Το Ρίο, είναι κυρίως γνωστό σε όλους μας για το πορθμείο Ρίου - Αντίρριου που εξασφαλίζει τη θαλάσσια σύνδεση της Εθνικής Οδού Αθηνών-Πατρών και κατ' επέκταση της Πελοποννήσου με την Στερεά Ελλάδα - και τανάπαλιν. Η εν λόγω θαλάσσια σύνδεση αποτελούσε τη μοναδική εναλλακτική για όσους επιθυμούσαν να περάσουν από την Πελοπόννησο προς την Στερεά Ελλάδα και την Ήπειρο πριν την κατασκευή της γέφυρας Ρίου - Αντίρριου "Χαρίλαος Τρικούπης".
Σημείο αναφοράς του σύγχρονου Ρίου του 21ου αιώνα λοιπόν δεν είναι άλλο από την προαναφερθείσα καλωδιωτή γέφυρα, πλην όμως σήμα κατατεθέν του Ρίου εδώ και αιώνες υπήρξε το Κάστρο του Ρίου ή Φρούριο του Ρίου ή και Καστέλι του Μοριά ή της Πάτρας όπως συχνά αποκαλείται (από την ιταλική λέξη castello που σημαίνει κάστρο):
Σημείο αναφοράς του σύγχρονου Ρίου του 21ου αιώνα λοιπόν δεν είναι άλλο από την προαναφερθείσα καλωδιωτή γέφυρα, πλην όμως σήμα κατατεθέν του Ρίου εδώ και αιώνες υπήρξε το Κάστρο του Ρίου ή Φρούριο του Ρίου ή και Καστέλι του Μοριά ή της Πάτρας όπως συχνά αποκαλείται (από την ιταλική λέξη castello που σημαίνει κάστρο):
- Το Κάστρο του Ρίου - Η ιστορία του
Το Κάστρο του Ρίου κατασκευάστηκε στα χρόνια της Τουρκοκρατίας από τον Οθωμανό Σουλτάνο Βαγιαζήτ Β', περί το 1499, πάνω στα ερείπια ενός αρχαίου ναού του Ποσειδώνα και σύμφωνα με τις διαθέσιμες πληροφορίες, η πρώτη οχύρωση του σημείου ήταν πολύ μικρότερη από τη σημερινή έκταση και περιελάμβανε διπλό περίβολο και τάφρο. Ταυτόχρονα με το Καστέλλι του Ρίου, ο Βαγιαζήτ Β' κατασκεύασε και το Καστέλλι της Ρούμελης, στο Αντίρριο. Όπως είναι εύκολα αντιληπτό, το ακρωτήριο του Ρίου ήταν κομβικής σημασίας για τον έλεγχο της περιοχής και οι Οθωμανοί, οχυρώνοντας το εν λόγω σημείο μαζί με το απέναντι του Αντιρρίου, λαμβάνοντας υπόψη και τη δύναμη πυρός που διέθεταν, κατάφερναν να ελέγχουν το σημαντικό θαλάσσιο πέρασμα. Δεν είναι δε τυχαίο πως οι Οθωμανοί ονόμαζαν τις δύο ακτές "Κουτσούκ Τσανάκ Καλέ", ήτοι "Μικρά Δαρδανέλλια".
Το 1533 το κάστρο καταλαμβάνουν Γενοβέζοι με επικεφαλής τον Αντρέα Ντόρια (Andrea Doria) αλλά την ίδια χρονιά, μετά από μόλις έξι μήνες, το ανακατέλαβαν οι Οθωμανοί. Το 1603, οι Ιππότες της Μάλτας γνωστοί και ως Ιωαννίτες Ιππότες της Ρόδου, προκαλούν μεγάλες καταστροφές τόσο στο Κάστρο του Ρίου όσο και στο αντίστοιχο του Αντίρριου. Το καλοκαίρι του 1687 το σκηνικό επαναλαμβάνεται όταν ο μετέπειτα Δόγης της Βενετίας Φραγκίσκος Μοροζίνι (Francesco Morosini) πολιορκεί το κάστρο του Ρίου και το καταλαμβάνει μετά από ανελέητο κανονιοβολισμό. Κατά τη διάρκεια της πολιορκίας προξενούνται μεγάλες καταστροφές στα τείχη και το κάστρο ανακατασκευάζεται. Νέοι πύργοι-προμαχώνες προστίθενται, νέες επάλξεις δημιουργούνται και ενισχύονται οι παλαιότερες και το κάστρο παίρνει τη μορφή που διατηρεί μέχρι τη σημερινή εποχή. Εκτός από τα προπύργια του Αγίου Μάρκου, Αγίας Μαρίας και Αγίου Αντωνίου κατασκευάζεται και ο ναός της Παρθένου της Υγείας (Ζωοδόχου Πηγής) ο οποίος διασώζεται μέχρι τις μέρες μας.
