Η ΕΝ ΠΕΙΡΑΙΕΙ ΤΕΛΕΤΗ ΤΟΥ ΑΓΙΑΣΜΟΥ ΤΩΝ ΥΔΑΤΩΝ [1921]

Στον Πειραιά του έτους 1921, ο τοπικός Τύπος περιγράφει με ενθουσιώδη λόγια τον εορτασμό των Θεοφανίων εκείνης της χρονιάς: "Ουδέποτε ίσως άλλοτε ο Πειραιεύς επανηγύρισε λαμπρότερον και μεγαλοπρεπέστερον την κατ'εξοχήν Πειραϊκήν εορτήν του αγιασμού των υδάτων. Από πρωίας η πόλις μας ευρίσκεται επί ποδός. Την απελπιστικήν και διαρκή μέχρι των μεταμεσονυχτίων ωρών βροχήν διεδέχθη ήλιος λάμπων και σκορπίζων φως και χαράν. Η είδησις άλλωστε ότι η Α.Μ. ο Βασιλεύς επρόκειτο να τιμήση την εορτήν, υπήρξεν αφορμή γενικού συναγερμού. Κόσμος πάσης τάξεως και ηλικίας, αμφότερων των φύλων έσπευδε προς την προκυμαίαν. Εις τον συναγερμόν τούτον δεν έμειναν αμέτοχοι και οι Αθηναίοι. Τα τραίνα του Ηλεκτρικού λίαν ενωρίς κατήρχοντο εις την πόλιν μας, πυκνότατα και πλήρη, μέχρι ασφυξίας."

Κάπως έτσι, εκείνο το πρωινό της 6ης Ιανουαρίου του 1921, ολόκληρος ο χώρος της προ του Δημαρχείου (Ωρολογίου) πλατείας και μέχρι τα προπύλαια του ναού της Αγίας Τριάδος, όπως επίσης και ο Τινάνειος Κήπος, οι οδοί πέριξ αυτού και η προβλήτα του σημαιοστολισμένου λιμανιού μέχρι την ακτή Τζελέπη είχε γεμίσει ασφυκτικά από κόσμο. Στο Ρολόι (Δημαρχείο), ως συνήθως, θέση από νωρίς το πρωί είχαν πιάσει αντιπρόσωποι του "ωραίου φύλου", με ποικίλες αμφιέσεις και πολύχρωμες ανθοδέσμες. Πλησίον της αποβάθρας του λιμένος, τα ατμόπλοια της εποχής ("Μινώταυρος", "Αργολίς", "Αυλίς", Τάσος", "Άσσος", "Παναγής", "Τόγιας" κλπ.), απαραιτήτως σημαιοστολισμένα, μαζί με τις παρατεταγμένες φορτηγίδες (μαούνες), τις βάρκες (λέμβους) και τα ρυμουλκά, είχαν μετατραπεί σε απέραντα θεωρεία. Κοντά στις τρεις καλαίσθητα στολισμένες εξέδρες που είχαν τοποθετηθεί στην αποβάθρα για τον Βασιλέα, για το Υπουργικό Συμβούλιο και για τους λοιπούς επισήμους, οι εκπρόσωποι πάνω από 35 σωματείων και συλλόγων της εποχής με τα χαρακτηριστικά τους λάβαρα. 

Από τα σκαλιά της Αγίας Τριάδος και μέχρι τη Βασιλική Αποβάθρα, καθώς και κατά μήκος της λεωφόρου Βασιλέως Γεωργίου Α' βρίσκονταν παραταγμένοι οι άνδρες της Φρουράς Πειραιώς, της χωροφυλακής, αστυνομικοί, πρόσκοποι, η Σχολή Ναυτικών Δοκίμων καθώς και οι πολιτικοί σύλλογοι του τόπου.

Η προσέλευση των επισήμων ξεκίνησε στις 10 το πρωί με τον τότε Δήμαρχο Πειραιώς Αθανάσιο Δρίβα και το Δημοτικό Συμβούλιο της πόλεως να προσέρχονται πρώτοι στο χώρο της τελετής. Ακολούθησαν ο Υγειονόμος Μαρμόρας, οι βουλευτές Δ. Σπηλιωτόπουλος, Ι. Λυγίνος και Δ. Κρεμεζής, ο πολιτευτής Κυκλάδων και αντιπρόεδρος της Ενώσεως Ερμουπολιτών και Συρίων Αλ. Πάρρης, ο Διευθυντής της Αστυνομίας Πειραιώς Δημητρίου, ο Διευθυντής της Αστυνομίας Αθηνών Γάσπαρης, ο Λιμενάρχης Χριστοφής, ο Υπολιμενάρχης Ανδρουτσόπουλος, ο διευθυντής του Καπνοκοπτηρίου Μπουντούρης, ο Ταμίας Αγγελής, ο Διευθυντής του Ταχυδρομείου Μαρούλης, ο Διευθυντής του Τηλεγραφείου Βερσής, ο Πρόεδρος του Ηπειρωτικού Συλλόγου και ιατρός Γ. Ματσόπουλος, οι διευθυντές των πειραϊκών εφημερίδων, ο Φρούραρχος Πειραιώς Ρήγας μετά του υπασπιστή του Σεκούρη καθώς και οι λοιπές αρχές του Πειραιά. Μετά από λίγο κατέφθασαν εξ Αθηνών ο Αυλάρχης Αλέξανδρος Μερκάτης μετά της ακολουθίας του Διαδόχου της Ρουμανίας, οι αντιστράτηγοι Σωτηλής και Γεννάδης καθώς και ο αρχηγός του Π. Οίκου του Βασιλέως αντιστράτηγος Κωνσταντίνος Πάλλης. Ταυτόχρονα, κατέφθασαν στον ίδιο χώρο και οι εκπρόσωποι των διαφόρων προξενικών αρχών που είχαν την έδρα τους στον Πειραιά. 

