόχρονα υφίσταται μια μεγάλη μερίδα Ελλήνων οι οποίοι είναι αντίθετοι στην ιδέα των ουρανοξυστών επειδή τάχα μου, θα αλλοιώσουν το "χρώμα" και την ιδιομορφία του αττικού λεκανοπεδίου.

Διαβάστε σχετικά θέματα:

Ο Πύργος του Πειραιά: Ιστορική Αναδρομή (Αφιέρωμα Μέρος Β')

Ο Πύργος του Πειραιά: Αναβίωση (Αφιέρωμα - Μέρος Γ')

Υγρή Ψυχή

Ο "φουτουριστικός" Εμπορικός Πύργος Πειραιά

Ευχές από τον Ουρανοξύστη Πειραιώς

Αριστείδης Σ. Σκυλίτσης: Ο εμπνευστής του Εμπορικού Κέντρου Πειραιώς 

Κείμενο:

Το κείμενο είναι πρωτότυπο, προϊόν προσωπικής έρευνας και προσωπικής εργασίας.

Φωτογραφίες: 

• Όλες οι σύγχρονες φωτογραφίες του αφιερώματος ανήκουν στον γράφοντα το ιστολόγιο, διέπονται από κανόνες πνευματικής ιδιοκτησίας και προέρχονται από την προσωπική μου φωτογραφική σελίδα (ALL RIGHTS RESERVED) 
• Απαγορεύεται ρητά η χρήση, προβολή, αντιγραφή ή/και αναδημοσίευση με οποιοδήποτε τρόπο ή μέσο.
• Όσοι παρανομούν διώκονται σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις του νόμου περί πνευματικής ιδιοκτησίας.