Το Ναυτικόν Γυμνάσιον Πειραιώς "Πρωτεύς" ιδρύθηκε από τον εκ Θήρας καταγόμενο γεννηθέντα εν Πειραιεί Σπυρίδωνα Ε. Μαρκοζάνη (1931 - 2011), πτυχιούχο της Ανωτάτης Βιομηχανικής Σχολής Πειραιώς (ΑΒΣΠ), έχοντας ως βασικό στόχο την προσέλκυση από κοινού μετά της Πολιτείας, μεγάλου τμήματος της νεολαίας προς το ναυτικό επάγγελμα, με απώτερο σκοπό την επάνδρωση της Εμπορικής Ναυτιλίας με άξια και μορφωμένα στελέχη.
Οι απόφοιτοι του "Πρωτέα" μπορούσαν είτε να εργαστούν ως πλοίαρχοι, ή αξιωματικοί καταστρώματος ή ως ασυρματιστές, είτε εναλλακτικά να επιχειρήσουν να εισέλθουν στα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα μέσω εξετάσεων, είτε να σταδιοδρομήσουν ως υπάλληλοι σε ναυτιλιακές επιχειρήσεις. Ειδικότερα για όσους επέλεγαν να ακολουθήσουν το επάγγελμα του πλοιάρχου, μετά την αποφοίτηση από το Ναυτικό Γυμνάσιο, χρειάζονταν αρχικά θαλάσσια υπηρεσία τριών ετών για την απόκτηση του διπλώματος του Πλοιάρχου Γ' Τάξεως κατόπιν εξετάσεως, και εν συνεχεία νέα διετή θαλάσσια υπηρεσία για την απόκτηση του διπλώματος του Πλοιάρχου Β' Τάξεως κατόπιν εξετάσεως και τέλος, νέα τριετή θαλάσσια υπηρεσία για την απόκτηση του διπλώματος του Πλοιάρχου Α' Τάξεως.
Προς επίτευξη των σκοπών του, το Ναυτικόν Γυμνάσιον Πειραιώς "Πρωτεύς" εφοδιάστηκε με όλα τα απαραίτητα εποπτικά όργανα διδασκαλίας (σσ. μέχρι και ραντάρ) ώστε το διδακτικό προσωπικό, το οποίο αποτελείτο από καθηγητές μέσης εκπαίδευσης και αξιωματικούς του Βασιλικού Ναυτικού και του Λιμενικού Σώματος, να δύναται απρόσκοπτα να επιτελεί με επιτυχία την αποστολή του. Τα μαθήματα που διδάσκονταν ήσαν εκείνα του Πρακτικού Λυκείου και επιπλέον Στοιχεία Ναυτιλίας, Ιστορία του Εμπορικού Ναυτικού, Ναυτική Τέχνη, Εμπορικόν Ναυτικόν Δίκαιο, Ναυτική Κοσμογραφία, Στοιχεία Ναυπηγικής και Μηχανών, Πρωρατικά και Ραντάρ Ραδιοτηλεφωνία και Σήματα. Ιδιαίτερη βαρύτητα διδόταν επίσης στα αγγλικά (5 ώρες εβδομαδιαίως), το οποίο θεωρείτο πρωτεύον μάθημα.
 |
| Σπυρίδων Εμμ. Μαρκοζάνης |
Το εν Πειραιεί Ναυτικόν Γυμνάσιον Πειραιώς "Ο Πρωτεύς", με έδρα επί της λεωφόρου Βασιλίσσης Σοφίας 114, στο ύψος της πλατείας Δεληγιάννη, αναγνωρίστηκε επίσημα από το Κράτος και αδειοδότηθηκε το καλοκαίρι του έτους 1960, δεχόμενος τους πρώτους μαθητές της Α' Γυμνασίου κατόπιν εισιτηρίων εξετάσεων στα τέλη Σεπτεμβρίου του 1960. Στις πρώτες διαφημιστικές καταχωρήσεις του εκπαιδευτικού ιδρύματος κατά το καλοκαίρι του 1960 τονίζονταν μεταξύ των άλλων ο αριθμός αδείας ιδρύσεως και ο αριθμός αδείας λειτουργίας, το δικαίωμα φοιτήσεως δια εξετάσεων σε ανώτατες σχολές όπως επίσης ο τεχνικός εξοπλισμός του Λυκείου που περιλάμβανε εκπαιδευτικό σκάφος, μηχανουργείο - ηλεκτροτεχνουργείο, μουσείο μηχανών, έκθεση ηλεκτρικών εφαρμογών και ναυτικών οργάνων, κινηματογράφο κ.α.