Μισή ώρα αργότερα - ήτοι κατά τις 10.30 π.μ. - όλα τα βλέμματα στράφηκαν προς τη λεωφόρο Βασιλέως Γεωργίου Α' από όπου θα έφθαναν τα βασιλικά αυτοκίνητα. Πράγματι, μετά από λίγα λεπτά εμφανίστηκε το αυτοκίνητο που μετέφερε τον Βασιλέα Κωνσταντίνο Α' (σσ. ο οποίος είχε ανακάμψει από την εξορία μόλις πριν από μερικές εβδομάδες, μετά την ήττα του Ελευθερίου Βενιζέλου, το νόθο δημοψήφισμα της 22ας Νοεμβρίου / 5ης Δεκεμβρίου του 1920 την παλινόρθωση της μοναρχίας εν μέσω Μικρασιατικής Εκστρατείας, λίγο πριν την Καταστροφή), με στολή αρχιστρατήγου και στραταρχική ράβδο, ενώ έπονταν τα αυτοκίνητα του Διαδόχου της Ρουμανίας και των πριγκίπων Νικολάου, Ανδρέα και Χριστόφορου. 

Ο Βασιλεύς Κωνσταντίνος Α' (δεξιά) επί της εν Πειραιεί εξέδρας, στο μέσον της φωτογραφίας ο Διάδοχος της Ρουμανίας Κάρολος (Carol al II-lea al României, 15 Οκτωβρίου 1893 - 4 Απριλίου 1953) και αριστερά ο πρίγκηπας Νικόλαος. 

Η έλευση των μελών της Βασιλικής Οικογενείας αλλά και του Υπουργικού Συμβουλίου έδωσε το έναυσμα για την παρουσίαση όπλων από τον στρατό, υπό τον ήχο των σαλπίγγων, των ζητωκραυγών του πλήθους και τις σειρήνες των ατμόπλοιων του λιμανιού. Ο Βασιλέας Κωνσταντίνος Α' αφού χαιρέτησε τον Δήμαρχο Πειραιώς και τα μέλη του Δημοτικού Συμβουλίου της πόλης κατευθύνθηκε προς την εξέδρα. 

Λίγο αργότερα, "υπό τας κωδωνοκρουσίας όλων των ναών της πόλεως", η πομπή του ιερού ναού της Αγίας Τριάδος κατευθύνθηκε προς την εξέδρα, με τον Μητροπολίτη Θεόκλητο περιστοιχισμένο από τα μέλη της Ιεράς Συνόδου και του πειραϊκού κλήρου να ψάλλουν την ακολουθία του αγιασμού των υδάτων. Αξιοσημείωτο το γεγονός πως ο σχετικός ύμνος "Εν Ιορδάνη ..." ψάλλεται δις, στα ελληνικά αλλά και στα ρουμάνικα, από τον Ρουμάνο αρχιμανδρίτη που συνόδευε τον Διάδοχο της Ρουμανίας Κάρολο. 

Τη στιγμή της καταδύσεως οι στρατιώτες παρουσίασαν όπλα, το πλήθος ασκεπές σταυροκοπείτο, οι μπάντες ανέκρουαν τον Ύμνο του Σταυρού υπό τις κωδωνοκρουσίες των εκκλησιών της πόλης, τις σειρήνες των ατμόπλοιων και τον κρότο των τηλεβόλων του πυροβολείο της Ηετιώνειας ακτής. Ταυτόχρονα, δυο πάλλευκα περιστέρια ελευθερώθηκαν από κάποια λέμβο, φτερουγίζοντας προς την εξέδρα, με ένα εξ αυτών να καταλήγει στον ώμο του Διαδόχου της Ρουμανίας. 

Μετά τη λήξη της τελετής, η Α.Μ. ο Βασιλεύς αποχώρησε αφού πρώτα ασπάστηκε τη χείρα του Μητροπολίτη και αποχαιρέτισε το Δήμαρχο Πειραιώς και τους λοιπούς επίσημους παριστάμενους, επιβιβάστηκε στο αυτοκίνητό του με προορισμό την Αθήνα υπό τις συνεχείς ζητωκραυγές του πλήθους. 

Κατά την αναχώρηση μάλιστα του Βασιλικού αυτοκινήτου από τον Πειραιά, έλαβε χώρα και το κάτωθι περιστατικό, έξω από το καφενείου του Τραϊφόρου: 

Διαβάστε σχετικά θέματα:

Πως εορτάζονταν κάποτε τα Θεοφάνια στον Πειραιά

Η Βασιλική Αποβάθρα του Πειραιά

Ο Αγιασμός των Υδάτων στον Πειραιά του 1920

Η τελετή του Αγιασμού των Υδάτων στον Πειραιά του 1922

Η τελετή της καταδύσεως του Σταυρού εις τον Πειραιά (1923)

Θεοφάνεια στον Πειραιά του 1976

Θεοφάνεια στο Λιμάνι του Πειραιά (2017)

Κείμενο - Πηγές:

Το κείμενο είναι πρωτότυπο, προϊόν προσωπικής έρευνας.

Στοιχεία και πληροφορίες ελήφθησαν από τις κάτωθι πηγές:

• Τύπος Εποχής

• Απαγορεύεται ρητά η χρήση, προβολή, αντιγραφή ή/και αναδημοσίευση με οποιοδήποτε τρόπο ή μέσο.
• Όσοι παρανομούν διώκονται σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις του νόμου περί πνευματικής ιδιοκτησίας.