ΠΕΙΡΑΙΑΣ: ΤΟΤΕ ΚΑΙ ΣΗΜΕΡΑ [ΛΕΩΦΟΡΟΣ ΒΑΣΙΛΕΩΣ ΠΑΥΛΟΥ 86]

Περί τα μέσα της δεκαετίας του 1960, ο ερασιτέχνης φωτογράφος Γιώργος Σαματούρας κατέγραφε με την φωτογραφική του μηχανή αρκετά από τα παραδοσιακά κτίρια της λεωφόρου Βασιλέως Παύλου, η οποία στις μέρες μας καταγράφεται και ως οδός Αλέξανδρου Παπαναστασίου (αρχική ονομασία ως λεωφόρος Φαλήρου).

Ένα από τα πλέον αξιοσημείωτα οικοδομήματα το οποίο διασώζεται σε ένα άκρως προνομιακό από απόψεως θέας σημείο, στους πρόποδες της Καστέλλας, μεταξύ της παλαιάς λεωφόρου Φαλήρου και της ακτής Αθηνάς Δηλαβέρη (πρώην ακτή Πρωτοψάλτη), είναι το κάτωθι εικονιζόμενο διατηρητέο, εγκαταλειμμένο εδώ και αρκετές δεκαετίες, κεραμοσκεπές κτίριο. 

Το κτίριο επί της λεωφόρου Φαλήρου 86, το οποίο ο Γεώργιος Σαματούρας καταγράφει ως οικία Μακρή, στα μέσα της δεκαετίας του 1960:

Το χαρακτηριστικής αρχιτεκτονικής διατηρητέο κτίριο περιλαμβάνεται μαζί με άλλα κτίρια τα οποία βρίσκονται σε ακόμη χειρότερη κατάσταση στο Οικοδομικό Τετράγωνο 186α/Τ27. Για τα διατηρητέα κτίρια του προαναφερομένου Οικοδομικού Τετραγώνου (Ο.Τ.), τα οποία φέρονται ως ιδιοκτησία Σοφίας, Παλμύρας και Αναστασίας Ταρασοπούλου και Στεφανίας Μουτσάκη, έχει υπάρξει έγκριση για εκτέλεση εργασιών ανακαίνισης/αποκατάστασης σύμφωνα με το ΦΕΚ 521/14.06.2006, δίχως όμως να έχουν λάβει χώρα κάποιες εργασίες. Στο κάτωθι τοπογραφικό, το υπό εξέταση κτίριο με είσοδο επί της οδού Βασιλέως Παύλου / Αλέξανδρου Παπαναστασίου 86 (κτίριο Δ1α) έχει σημανθεί με κίτρινο χρώμα.

Μια τομή του υπό εξέταση εγκαταλειμμένου διώροφου διατηρητέου κτιρίου - αριστερά είναι η είσοδος από την οδό Βασιλέως Παύλου:

Παρατηρώντας αρχειακές φωτογραφίες του λόφου της Καστέλλας και της ακτής Αθηνάς Δηλαβέρη (πρώην ακτή Πρωτοψάλτη) καταλήγουμε στο συμπέρασμα πως το υπό εξέτασιν κτίριο αποτελεί μια από τις αρχαιότερες κατασκευές της πάλαι ποτέ λεωφόρου Φαλήρου:

Με μια προσεκτική παρατήρηση της κάτωθι ασπρόμαυρης αρχειακής λήψης του Γεωργίου Σαματούρα, θα διακρίνουμε στο φόντο την υπό διαμόρφωση παραλία του νέου Φαλήρου, τον ιερό ναό της Παναγίας Μυρτιδιώτισσας, το στάδιο "Γεωργιος Καραϊσκακης" (διακρίνονται οι προβολείς), το θέατρο του Φαλήρου (λίγα χρόνια προ της κατεδαφίσεως) ενώ αχνοφαίνεται η οικία Βλάγκαλη.

Χρησιμοποιώντας ως βάση μια ψηφιακά επεξεργασμένη λεπτομέρεια εκ της ως άνω ασπρόμαυρης φωτογραφίας του Γεωργίου Σαματούρα από τα μέσα της δεκαετίας του 1960, παρουσιάζουμε την κάτωθι σύνθεση / αντιπαραβολή του Πειραιά του "χθες" και του "σήμερα", μέσα από το πρωτότυπο προσωπικό project Πειραιάς / Piraeus Retronaut. Η ύπαρξη μιας μισό-τελειωμένης οικοδομής - γιαπιού στην ευθεία του υπό εξέταση κτιρίου εμπόδισε την αναπαραγωγή της φωτογραφίας υπό ιδία γωνία λήψεως. Η σύγχρονη λήψη της σύνθεσης / αντιπαραβολής έχει πραγματοποιηθεί από τον πεζόδρομο (σκαλάκια) της οδού Κωνσταντινίδη. 

Το ίδιο κτίριο, επί της λεωφόρου Φαλήρου 86, καταγράφηκε φωτογραφικά δια χειρός του καθηγητη μαθηματικών και ερασιτέχνη φωτογράφου Γεωργίου Μπακούρου, προς τα τέλη της δεκαετίας του 1960.

Το υπό εξέταση κτίριο όπως καταγράφηκε για τις ανάγκες του ντοκιμαντέρ "Ο Πειραιάς του Τσαρούχη" στις αρχές της δεκαετίας του 1980:

Το ως άνω διατηρητέο εγκαταλειμμένο κτίριο όπως καταγράφηκε φωτογραφικά κατά το έτος 2010:

 

Το υπό εξέταση διατηρητέο κτίριο όπως καταγράφηκε από την λεωφόρο Βασιλέως Παύλου κατά τον μήνα Μάρτιο του 2016:

Φωτογράφηση του διατηρητέου κτιρίου με είσοδο επί της οδού Βασιλέως Παύλου 80, σε σταθερή κατάσταση εγκατάλειψης, απαξίωσης και φθοράς, κατά το καλοκαίρι του έτους 2018:

 

 

Το υπό εξέτασιν εγκαταλειμμένο διατηρητέο όπως καταγράφηκε εκ νέου το καλοκαίρι του έτους 2023:

 

Κείμενο - Πηγές:

Το κείμενο είναι πρωτότυπο, προϊόν προσωπικής έρευνας, προσωπικής εργασίας και προσωπικών εκτιμήσεων. Στοιχεία και πληροφορίες ελήφθησαν από τις κάτωθι πηγές:

• ΥΠΕΚΑ
• Ελληνικό Λογοτεχνικό και Ιστορικό Αρχείο
• Αρχείο Γ. Μπακούρου
• Βιβλιοθήκη και Αρχείο Εθνικής Πινακοθήκης

Φωτογραφίες:

• Όλες οι σύγχρονες φωτογραφίες και οι συνθέσεις / αντιπαραβολές του αφιερώματος ανήκουν στον γράφοντα το ιστολόγιο, διέπονται από κανόνες πνευματικής ιδιοκτησίας και προέρχονται από την προσωπική μου φωτογραφική σελίδα (ALL RIGHTS RESERVED).
• Απαγορεύεται ρητά η χρήση, προβολή, αντιγραφή ή/και αναδημοσίευση με οποιοδήποτε τρόπο ή μέσο.
• Όσοι παρανομούν διώκονται σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις του νόμου περί πνευματικής ιδιοκτησίας.