Ενδεικτικό αρχειακό τεκμήριο από το καλοκαίρι του έτους 1961 με αναγγελία των εισιτηρίων εξετάσεων στις αρχές Ιουλίου:
Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός πως αρχής γενομένης από το σχολικό έτος 1963-1964, ιδρύθηκε και λειτούργησε Οικοτροφείο στο νέο Φάληρο, για τους μαθητές από την επαρχία, σε ανεξάρτητο οίκημα, πλησίον της Σχολής, εφοδιασμένο με σύγχρονες εγκαταστάσεις, με όλους τους κανόνες μιας ήσυχης, άνετης και υγιεινής διαμονής, παρέχοντας τροφή (γεύματα) βάσει οδηγιών ειδικού ιατρού, ενώ έτερος ιατρός παρακολουθούσε την υγεία καθώς και την σωματική / πνευματική ανάπτυξη των οικότροφων.
Το Οικοτροφείο του Ναυτικού Γυμνασίου "Πρωτεύς", το οποίο στεγάστηκε στην ιδιαίτερης αρχιτεκτονικής παραθαλάσσια έπαυλη ιδιοκτησίας Mertzanoff στην οποία ως γνωστόν είχε διαμείνει επί επτά χρόνια κατά τη δεκαετία του '20 ο Ιωάννης Μεταξάς, όπως καταγράφηκε περί τα μέσα της δεκαετίας του 1960:
Στην ακόλουθη διαφημιστική καταχώρηση του έτους 1963 καταγράφεται συν τοις άλλοις το "σύγχρονον Οικοτροφείον της Σχολής ευρισκόμενον παρά την παραλιακήν λεωφόρον του νέου Φαλήρου".
 |
| Έτος 1963 - Ναυτικόν Γυμνάσιον Πειραιώς ο "Πρωτεύς" |
Ενδεικτικό αρχειακό τεκμήριο - Κανονισμός του Ναυτικού Γυμνασίου Πειραιώς "Πρωτεύς" από το σχολικό έτος 1963-1964:
Στο ακόλουθο αρχειακό τεκμήριο από το έτος 1964, σχετικά με το Ναυτικόν Γυμνάσιον Πειραιώς "Ο Πρωτεύς", τονιζόταν μεταξύ των άλλων πως το εν λόγω ιδιωτικό εκπαιδευτικό ήταν ισότιμο των λοιπών Γυμνασίων και Λυκείων της χώρας. Εκείνη την εποχή, χρέη Γυμνασιάρχη εκτελούσε ο τέως Γενικός Επιθεωρητής Ιωάννης Λεωνίδου, ενώ τα διδακτήρια καταγράφονταν στη διασταύρωση Δωδεκανήσου και Υμηττού στα Καμίνια, με το οικοτροφείο σταθερά επί της οδού Εθνάρχου Μακαρίου 23, στο νέο Φάληρο.
Στα μέσα της δεκαετίας του '60, το Ναυτικόν Λύκειον - Γυμνάσιον "Πρωτεύς", καταγραφόμενο ως "το μεγαλύτερον στην Ελλάδα", είχε μεταφέρει την έδρα του στο Μέγαρο Ανδρέα Σπυράκη, επί της λεωφόρου Βασιλέως Γεωργίου Α' 3.
Ενδεικτική διαφημιστική καταχώρηση του Ναυτικού Λυκείου / Γυμνασίου "Πρωτεύς", από το καλοκαίρι του έτους 1966:
Διαφημιστική καταχώρηση του Ναυτικού Γυμνασίου "Πρωτεύς" από τα τέλη της δεκαετίας του '60 (έτος 1969) η οποία καλούσε όσους άρρενες ενδιαφέρονταν να γίνουν πλοίαρχοι του Εμπορικού Ναυτικού και ταυτόχρονα να λάβουν το απολυτήριο του Γυμνασίου να εγγραφούν σε αυτό! Αξιοσημείωτο το γεγονός πως πλέον τα διδακτήρια και το οικοτροφείο καταγράφονταν στην ακτή Ποσειδώνος 1, επί της παραλίας του νέου Φαλήρου, ήτοι στις εγκαταστάσεις του πάλαι ποτέ Θεοδωρίκειου Λυκείου.