Σε όσους το όνομα του Francesco Morosini θυμίζει κάτι, να σημειώσουμε πως είναι γνωστός, συν τοις άλλοις, για την κλοπή του μαρμάρινου αγάλματος λέοντος-συμβόλου της πόλεως του Πειραιώς από το λιμάνι.
Το Κάστρο του Ρίου ξαναπέρασε στην κατοχή των Οθωμανών το 1715 και παράμεινε τουρκοκρατούμενο έως το 1828, έτος κατά το οποίο οι στρατιωτικές δυνάμεις του στρατηγού Μαιζών (Nicolas Joseph Maison) και ο στόλος των τριών Συμμαχικών Δυνάμεων θα απωθήσουν τον Αιγύπτιο Ιμπραήμ και τις στρατιωτικές δυνάμεις του από την Πελοπόννησο. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός πως το Κάστρο του Ρίου παραδόθηκε στους Γάλλους στις 30 Οκτωβρίου του 1828, ενώ πρώτος φρούραρχος διατέλεσε ο εκ Κρήτης αξιωματικός Νικόλαος Τριτάκης. Τη δε συνθήκη για την παράδοση του κάστρου του Αντίρριου την υπέγραψε ο Αυγουστίνος Καποδίστριας, αδελφός του πρώτου Κυβερνήτη της Ελλάδας Ιωάννη Καποδίστρια.
Το Κάστρο του Ρίου, από το 1831* και έως το 1912 μετατράπηκε σε στρατιωτική και πολιτική φυλακή - κάτεργο. Ο δε Δήμος Πατρών χρησιμοποιούσε τους κρατούμενους για την καθαριότητα του Ρίου.
*Ο Γάλλος διπλωμάτης Λουδοβίκος Αύγουστος Φελίξ Μπωζούρ (1765-1863) στο έργο του "Ταξίδι στην Οθωμανική αυτοκρατορία" περιγράφει με λεπτομέρειες και γλαφυρότητα την κατάσταση των δύο κάστρων, ενώ ο Πουκεβίλ μας πληροφορεί ότι το 1821 υπήρχε χωριό στο Ρίον με 180 οικογένειες Ελλήνων και Τούρκων, που έλεγχαν την μεγάλη πεδιάδα με το όνομα "Ο κάμπος του Κάστρου", δηλαδή Καστελόκαμπος.
*Ο Γάλλος διπλωμάτης Λουδοβίκος Αύγουστος Φελίξ Μπωζούρ (1765-1863) στο έργο του "Ταξίδι στην Οθωμανική αυτοκρατορία" περιγράφει με λεπτομέρειες και γλαφυρότητα την κατάσταση των δύο κάστρων, ενώ ο Πουκεβίλ μας πληροφορεί ότι το 1821 υπήρχε χωριό στο Ρίον με 180 οικογένειες Ελλήνων και Τούρκων, που έλεγχαν την μεγάλη πεδιάδα με το όνομα "Ο κάμπος του Κάστρου", δηλαδή Καστελόκαμπος.
Μια μεταπολεμική έγχρωμη φωτογραφία του Κάστρου του Ρίου από τη δεκαετία του 1960, η λεζάντα της οποίας αναφέρει χαρακτηριστικά: "Το παλιό μεσαιωνικό φρούριο του Ρίου, πλησίον των Πατρών, απέχει από τις απέναντι ακτές της Στερεάς Ελλάδος 2.000 μέτρα."
- Το Κάστρο του Ρίου - Η σύγχρονη εικόνα του
Το κάστρο περιβάλλεται στην μια πλευρά από πλατιά τάφρο η οποία περιέχει θαλασσινό νερό αφού ενώνεται με τη θάλασσα η οποία "βρέχει" το υπόλοιπο κάστρο. Στην τάφρο υπάρχουν δύο εξωτερικοί προμαχώνες που ενώνονται με το κυρίως κάστρο με πέτρινες γέφυρες που εξυπηρετούν τις δύο πύλες, τη θαλάσσια και την κεντρική.
Φωτογραφική καταγραφή του νοτίου οθωμανικού τείχους:
Δίγλωσση ενημερωτική πινακίδα εντός του Κάστρου του Ρίου:
Φωτογραφική καταγραφή του νοτίου οθωμανικού τείχους:
Μια ευρεία πανοραμική άποψη του Κάστρου, όπως φαίνεται από τους προμαχώνες των Τρίδυμων Πύργων:
Οθωμανικό λουτρό, απομεινάρι των καιρών που το κάστρο του Ρίου βρισκόταν υπό τουρκικό έλεγχο:
Ο ιερός ναός της Ζωοδόχου Πηγής εντός του φρουρίου / κάστρου του Ρίου ο οποίος συγκεντρώνει πλήθος κόσμου κατά την Παρασκευή της Διακαινησίμου (μια εβδομάδα μετά το Πάσχα), ημέρα κατά την οποία εορτάζει το εν λόγω ναϋδριο:
Παραπλεύρως του Κάστρου, σε μικρή απόσταση, βρίσκεται η γέφυρα Ρίου-Αντίρριου καθώς και η βάση του ομώνυμου πορθμείου.
Σημείωση:
Η φωτογράφηση του Κάστρου / Φρουρίου του Ρίου έλαβε χώρα τον Σεπτέμβριο του έτους 2010. Αιτία για να βρεθώ στο Ριο, να φωτογραφήσω το ιστορικό κάστρο και εν συνεχεία να δημιουργήσω το παρόν φωτογραφικό / ιστορικό αφιέρωμα υπήρξε ένα χαρμόσυνο γεγονός που αφορούσε την προσωπική ζωή ενός καλού φίλου και το οποίο έλαβε χώρα στην παραθαλάσσια κωμόπολη του Ρίου.
Η φωτογράφηση του Κάστρου / Φρουρίου του Ρίου έλαβε χώρα τον Σεπτέμβριο του έτους 2010. Αιτία για να βρεθώ στο Ριο, να φωτογραφήσω το ιστορικό κάστρο και εν συνεχεία να δημιουργήσω το παρόν φωτογραφικό / ιστορικό αφιέρωμα υπήρξε ένα χαρμόσυνο γεγονός που αφορούσε την προσωπική ζωή ενός καλού φίλου και το οποίο έλαβε χώρα στην παραθαλάσσια κωμόπολη του Ρίου.
Διαβάστε σχετικά θέματα:
Η γέφυρα Ρίου - Αντίρριου (2011)
Η γέφυρα Ρίου - Αντίρριου - Νυχτερινή Φωτογράφηση (2018)
Η γέφυρα Ρίου - Αντίρριου (2011)
Η γέφυρα Ρίου - Αντίρριου - Νυχτερινή Φωτογράφηση (2018)
Πηγές:
Το κείμενο είναι πρωτότυπο, προϊόν προσωπικής έρευνας.
Στοιχεία και πληροφορίες ελήφθησαν από τις κάτωθι πηγές:
Φωτογραφίες:
- Όλες οι σύγχρονες φωτογραφίες του αφιερώματος ανήκουν στον γράφοντα το ιστολόγιο, διέπονται από κανόνες πνευματικής ιδιοκτησίας και προέρχονται από την προσωπική μου φωτογραφική σελίδα (ALL RIGHTS RESERVED).
- Απαγορεύεται ρητά η χρήση, προβολή, αντιγραφή ή/και αναδημοσίευση με οποιοδήποτε τρόπο ή μέσο.
- Όσοι παρανομούν διώκονται σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις του νόμου περί πνευματικής ιδιοκτησίας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου