ΤΟ ΠΑΛΙΟ ΤΑΧΥΔΡΟΜΕΙΟ ΤΟΥ ΠΕΙΡΑΙΑ [1899]

Το παλαιό Ταχυδρομικό Μέγαρο του Πειραιά αποτελεί δίχως καμία αμφιβολία ένα από τα πλέον ιστορικά, μεγαλοπρεπή και καλαίσθητα - μετά την ανακαίνιση / αποκατάσταση που έχει λάβει χώρα - νεοκλασικά κτίρια της πόλεως, παραμένοντας λειτουργικό ως τις μέρες μας (21ος αιώνας).

Αρχής γενομένης από τον μήνα Ιανουάριο του έτους 2014, στο λαμπρό νεοκλασικό οικοδόμημα το οποίο ειρήσθω εν παρόδω δεσπόζει με την παρουσία του στη συμβολή των οδών Καραολή-Δημητρίου, Φίλωνος και Νοταρά τόσο κατά τη διάρκεια της ημέρας, όσο και κατά τις νυχτερινές ώρες, στεγάζεται η έδρα της Πινακοθήκης του Δήμου Πειραιώς. 

Για την ιστορία αξίζει να αναφέρουμε πως η Δημοτική Πινακοθήκη Πειραιώς ξεκίνησε να λειτουργεί κατά το έτος 1957 ως τμήμα - αρχικά - της Δημοτικής Βιβλιοθήκης, ενώ από το έτος 1985 αποτελεί ανεξάρτητο τμήμα. Στη Δημοτική Πινακοθήκη Πειραιώς εκτίθεται μικρός αριθμός έργων νεοελλήνων ζωγράφων (Νικόλαος και Περικλής Λύτρας, Κωνσταντίνος Μαλέας, Κωνσταντίνος Ρωμανίδης, Μιχαήλ Οικονόμου, Αλέξανδρος Χριστοφής κ.α.), παρουσιάζονται κατά καιρούς εκθέσεις νεότερων καλλιτεχνών ενώ αξιόλογη είναι η έκθεση μέρους της συλλογής γλυπτών του Γ. Καστριώτη καθώς και η συλλογή του σκηνογράφου Πάνου Αραβαντινού.

• Το Ταχυδρομείο στην Ελλάδα: Σύντομη Ιστορική Αναδρομή

Στις 24 Σεπτεμβρίου 1828 ο τότε Κυβερνήτης της Ελλάδος Ιωάννης Καποδίστριας υπέγραψε σχετικό ψήφισμα "περί συστάσεως τακτικής ταχυδρομικής συγκοινωνίας" ιδρύοντας το "Γενικόν Ταχυδρομείον", το οποίο προέβλεπε την δημιουργία τεσσάρων γραφείων (σσ. το κεντρικό λειτούργησε την επόμενη χρονιά (1829) στην Αίγινα, τότε έδρα του Κυβερνήτη).

Στις αρχές της δεκαετίας του 1830, κατόπιν δυο διαδοχικών συμβάσεων που υπογράφτηκαν το 1833 και το 1834 μεταξύ του Ελληνικού Κράτους και του Γάλλου εργολάβου ταχυπλόων Φραγκίσκου Φεράλδη (Feraldi) εξασφαλίστηκε η εξυπηρέτηση του ταχυδρομείου από και προς τα νησιά ενώ ξεκίνησε η ταχυδρομική σύνδεση με το εξωτερικό μέσω ιστιοφόρων. Το 1835 καταγράφονται οι πρώτες ταχυδρομικές αποστολές Πειραιώς - Κωνσταντινουπόλεως μέσω ατμόπλοιων, ενώ κατά το έτος 1836 τοποθετήθηκαν οι πρώτες τακτικές άμαξες για τη μεταφορά αλληλογραφίας μεταξύ Αθηνών και Πειραιώς.

Το 1860 τέθηκε σε ισχύ ο "Νόμος περί γραμματοσήμων" και την επόμενη χρονιά (1861) τυπώθηκε στο Νομισματοκοπείο του Παρισιού, σε σχεδίαση Albert Désiré Barre, το πρώτο ελληνικό γραμματόσημο το οποίο είχε σαν παράσταση - συμβολικά - την κεφαλή του Ερμή, ταχυδρόμου των Θεών το οποίο κυκλοφόρησε την περίοδο 1861-1862.

Κατά το έτος 1869 ξεκίνησε η χρήση του σιδηροδρομικού δικτύου για τις ταχυδρομικές αποστολές για να φθάσουμε στο έτος 1892, 4 χρόνια πριν τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1896, όταν εμφανίστηκε η τηλεφωνική υπηρεσία και δημιουργήθηκαν τα "3Τ" ή "ΤΤΤ", ήτοι "Ταχυδρομείον - Τηλεγραφείον - Τηλεφωνείον".

• Το Ταχυδρομείο στην πόλη του Πειραιά

Στην πόλη του Πειραιώς, μετά το 1870, εντάθηκαν οι προσπάθειες για την κάλυψη των αναγκών στέγασης διαφόρων διοικητικών υπηρεσιών. Το 1875 αποφασίστηκε να μελετηθεί η σχεδίαση και ανέγερση των εξής κτιρίων: Σταθμός Πυροσβεστικής (Πυροσβεστείο), Στρατώνας Χωροφυλακής, Αστυνομικό Κατάστημα, Ειρηνοδικείο, Μουσείο Δημοτικών Αρχαιοτήτων και Τηλεγραφείο-Ταχυδρομείο.

Ταχυδρομικόν Γραφείον Πειραιώς - 1889

Στην πορεία, η ιδέα ανέγερσης ανεξάρτητων κτιρίων εγκαταλείφθηκε και προγραμματίστηκε ο σχεδιασμός και η κατασκευή ενός και μοναδικού Κτιρίου Αρχών, στο δημοτικό οικόπεδο πίσω από την πάλαι ποτέ εν Πειραιεί Στρατιωτική Σχολή των Ευελπίδων, το οποίο οριζόταν από τις οδούς Νοταρά - Καραολή-Δημητρίου (η οποία τότε ονομαζόταν οδός Άρεως) και Φίλωνος. 

Πηγή: Ιστορικό Αρχείο Δήμου Πειραιώς

Στις 23 Ιουλίου του 1898 λοιπόν, το Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Πειραιώς με την σχετική απόφαση υπ'αριθμόν 796 ενέκρινε τα σχετικά σχέδια και τον προϋπολογισμό για την ανέγερση ενός μονίμου καταστήματος για Ταχυδρομείο, Τηλεγραφείο και Τηλεφωνείο (ΤΤΤ) σύμφωνα με το βελγικό σύστημα!

Όπως γίνεται αντιληπτό, μέχρι εκείνη την εποχή, οι εν λόγω υπηρεσίες στεγάζονταν σε διάφορα σημεία της πόλης του Πειραιά.

Ταχυδρομικό Μέγαρο Πειραιά - Οδός Φίλωνος - Αποτύπωση Εξωτερικής Όψης (πηγή: Μαλικούτη)

Ταχυδρομικό Μέγαρο Πειραιά - Οδός Άρεως - Αποτύπωση Εξωτερικής Όψης (πηγή: Μαλικούτη)

Το κτίριο του Ταχυδρομικού Καταστήματος Πειραιώς θεμελιώθηκε επί ημερών δημαρχίας του μακροβιοτέρου δημάρχου της πόλεως, του Τρύφωνος Μουτζόπουλου - όπως άλλωστε μας πληροφορεί η σχετική μαρμάρινη επιγραφή στην πρόσοψη του κτιρίου - σε μια επίσημη τελετή που έλαβε χώρα στις 7 Μαρτίου 1899, παρουσία του υπουργού Εσωτερικών Τριανταφυλλάκου, του διευθυντού των Ταχυδρομείων και Τηλεγράφων Ρούκη, του Δημοτικού Συμβουλίου της πόλης καθώς και πλήθους κόσμου.

Το Ταχυδρομικό Μέγαρο, οικοδομήθηκε σε σχέδια του δημοτικού μηχανικού Εμμανουήλ Παπακωνσταντίνου εντός μόλις δυο χρόνων με συνολικό κόστος 242.480 δραχμές, έχοντας ως πρότυπο το αντίστοιχο Ταχυδρομικό Μέγαρο της πόλης της Γενεύης. 

Προς επιβεβαίωση της ως άνω πληροφορίας, παραθέτουμε δυο (2) φωτογραφίες του Ταχυδρομικού Μεγάρου της πόλης της Γενεύης - μια σύγχρονη και μια παλαιότερη - προς εξαγωγή των δικών σας συμπερασμάτων:

Geneve - La Poste (Το Ταχυδρομικό Μέγαρο της Γενεύης)

Geneve - La Poste (Το Ταχυδρομικό Μέγαρο της Γενεύης)

Ως προς το συνολικό κόστος του έργου υπήρξαν αρκετές αντιδράσεις, όπως συνέβη άλλωστε με τα αντίστοιχα κόστη άλλων δημοσίων έργων του επί σειρά ετών δημοτικού αρχιτέκτονα Εμμανούηλ Παπακωνσταντίνου, για τον οποίον υπήρξαν καταγγελίες ότι κρατούσε προσωπικές προμήθειες σε όλα τα δημοτικά έργα που αναλάμβανε πέραν του κανονικού του μισθού!

Την 1η Αυγούστου 1901 υπογράφτηκε η σχετική σύμβαση μίσθωσης του κτιρίου μεταξύ του υπουργού των Εσωτερικών και του δημάρχου Πειραιώς Τρύφωνος Μουτζόπουλου και την 1η Σεπτεμβρίου του ιδίου χρόνου ξεκίνησε η λειτουργία του Μεγάρου όπου στεγάστηκαν όλες οι υπηρεσίες των "ΤΤΤ" και μετέπειτα μονάχα το Ταχυδρομείο (μετά το 1949 και την ίδρυση του ΟΤΕ). Αξιομνημόνευτο είναι το γεγονός πως η πρώτη σύμβαση μίσθωσης του κτιρίου είχε διάρκεια 25 ετών αντί ενοικίου 1.050 δραχμών ανά μήνα.

Στις αρχές της δεκαετίας του 1910, το Ταχυδρομείον Πειραιώς επί της οδού Φίλωνος λειτουργούσε υπό τη διεύθυνση του Ε. Μαρούλη, με γραμματέα τον Ι. Ρετιτάγγο, ενώ αντίστοιχα το Τηλεγραφείον Πειραιώς στη συμβολή των οδών Φίλωνος και Άρεως, υπό τη διεύθυνση του Αγγελέα και το Τηλεφωνικόν Κέντρον Πειραιώς υπό τη διεύθυνση του Γ. Σκανδαλίδη.

Έτος 1917 - Επιθεώρησις του Τηλεγραφείου Πειραιώς

Στα τέλη της δεκαετίας του 1920, σύμφωνα με τα καταγραφόμενα περί Ταχυδρομικών, Τηλεγραφικών και Τηλεφωνικών (ΤΤΤ) Υπηρεσιών στον Μέγα Οδηγό της πόλεως του 1929-1930, ο Ταχυδρομείον λειτουργούσε υπό τη διεύθυνση του Π. Κουτρουβέλη με υποδιευθυντή τον Γ. Τσουκαλά και Γενικό Γραμματέα τον Β. Κουμανταρόπουλο. Εκτός του Κεντρικού Ταχυδρομείου λειτουργούσε ως παράρτημα το Τμηματικόν Αρτισύστατον Πειραϊκόν Ταχυδρομείον παρά τον Ηλεκτρικό Σιδηρόδρομο με προϊστάμενο τον Α. Σαβράμη, το Κινητόν Ταχυδρομείον το Εδραίον: αριθμός 1 με προϊστάμενο τον Γ. Παπαδογιάννη, το τρίτο παράρτημα Νέας Κοκκινιάς με προϊστάμενο τον Γ. Δαμιανίδη και το Παράρτημα Τ.Τ.Τ. πλησίον της παραλίας Τζελέπη με προϊστάμενο τον Ιωάννη Τσάλλα. Στο δε Τηλεγραφείον ως Διευθυντής καταγραφόταν ο Α. Λαζαρίδης με τον Χ. Λούρο να εκτελεί χρέη Επόπτη ενώ στο Τηλεφωνείον ως Διευθυντής καταγραφόταν ο Ευθ. Γιανναρόπουλος με λογιστή τον Νικ. Μπατζάκη.

Την ίδια εποχή, σύμφωνα με τις "Τηλεγραφικαί Οδηγίαι Ανταποκρίσεως" τα "τηλεγραφήματα συνήθη άνευ διαγραφών δύνανται να είναι συντεταγμένα εις Γλώσσαν Γαλλικήν, Αγγλικήν, Ιταλική, Γερμανικήν και Ελληνικήν, με λατινικούς χαρακτήρας, εξαιρέσει των όμορων χωρών, άτινα να είναι συντεταγμένα και εις Σερβικήν, Βουλγαρικήν και Ρουμανικήν. Τηλεγραφήματα συνθηματικά (odo) - πλοίων εις σαφή γλώσσαν συντεταγμένα δύνανται ν'αποστέλλωνται και οιουδήποτε του εξωτερικού εις γλώσσαν συνθηματικήν ή αριθμογραφικήν, εξαιρέσει της Σερβίας, Ρουμανίας. Τα ως άνω τηλεγραφήματα δύνανται να ώσι συντεταγμένα επί τη βάσει των εν ισχύ εμπορικών κωδικών και ιδιωτικών."

Τον Ιούνιο του έτους 1930, το Δημοτικό Συμβούλιο της πόλης ενέκρινε μια εκ νέου μίσθωση του κτιρίου για άλλα είκοσι χρόνια με ετήσιο μίσθωμα 600.000 δρχ. Την επόμενη χρονιά (έτος 1931), ο Δήμος Πειραιώς προκήρυξε μειοδοτικό διαγωνισμό για την εγκατάσταση κεντρικής θέρμανσης στο Ταχυδρομικό Μέγαρο Πειραιώς.

Άξια μνείας είναι η κάτωθι αναφορά του Μανώλη Παγώνη στο παλαιό Ταχυδρομικό Μέγαρο Πειραιά, η οποία εμπεριέχεται σε κείμενο με τίτλο "Ο Πειραιάς στη 10ετία του ’50 όπως τον έζησα και τον θυμάμαι" (το οποίο μπορείτε να διαβάσετε ολόκληρο στην κατηγορία "Ιστορικά" της ιστοσελίδας Re-Port):

"... Μπαίνοντας, συναντούσες ένα μικρό διάδρομο και μετά ένας πολύ μεγάλος χώρος στη μέση του οποίου υπήρχε ένα μεγάλο μακρόστενο τραπέζι με δοχεία με νερό και στρεφόμενα ράουλα για να βρέχεις και να κολλάς τα γραμματόσημα. Γύρω από αυτό το χώρο υπήρχαν οι θυρίδες που έπαιρνες τα γραμματόσημα και στον τοίχο κρεμασμένα τα γραμματοκιβώτια, ένα για κάθε προορισμό. “ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΥ”, “ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ”, “ΑΕΡΟΠΟΡΙΚΩΣ”. Σε αυτό το χώρο υπήρχε και το “POST RESTANT” και η θυρίδα για τα δέματα. Δεξιά και αριστερά από το διάδρομο, πριν μπεις στη μεγάλη αίθουσα, υπήρχαν τα γραφεία των υπαλλήλων και στο πίσω μέρος που έβγαινε στην οδό Νοταρά, υπήρχε μία μεγάλη αυλή που από ‘κεί γινόταν η διακίνηση των ταχυδρομικών σάκων προς τα διάφορα μέρη. Μπροστά από την είσοδο του Ταχυδρομείου και στο απέναντι πεζοδρόμιο, υπήρχαν ιδιώτες, με τα στρογγυλά σιδερένια τραπεζάκια και τις καρέκλες τους, που εξυπηρετούσαν όσους χρειάζονταν βοήθεια έναντι μικρής αμοιβής, γράφοντας κυρίως διευθύνσεις σε γράμματα με προορισμό το εξωτερικό. Κοντά στο Ταχυδρομείο, επί της Φίλωνος, ήταν τα περισσότερα βιβλιοπωλεία και επί της Καραολή και Δημητρίου (τότε οδός Ναυάρχου Μπίτι) έβρισκες πολλά παλαιοβιβλιοπωλεία..."

Το μνημειώδες Μέγαρο με τις δυο επιβλητικές εισόδους επί των οδών Φίλωνος και Καραολή-Δημητρίου και τα έντονα αρχιτεκτονικά στοιχεία ώριμου κλασικισμού αποτέλεσε σημείο αναφοράς της πόλης του Πειραιά ως Ταχυδρομικό Μέγαρο μέχρι το 1973. Το 1973 το κεντρικό Ταχυδρομείο της πόλης μεταφέρθηκε στο ιδιόκτητο κτίριο των ΕΛ.ΤΑ, στη συμβολή της οδού Φίλωνος με την οδό Τσαμαδού.

Το καλοκαίρι του έτους 1976, το υπό εξέτασιν κτίριο χαρακτηρίστηκε ως διατηρητέο μνημείο:

Έτερο ιστορικό τεκμήριο από τις σελίδες του πειραϊκού Τύπου του έτους 1980 με έκκληση του προέδρου του Ε.Ε.Π. Γεωργίου Λοντόρφου προς τον τότε δήμαρχο Πειραιώς Γ. Κυριακάκο για την συντήρηση του νεοκλασικού κτιρίου:

Όπως προκύπτει εκ πρωτογενούς έρευνας στις διαθέσιμες αρχειακές πηγές, στα τέλη Ιανουαρίου του έτους 1981, μέγα τμήμα της προσόψεως του δημοτικού διατηρητέου κτιρίου επί της συμβολής των οδών Καραολή-Δημητρίου και Φίλωνος κατέρρευσε δίχως ευτυχώς να σημειωθεί τραυματισμός κάποιου διερχομένου!

Εν τέλει, το πάλαι ποτέ Ταχυδρομικό Μέγαρο της πόλεως του Πειραιώς αφού παρέμεινε εγκαταλειμμένο και αναξιοποίητο για τρεις δεκαετίες, αποκαταστάθηκε / ανακαινίστηκε και αρχής γενομένης από το έτος 2005, στεγάζει τη Δημοτική Πινακοθήκη της πόλης, ενώ χρησιμοποιείται για άλλες παρεμφερείς εκδηλώσεις (παρουσιάσεις, πολιτιστικά δρώμενα, εκθέσεις, πολιτικοί γάμοι κλπ). 

Κατά τον 21ο αιώνα, για την πλειοψηφία των παλαιών Πειραιώτων, το αποκαταστημένο κτίριο παραμένει ακόμη καταγεγραμμένο στις μνήμες ως το Ταχυδρομείο της πόλης, εξ'ου και η αναφορά του ως το "Παλιό Ταχυδρομείο".

• Το Ταχυδρομικό Μέγαρο Πειραιώς μέσα από παλαιές φωτογραφίες

Στο κάτωθι δίγλωσσο επιστολικό δελτάριο εποχής υπό τον τίτλο "Πειραιεύς: Το Μέγαρον του Ταχυδρομείου" (Pirée: La Poste), καταγράφεται το υπό εξέτασιν Ταχυδρομικό Μέγαρο Πειραιώς, σε μια πλάγια άποψη από την οδό Φίλωνος, πιθανότατα λίγο μετά την έναρξη της λειτουργίας του, στις αρχές του 20ου αιώνα:

Η κάτωθι ασπρόμαυρη φωτογραφική καταγραφή, εκ του Ιστορικού Αρχείου Πειραιώς, είναι σαφέστατα μεταγενέστερη, ενώ ευδιάκριτος είναι στον κεντρικό εξώστη του υπό εξέτασιν κτιρίου επί της οδού Φίλωνος, ο βασιλικός θυρεός:

Πηγή: Ιστορικό Αρχείο Δήμου Πειραιά

Ο γνωστός φωτογράφος Στέλιος Σκοπελίτης κατέγραψε το νεοκλασικό κτίριο στις αρχές της δεκαετίας του 1970, ήτοι κατά την περίοδο που πραγματοποιήθηκε η μεταφορά και η μεταστέγαση του Κεντρικού Ταχυδρομείου Πειραιώς στο νέο ιδιόκτητο κτίριο επί της συμβολής των οδών Τσαμαδού και Φίλωνος (σσ. τα εγκαίνια του νέου Ταχυδρομικού Μεγάρου Πειραιώς έλαβαν χώρα στις 30 Μαρτίου του έτους 1973).

Το ίδιο νεοκλασικό κτίριο καταγράφηκε και στην επόμενη ασπρόμαυρη φωτογραφία του Στέλιου Σκοπελίτη η οποία εικονίζει ένα ζευγάρι να περπατά επί της οδού Καραολή-Δημητρίου, δίπλα στον μαντρότοιχο που επί δεκαετίες κάλυπτε το οικόπεδο ιδιοκτησίας ΙΚΑ, εκεί όπου στις αρχές του 20ου αιώνα βρισκόταν η έδρα της εν Πειραιεί Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων.

Με βάση την ως άνω ασπρόμαυρη φωτογραφία, παρουσιάζουμε την κάτωθι σύνθεση / αντιπαραβολή του Πειραιά του "χθες και του σήμερα", μέσα από το πρωτότυπο προσωπικό project Πειραιάς / Piraeus Retronaut:

Ακολουθούν ορισμένες ενδεικτικές φωτογραφικές καταγραφές του υπό εξέτασιν κτιρίου από τα χρόνια της εγκατάλειψης και της απαξίωσης του:

• Το Παλαιό Ταχυδρομείο Πειραιώς (νυν Δημοτική Πινακοθήκη) κατά τον 21ο αιώνα

Το (πρώην) Ταχυδρομικό Μέγαρο Πειραιώς - νυν Δημοτική Πινακοθήκη Πειραιώς όπως καταγράφηκε φωτογραφικά στις αρχές της δεκαετίας του 2010 από την συμβολή των οδών Φίλωνος και Καραολή-Δημητρίου:

Ευρεία φωτογραφική άποψη του αποκατεστημένου περικαλλούς νεοκλασικού δημοτικού κτιρίου από την συμβολή των οδών Νοταρά και Καραολή-Δημητρίου:

Η εντυπωσιακή είσοδος επί της οδού Καραολή-Δημητρίου με την μαρμάρινη επιγραφή που αναφέρει "Τηλεφωνείον - Τηλεγραφείον", ήτοι τα δύο (2) από τα "3Τ" που προαναφέραμε:

Η έτερη είσοδος επί της οδού Φίλωνος, με την χαρακτηριστική μαρμάρινη επιγραφή που αναφέρει: "Ταχυδρομείον - Αναγερθέν δαπάναις Δήμου Πειραιώς δημαρχούντος Τρύφωνος Μουτζόπουλου εν έτει 1900"!

Επί της οδού Φίλωνος, μέχρι πρότινος, παραπλεύρως του Ταχυδρομικού Μεγάρου βρισκόταν σταθμός της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας καθώς και το ιστορικό βιβλιοπωλείο του Καλούδη:

Οι σφραγισμένες πλέον θυρίδες απόθεσης αλληλογραφίας στον τοίχο του κτιρίου επί της οδού Φίλωνος:

Στο εγκαταλειμμένο οικόπεδο ιδιοκτησίας ΙΚΑ έναντι του παλαιού Ταχυδρομικού Μεγάρου Πειραιώς, εκεί όπου κάποτε υπήρχαν κτιριακές εγκαταστάσεις ιδιοκτησίας του Φραγκίσκου Φεράλδη στις οποίες στεγάστηκε η εν Πειραιεί Στρατιωτική Σχολή των Ευελπίδων, διαμορφώθηκε κατά το έτος 2013 ένα μικρό πάρκο:

Το παλαιό Ταχυδρομείο Πειραιά - νυν Δημοτική Πινακοθήκη, όπως καταγράφηκε φωτογραφικά κατά το μήνα Απρίλιο του έτους 2019:

Το παλαιό Ταχυδρομείο Πειραιά - νυν Δημοτική Πινακοθήκη, όπως καταγράφηκε φωτογραφικά παρουσία σκαλωσιών συντήρησης κατά το μήνα Ιούλιο του έτους 2019:

Φωτογραφικό εύρημα, επί της οδού Φίλωνος, μια μικρή σιδερένια πόρτα η οποία μάλλον οδηγεί σε υπόγειο, με τα παλαιά αρχικά "ΤΤΤ", ήτοι "Ταχυδρομείον - Τηλεγραφείον - Τηλεφωνείον" να κοσμεί κάθε ένα από τα δυο φύλλα της θύρας:

Το παλαιό Ταχυδρομείο Πειραιά - νυν Δημοτική Πινακοθήκη, όπως καταγράφηκε φωτογραφικά παρουσία σκαλωσιών συντήρησης κατά το μήνα Σεπτέμβριο του έτους 2020:

Στο εορταστικά στολισμένο εν όψει Χριστουγέννων εσωτερικό της Δημοτικής Πινακοθήκης με την ευκαιρία της ενδιαφέρουσας Εκθέσεως με τίτλο "Πειραιάς, 1922: Τεκμήρια Προσφυγιάς":

Το υπό εξέτασιν κτίριο όπως καταγράφηκε φωτογραφικά στις αρχές του έτους 2023:

Το υπό εξέτασιν κτίριο όπως καταγράφηκε φωτογραφικά στις αρχές Μαρτίου του έτους 2025:

• Το Παλαιό Ταχυδρομείο Πειραιώς (νυν Δημοτική Πινακοθήκη) - Βραδινές Λήψεις:

Νυχτερινή φωτογραφική καταγραφή του παλαιού Ταχυδρομικού Μεγάρου Πειραιώς κατά το μήνα Δεκέμβριο του έτους 2011:

Νυχτερινή φωτογραφική καταγραφή του παλαιού Ταχυδρομικού Μεγάρου Πειραιώς κατά το μήνα Δεκέμβριο του έτους 2012:

Νυχτερινή φωτογραφική καταγραφή του παλαιού Ταχυδρομικού Μεγάρου Πειραιώς - νυν Δημοτική Πινακοθήκη, με το νέο φωτισμό τύπου led, κατά το μήνα Δεκέμβριο του έτους 2019:

Νυχτερινή φωτογραφική καταγραφή του περικαλλούς κτιρίου της Δημοτικής Πινακοθήκης Πειραιώς (σσ. παλαιό Ταχυδρομικό Μέγαρο), από τις αρχές Οκτωβρίου του έτους 2023:

Διαβάστε σχετικά θέματα:

Οδός Άρεως - Ναυάρχου Μπήτυ - Καραολή-Δημητρίου: Φωτογραφικό Οδοιπορικό

Τα εγκαίνια του νέου Μεγάρου των ΕΛ.ΤΑ στον Πειραιά (1973)

Η εν Πειραιεί Σχολή των Ευελπίδων και το οικόπεδο ιδιοκτησίας ΙΚΑ

Η οικία Κολλά

Κείμενο - Πηγές:

Το κείμενο είναι πρωτότυπο, προϊόν προσωπικής έρευνας, προσωπικής εργασίας και προσωπικών εκτιμήσεων. Στοιχεία και πληροφορίες έχουν ληφθεί από τις κάτωθι πηγές:

• "Πειραιάς 1834-1921", Σταματίνας Μαλικούτη, Πολιτιστικό Ίδρυμα Ομίλου Πειραιώς 
• "Αναζητώντας το χθες του Πειραιώς", Ιακώβου Γ. Βαγιάκη, "Συλλογές", Αθήνα 2005 
• Νεοκλασικά δημοτικά κτίρια στον Πειραιά, Ελένη Αναγνωστοπούλου - Ευαγγελία Μπαφούνη, Δήμος Πειραιά, Ιστορικό Αρχείο 
• "Αναζητώντας το πρόσωπο του Πειραιά", Δημητρίου Φερούση, Σύλλογος Βιβλιοχαρτοπώλων και Εκδοτών Πειραιά 
• ΥΠΕΚΑ
• Τύπος εποχής - Οδηγοί Πόλεως

Φωτογραφίες:

• Όλες οι σύγχρονες φωτογραφίες του αφιερώματος καθώς και οι συνθέσεις / αντιπαραβολές ανήκουν στον γράφοντα το ιστολόγιο, διέπονται από κανόνες πνευματικής ιδιοκτησίας και προέρχονται από την προσωπική μου φωτογραφική σελίδα (ALL RIGHTS RESERVED). 
• Απαγορεύεται ρητά η χρήση, προβολή, αντιγραφή ή/και αναδημοσίευση με οποιοδήποτε τρόπο ή μέσο. 
• Όσοι παρανομούν διώκονται σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις του νόμου περί πνευματικής ιδιοκτησίας.