Στην επόμενη ολοσέλιδη εικονογραφημένη διαφημιστική καταχώρηση του έτους 1970 εκτός από τις διάφορες πληροφορίες σχετικά με την Σχολή, ενδιαφέρουσες είναι οι φωτογραφίες του Διδακτηρίου (Κτιρίου) της Σχολής επί της οδού Ποσειδώνος 1 στο νέο Φάληρο και βεβαίως το Οικοτροφείο στον αριθμό "23" της οδού Εθνάρχου Μακαρίου, επίσης στο νέο Φάληρο. Τα δε γραφεία του Ναυτικού Γυμνασίου στον Πειραιά, καταγράφονταν σταθερά επί της λεωφόρου Βασιλέως Γεωργίου Α' 3.
Ακολουθούν οι δυο ως άνω φωτογραφίες του Οικοτροφείου και του Διδακτηρίου του Ναυτικού Γυμνασίου "Πρωτεύς" σε μεγέθυνση:
 |
| Το Οικοτροφείον του Ναυτικού Γυμνασίου / Λυκείου "Πρωτεύς" |
 |
| Το Διδακτήριο του Γυμνασίου / Λυκείου "Πρωτεύς" |
Στα τέλη της δεκαετίας του '60, το Ναυτικόν Γυμνάσιον "Πρωτεύς", με το άνετο και ευρύχωρο διδακτήριο, διέθετε πλήρες εργαστήριο Φυσικής και Χημείας για την εκτέλεση πειραμάτων, πλήρη σειρά ναυτικών οργάνων, ραντάρ εν λειτουργία, εξαντών, ναυτικών χαρτών του ελληνικού και του αγγλικού ναυτικού, ραδιοτηλέφωνον, βυθόμετρον και ραδιογωνιόμετρον, δωδεκάκωπους λέμβους προς άσκηση των μαθητών στην κωπηλασία, ιστιοπλοΐα και πρωρατικά και πλουσιότατη βιβλιοθήκη αποτελούμενη από λεξικά, ιστορικά και φιλολογικά συγγράμματα στα ελληνικά και στα αγγλικά. Επίσης, κατά τους θερινούς μήνες, η Σχολή μεριμνούσε για την πρακτική άσκηση των μαθητών των ανωτέρων τάξεων σε ακτοπλοϊκά σκάφη. Τέλος, η μεταφορά των μαθητών στο διδακτήριο με λεωφορεία ενώ κάθε χρονιά προσφέρονταν υποτροφίες ίσες με το ήμισυ των διδάκτρων της επόμενης χρονιάς στους αριστούχους μαθητές.
Ενδεικτική αρχειακή διαφημιστική καταχώρηση του Ναυτικού Γυμνασίου "Πρωτεύς" από το καλοκαίρι του έτους 1973, με εγκαταστάσεις σταθερά στην ακτή Ποσειδώνος, στο νέο Φάληρο και στο Μέγαρο Σπυράκη, στη λεωφόρο Βασιλέως Γεωργίου Α' 3. (σσ. αξιοσημείωτοι οι επταψήφιοι πλέον αριθμοί τηλεφώνου).
"Γίνετε πλοίαρχοι του Εμπορικού Ναυτικού, γίνετε κυρίαρχοι των πέντε ωκεανών", προέτρεπε η κάτωθι διαφημιστική καταχώρηση της Σχολής Πλοιάρχων και του Ναυτικού Γυμνασίου "Πρωτεύς" από το πρώτο μισό της δεκαετίας του '70:
Αναλόγου ύφους και περιεχομένου διαφημιστική καταχώρηση της Σχολής Πλοιάρχων, του Ναυτικού Γυμνασίου και της Σχολής Ραδιοτηλεγραφητών "Πρωτεύς" από το έτος 1977. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός πως στην προαναφερθείσα Σχολή Πλοιάρχων, καταγραφόμενη ως η πρώτη ιδρυθείσα ιδιωτική σχολή εν Ελλάδι, γίνονταν δεκτοί μαθητές με το ενδεικτικό της Ε' Γυμνασίου!
Το κτίριο του Διδακτηρίου των Ναυτικών Σχολών "Πρωτεύς", επί της ακτής Ποσειδώνος 1, στην παραλία του νέου Φαλήρου, με τον ιερό ναό Αγίου Κωνσταντίνου στο Μοσχάτο να διακρίνεται όπισθεν αυτού. Όπως προαναφέρθηκε, στο συγκεκριμένο κτίριο είχαν στεγαστεί τόσο το Λύκειο Βενετίας Ν. Θεοδωρίκου όσο και το Ναυτικό Γυμνάσιο Νέου Φαλήρου "Παντάνασσα" του Π. Παπαδογεώργη:
 |
| Διδακτήριο Ναυτικών Σχολών "Πρωτεύς" - ακτή Ποσειδώνος 1 |
Ενδεικτική διαφημιστική καταχώρηση των Ναυτικών και Επαγγελματικών Σχολών "Πρωτεύς" από τα τέλη της δεκαετίας του 1970. Εκείνη την εποχή, οι Σχολές "Πρωτεύς", οι οποίες καταγράφονταν ως αναγνωρισμένες από το Κράτος (Υπουργείο Παιδείας και Ναυτιλίας) από το 1954, διέθεταν Σχολή Ναυτιλιακών Σπουδών για στελέχη ναυτιλιακών επιχειρήσεων, Σχολή Πλοιάρχων και Σχολή Ραδιοτηλεγραφητών (Ασυρματιστών):
Ειρήσθω εν παρόδω, ο ιδρυτής των Ναυτικών και Επαγγελματικών Σχολών "Πρωτεύς" Σπυρίδων Εμμ. Μαρκοζάνης είχε εκλεγεί βουλευτής της Α' Περιφέρειας Πειραιώς και Νήσων στις εκλογές της 20ης Νοεμβρίου του 1977:
Διαφημιστική καταχώρηση των Ναυτικών και Επαγγελματικών Σχολών "Πρωτεύς" από τις αρχές της δεκαετίας του 1980:
Στο επόμενο αρχειακό τεκμήριο μέσα από τις σελίδες του Τύπου του έτους 1981 όπου οι Ναυτικές και Επαγγελματικές Σχολές "Πρωτεύς" Ε.Π.Ε. καταγράφονται ξανά με έτος ιδρύσεως το 1954. Εκείνη την εποχή, οι Σχολές "Πρωτεύς" διέθεταν Λύκειο με Σχολή Πλοιάρχων και Σχολή Ασυρματιστών όπου γίνονταν δεκτοί μαθητές μέχρι 18 ετών, Σχολή Ελευθέρων Σπουδών για αποφοίτους Λυκείου, Σχολή Στελεχών Ναυτιλιακών Επιχειρήσεων, Σχολή Ναυτικών Σπουδών για αποφοίτους Λυκείου που επιθυμούσαν να σταδιοδρομήσουν ως Πλοίαρχοι καθώς επίσης Σχολή Λογιστών - Γραμματέων - Telex - Γραφομηχανής.
Ενδεικτική διαφημιστική καταχώρηση των Ναυτικών Σχολών "Πρωτεύς" (αναγνωρισμένες από το ΥΕΝ), από τα μέσα της δεκαετίας του '80:
Το διατηρητέο Μέγαρο Ανδρέα Σπυράκη, στην όψη επί της οδού Φίλωνος, με ευδιάκριτη την πινακίδα των Ναυτικών Σχολών "Πρωτεύς" στον τελευταίο όροφο:
Στα τέλη της δεκαετίας του '80, η ιδιωτική ναυτική εκπαίδευση στην Ελλάδα εν γένει είχε ήδη πληγεί ανεπανόρθωτα από διάφορες άστοχες υπουργικές / κυβερνητικές αποφάσεις με αποτέλεσμα το ενδιαφέρον της νεολαίας προς το ναυτικό επάγγελμα να έχει μειωθεί σε μεγάλο βαθμό. Παρόλα ταύτα οι Σχολές "Πρωτεύς" του Σπυρίδωνος Μαρκοζάνη, όπως οι αντίστοιχες Σχολές "Πυθαγόρας" του αδελφού του, του Ιακώβου Εμμ. Μαρκοζάνη, συνέχιζαν να ασχολούνται σθεναρά με την ναυτική εκπαίδευση, προσδοκώντας την κατάρτιση άξιων και καταρτισμένων στελεχών για τα πλοία της ελληνικής ναυτιλίας.
Διαβάστε σχετικά θέματα:
Κείμενο - Πηγές:
Το κείμενο είναι πρωτότυπο, προϊόν προσωπικής έρευνας, προσωπικής εργασίας και προσωπικών εκτιμήσεων. Στοιχεία και πληροφορίες ελήφθησαν από τις κάτωθι πηγές:
ΥΠΕΚΑ
Τύπος Εποχής - Οδηγοί Πόλεως
- Απαγορεύεται ρητά η χρήση, προβολή, αντιγραφή ή/και αναδημοσίευση με οποιοδήποτε τρόπο ή μέσο.
- Όσοι παρανομούν διώκονται σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις του νόμου περί πνευματικής ιδιοκτησίας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου