ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ KAI ΚΑΛΑΝΤΑ DE PROFUNDIS [2010]

Ανέκαθεν τα κάλαντα μου την έδιναν... 

Δε μου άρεσε το όλο concept... 

Έλα όμως που με περίμεναν συγγενείς, οικογενειακοί φίλοι και έπρεπε να εμφανιστώ... και δώστου, ντύσου, στολίσου και με το τρίγωνο στο χέρι να να πας "να τα πεις"... μια φορά μόνο τόλμησα - στη σύντομη μου σταδιοδρομία στο χώρο - να πάω με παρέα άλλο ένα άτομο... εμπειρία από τις λίγες, ομολογουμένως - μέχρι και σε δημόσιες υπηρεσίες μπήκαμε εκείνο το πρωινό ενός μακρινού Δεκέμβρη - πλην όμως με καθαρά πρώιμες υλιστικές σκέψεις και γρήγορα για την ηλικία αντανακλαστικά, εκεί κάπου στα τέλη των 80s λογικά, σκέφτηκα και αποφάσισα πως "ίδιος κόπος δια του δυο" δεν είναι προτιμότερος από τον "ίδιο κόπο δια του ένα" με αποτέλεσμα να ακολουθήσω σόλο καριέρα τα επόμενα χρόνια... Πολύ γρήγορα απόρησα, έψαξα και έμαθα τι είναι αυτές οι περίεργες λέξεις (την ετυμολογία των οποίων ακόμη και πολλοί ενήλικες αγνοούν) που με είχαν υποχρεώσει να "μάθω απέξω" και ποιο το νόημά τους... επίσης κάπου εκεί στα 10-11, θυμάμαι τον εαυτό μου να εξηγεί σε συνομηλίκους μου ότι αφού μεσημεριάσει λέμε "καλήν εσπέραν", το πρωί είναι "καλήν ημέραν"... ψιλά πράγματα, αυτή η χώρα και οι κάτοικοί της ποτέ δεν έδιναν σημασία στη λεπτομέρεια... τελικώς πολύ γρήγορα τα "δικά μου κάλαντα" έγιναν fully customized μόνο για την οικογένεια, όπου και το εισόδημα ήταν εγγυημένο και αναλογικά ποιοτικό σε σχέση με την προσπάθεια... εν έτει 2010, σίγουρα υπάρχουν λιγότερα παιδάκια στους δρόμους τιμώντας το σχετικό έθιμο, ιδιαίτερα στα αστικά κέντρα όπου η ζωή πλέον είναι αρκετά επικίνδυνη και γεμάτη δυσάρεστες εκπλήξεις για όσους δεν προσέχουν... πιστεύω δε, πως όσοι επιθυμούν να ζήσουν πραγματικά απλές χριστουγεννιάτικες ημέρες, γεμάτες έθιμα και (γαστρονομικές και μη) παραδόσεις, οφείλουν να μεταφερθούν προς επαρχία μεριά... ομοίως και για το εξωτερικό, όπου οι μεγάλες πρωτεύουσες του δυτικού κόσμου βασικά προσφέρουν και "χρεώνουν" εξωπραγματικούς στολισμούς, glamour και πολύ δήθεν εφέ σε όσους τις επισκεφτούν αυτές τις ημέρες...

Σαν σήμερα, χρόνια πριν, συνήθιζα να πιάνω στα χέρια μου ένα βιβλίο-συλλογή παραδοσιακών διηγημάτων και αφηγήσεων Χριστουγέννων, Πρωτοχρονιάς και Φώτων από διάφορους Έλληνες αλλά και ξένους συγγραφείς, γνωστούς αλλά και σχετικά άγνωστους που μου είχαν χαρίσει το 1986 (το γράφει στη πρώτη σελίδα)... Για ανεξήγητο λόγο με συγκινούσαν μόνο τα πεζογραφήματα ή διηγήματα που είχαν σχέση με μύθους, καλικάντζαρους και ξωτικά... Αργότερα, η μελέτη ιστορικών και θρησκευτικών βιβλίων με βοήθησε να καταλάβω την πραγματική προοπτική και αιτία δημιουργίας και συντήρησης εορτών όπως τα Χριστούγεννα από καταβολής του χριστιανικού κινήματος μέχρι και την μετάλλαξη στην εμπορευματοποιημένη άνευ ουσιαστικού λόγου ύπαρξης γιορτής του σήμερα... άλλωστε οι περισσότεροι τα Χριστούγεννα γιορτάζουν τις ημέρες αδείας και ξεκούρασης...

Παρότι ο χρόνος είναι εντελώς σχετικός και τα έτη τρόπος μέτρησης - κατασκεύασμα ανθρώπινο, η Πρωτοχρονιά με καλύπτει περισσότερο σαν ημερομηνία... συνήθως εξιτάρει το "κάτι το νέο, το καινούργιο" κι ας είναι και πλαστό ή/και όμοιο με το προηγούμενο... ο νέος χρόνος και οι σχετικοί πανηγυρικοί εορτασμοί της Πρωτοχρονιάς (σε παράφραση σχετικής ατάκας του Steve Γιατζόγλου)  είναι σαν μια ωραία γυναίκα που όταν την κατακτήσεις λες "ε καλά τώρα, τι έγινε"... πολύ κακό για το τίποτε.. όλες οι "εορταστικές εκδηλώσεις", τα "γιορτινά τραπέζια" αποτελούν περισσότερο ευκαιρίες για να βρεθούν άνθρωποι που δεν έχουν τον χρόνο να το πράξουν τις υπόλοιπες ημέρες του χρόνου, να ανταλλάξουν (έστω) ευχές και δώρα, να ξεφύγουν από την καθημερινότητα που οι ίδιοι έχουν ορίσει, κατασκευάσει και υποταχθεί... 

Σαφέστατα και θεωρώ τα ήθη, τα έθιμα και τις παραδόσεις (όσο συνδεδεμένα και αν είναι με τις θρησκείες), τμήμα του πολιτιστικού πλούτου ενός λαού ο οποίος οφείλει να διασωθεί διαχρονικά... πως θα ήταν άλλωστε η ζωή μας χωρίς δίπλες - προτιμώ τις (ν)τρίπλες βέβαια εγώ προσωπικά -  μελομακάρο(υ)να και κουραμπιέδες; Βέβαια όλοι όσοι κόπτονται εδώ και χρόνια για τη διάσωση των εθίμων και παραδοσιακών στοιχείων του ελληνικού λαού, δεν άκουσα ποτέ να διαμαρτύρονται για την αθρόα είσοδο στην ελληνική κουλτούρα του ερυθρόλευκου Άγιου Βασίλη εξ Λαπωνίας και ουχί εξ Καισάρειας Μικράς Ασίας ή του δυτικού εορταστικού συμβόλου του Χριστουγεννιάτικου δέντρου (ελάτου) μετά των πολύχρωμων λαμπιονιών κ στολιδιών.. απ' όσον γνωρίζω, στη φτωχή ελλαδική επικράτεια, πέρα από τα στενά όρια κρατών και αυτοκρατοριών, παραδοσιακά ο ελληνικός ναυτικός λαός στόλιζε το σχετικό "καραβάκι" το οποίο πλέον σπανίζει στις ημέρες μας...

Συμπερασματικά, κατά την ταπεινή μου άποψη, για την πλειοψηφία των ανθρώπων (οι οποίοι δηλώνουν Χριστιανοί) τα Χριστούγεννα έχουν απολέσει εδώ και χρόνια τον θρησκευτικό - εορταστικό χαρακτήρα τους (όμοια ισχύει και για την εορτή του Πάσχα)...  ας μην κρύβονται διάφοροι πίσω από το δάκτυλό τους με ψευδείς δηλώσεις και εκδηλώσεις... επίσης, με εκνευρίζει η κορύφωση φιλανθρωπικών εκδηλώσεων (που βεβαίως δεν είναι κατακριτέες) ειδικά αυτές τις ημέρες (οι οποίες καλούνται ημέρες αγάπης και προσφοράς προς τον πλησίον)... καλό θα ήταν όλοι οι άνθρωποι να λαμβάνουν γνώση της σκληρής πραγματικότητας κάθε ημέρα του χρόνου και να μην ενθυμούνται  τους φτωχούς, δυστυχισμένους και τις ειδικές κοινωνικές ομάδες που χρήζουν βοήθειας και υποστήριξης αποκλειστικά τούτες τις χρονικές στιγμές... είναι το λιγότερο υποκριτικό και προκλητικό να θυμούνται τον πλησίον μονάχα στις μεγάλες εορτές και να τον περιφρονούν τις υπόλοιπες ημέρες του χρόνου...

Αξίζει σε αυτό το σημείο να αναφερθώ στο απόλυτο - κατά τη δική μου άποψη - χριστουγεννιάτικο παραμύθι "Α Christmas Carol" του Charles Dickens, έργο το οποίο περιέχει αρκετά ηθικά και πρακτικά διδάγματα παρόλο που γράφτηκε το 1843. Η περυσινή animated μεταφορά του χιλιο-παιγμένου αριστουργήματος με ενθουσίασε, όμως κάθε τέτοια εποχή ρίχνω μια ματιά σε μια παλαιότερη έκδοση του ιδίου έργου (σε κινούμενο σχέδιο) η οποία κατέχει ξεχωριστή θέση στις αναμνήσεις μου από μικρό παιδί.

Καλές εορτές σε όλους τους αναγνώστες με υγεία.